Kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Załużu
Kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Załużu – świątynia w Załużu.
| kościół filialny | |||||||||||
c.jpg)
| |||||||||||
| Państwo | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||
| Kościół | |||||||||||
| filia | |||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie gminy wiejskiej Sanok  | |||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |||||||||||
Położenie na mapie powiatu sanockiego  | |||||||||||
 49°31′49,19″N 22°17′57,70″E/49,530331 22,299361
| |||||||||||
Historia
edytujPierwotnie w Załużu dla wiernych obrządku rzymskokatolickiego istniała wybudowana z polecenia Adama Wiktora w 1880 kaplica w obrębie majątku dworskiego rodziny Wiktorów, zarówno funkcję sprawowania nabożeństw, jak również miejsce pochowków członków tejże familii[1].
Datki na budowę kaplicy-świątyni zbierano już przed 1914, a przewodniczącym komitetu w tej sprawie był kierownik miejscowej szkoły, Czesław Śmietana[2].
Kościół murowany został zbudowany w latach 1929-1931[3][4][5]. Został wzniesiony w miejscu wcześniejszego istnienia karczmy[6]. Fundatorami była rodzina Wiktorów[7][8]. Subwencje na budowę przekazało koło Towarzystwa Szkoły Ludowej w Sanoku[9]. Poświęcenie kościoła miało miejsce 11 października 1931, a uczestniczyli w nim obok rodzina gospodarza Pawła Wiktora (syn Adama)[a], także biskup pomocniczy przemyski Franciszek Barda, przedstawiciele okolicznego ziemiaństwa (Jan Wiktor, Adam Wiktor, Irena Załuska, Jan Potocki, Olga Wiktor, Helena Gniewosz, Henryk Mniszek-Tchorznicki, August Krasicki, Ireneusz Załuska, Adam Gubrynowicz), a także przedstawiciele władz lokalnych, wojskowi, miejscowa ludność[7]. Na początku 1932 gmina Załuż została wydzielona z parafii Lesko i przydzielona do parafii Sanok[10].
Według różnych źródeł polichromię w świątyni wykonał Jan Henryk Rosen[3] lub Alfred Żmuda (redaktor tygodnika „Światowid”)[6][8][5]. Na polichromiach zostały przedstawione postaci: Matka Boska w stroju krakowskim, Jezus Chrystus w białej sukmanie, anioł (odwzorowana została córka naczelnika miejscowej stacji kolejowej)[5]
Kościół przynależy jako kościół filialny do Parafii Świętych Kosmy i Damiana w Wujskiem (Dekanat Sanok II)[11].
Uwagi
edytuj- ↑ Benedykt Gajewski przypisał fundację kościoła ojcu Pawła Wiktora tj. Adamowi Wiktorowi, który zmarł w 1907, zob. Gajewski 2009 ↓, s. 3-4
Przypisy
edytuj- ↑ Gajewski 2009 ↓, s. 5.
- ↑ Listy z kraju. Załuż. „Kurjer Lwowski”. Nr 22, s. 8, 24 stycznia 1914.
- ↑ a b Ewa Śnieżyńska-Stolot, Franciszek Stolot: Katalog zabytków sztuki w Polsce. T. I: Województwo krośnieńskie (zeszyt 2: Lesko, Sanok, Ustrzyki Dolne i okolice). Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 1982, s. 157. ISBN 83-221-0158-9.
- ↑ Bartosz Podubny: Gminny program opieki nad zabytkami gminy Sanok na lata 2015–2018. edziennik.rzeszow.uw.gov.pl. s. 36. [dostęp 2016-10-21].
- ↑ a b c Gajewski 2009 ↓, s. 4.
- ↑ a b Skowrońscy 1999 ↓, s. 10.
- ↑ a b Welt und Stadt. „Wiener Salonblatt”. Nr 22, s. 3-4, 8, 25 października 1931. (niem.).
- ↑ a b Dzieje Załuża. spzaluz.szkolna.net. [dostęp 2016-09-20].
- ↑ Sprawozdanie Zarządu Głównego T. S. L. z działalności Towarzystwa Szkoły Ludowej za rok 1929. Kraków: 1930, s. 119.
- ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 1, s. 29, 1932.
- ↑ Dekanaty. przemyska.pl. [dostęp 2016-09-20].
Bibliografia
edytuj- Agata i Maciej Skowrońscy. Mieszkałam w Załużu. „Tygodnik Sanocki”. Nr 8, s. 10, 19 lutego 1999.
- Benedykt Gajewski: Kaplica grobowa Wiktorów w Załużu. Sanok: 2009, s. 1-8.