Wikipedia

Benedykt Gajewski

Benedykt Marian Gajewski (ur. 21 marca 1927 w Łobaczówce, zm. 13 stycznia 2018 w Sanoku) – polski nauczyciel–geograf, autor publikacji w dziedzinie historii regionalnej.

Benedykt Gajewski
Data i miejsce urodzenia

21 marca 1927
Łobaczówka

Data i miejsce śmierci

13 stycznia 2018
Sanok

Miejsce spoczynku

cmentarz w Domaradzu

Zawód, zajęcie

nauczyciel

Narodowość

polska

Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Rodzice

Feliks

Małżeństwo

Ewa

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal za Długoletnie Pożycie Małżeńskie Medal Komisji Edukacji Narodowej

Życiorys

edytuj

Urodził się 21 marca 1927 w Łobaczówce jako syn Feliksa[1][2]. Pochodził z Beresteczka[3]. Podczas II wojny światowej w 1942 wobec zagrożenia opuścił wraz z rodziną teren Wołynia i osiadł w Domaradzu, gdzie spędził dalszy czas okupacji niemieckiej, a po zakończeniu wojny w 1946 zdał egzamin dojrzałości w gronie sześciu pierwszych wychowanków Prywatnego Gimnazjum Koedukacyjnego Zarządu Gminnego w Domaradzu[4][3]. Ukończył studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego[2]. Z wykształcenia był geografem[5]. Pracował jako nauczyciel geografii w Liceum Pedagogicznym w Sanoku, Studium Nauczycielskim w Krośnie[3][2]. W niepełnym wymiarze godzin był także nauczycielem w sanockich szkołach średnich: w szkołach mechanicznych[3] (1957)[6], szkołach ekonomicznych[7]. W latach 70. sprawował funkcję wizytatora Oddziału Oświaty i Wychowania szkół średnich Urzędu Miejskiego w Sanoku[8][3][2]. Na przełomie lat 70. i 80. pełnił funkcję prezesa Rady Zakładowej ZNP[9]. W latach 80. był pedagogiem szkolnym w Szkole Podstawowej nr 7 w Sanoku[3].

Był członkiem zespołu wokalnego pod nazwą „Czwórka Rewelersów”, działającego w Powiatowym Domu Kultury w budynku przy ul. Adama Mickiewicza 24 w Sanoku (prócz niego także m.in. Adam Bieniasz, Zbigniew Dańczyszyn)[10]. Został kierownikiem i dyrygentem zespołu wokalno-muzycznego (żeński kwintet oraz orkiestra) działającego przy oddziale ZNP w Sanoku[11].

Został autorem publikacji z dziedziny historii regionalnej, w tym stworzył szereg monografii opisujących miejscowości z obszaru ziemi sanockiej i Beskidu Niskiego[2]. W sposób szczególny zainteresował się kwestią działań Ukraińskiej Powstańczej Armii na obszarze Bieszczadów, a celem gromadzenia informacji na ten temat wystąpił do ministra spraw wewnętrznych Stanisława Radkiewicza o zezwolenie na dostęp na korzystanie z dokumentów archiwalnych[3]. Rezultatem pięcioletnich prac był maszynopis pt. Walka o utrwalanie władzy ludowej na Rzeszowszczyźnie w latach 1945–1948, który według autora został przekazany docentowi historii z Warszawy w celu zrecenzowania, a następnie wydany przez tegoż nosząc znamiona plagiatu[3]. Przez cztery lata pracował nad opracowaniem historii kpt. Antoniego Żubryda i dowodzonego przez niego Samodzielnego Batalionu Operacyjnego NSZ „Zuch”, czego efektem był w 1983 maszynopis pt. Wszędzie za nim szła trwoga[3]. W cyklu dziewięciu artykułów pt. Na tropach Żubryda publikowanych na łamach krośnieńskiego tygodnika „Podkarpacie” na początku 1987 dokonał wraz z Arturem Batą krytycznej analizy osoby tego dowódcy i dowodzonego przez niego oddziału[12][13][14][15][16][17][18][19][20][21]. Publikował w czasopismach „Tygodnik Sanocki”[22][23], „Zeszyty Historyczne WiN-u”[24], „Wiadomości Brzozowskie”. Pod koniec lat 80. zaangażował się w ratowanie przed zrujnowaniem kościoła Trójcy Świętej w Beresteczku[25][26]. W 2000 otrzymał nominację na stopień oficerski podporucznika, przyznaną postanowieniem prezydenta RP[27].

Jego żoną została Ewa[1]. Zmarł 13 stycznia 2018 w Sanoku[28]. Został pochowany na cmentarzu parafialnym w Domaradzu 16 stycznia 2018[29].

Publikacje

edytuj

Odznaczenia i nagrody

edytuj
Odznaczenia
Nagrody i wyróżnienia

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c M.P. z 1997 r. nr 18, poz. 171
  2. ↑ a b c d e Izabella Dmitrzak: Benedykt Gajewski. biblioteka.sanok.pl. [dostęp 2016-12-22].
  3. ↑ a b c d e f g h i Czesław Skrobała. Kronikarz z Sanoka. „Podkarpacie”, s. 9, nr 12 z 24 marca 1983. 
  4. ↑ Instytucje wiejskie. Gimnazjum w Domaradzu. W: Benedykt Gajewski: Domaradz. Wieś nad Stobnicą. Krosno: PUW Roksana, 1997, s. 259, 260. ISBN 83-87282-22-7.
  5. ↑ Józef Ząbkiewicz. Jubileusz zespołu ZNP. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 5, nr 16 (307) z 1–10 czerwca 1984. 
  6. ↑ Grono pedagogiczne. W: Stanisław Dydek: Zespół Szkół Mechanicznych w Sanoku 1946–1996. Brzozów: Oficyna Wydawniczo-Reklamowa „Edytor” w Brzozowie, 1997, s. 217. ISBN 83-87450-00-6.
  7. ↑ Grono pedagogiczne. W: Księga pamiątkowa szkół ekonomicznych w Sanoku 1925–1995. Sanok: 1995, s. 313. ISBN 83-903469-0-7.
  8. ↑ Arnold Andrunik: Rozwój i działalność Związku Bojowników o Wolność i Demokrację na Ziemi Sanockiej w latach 1949-1984. Sanok: 1986, s. 205.
  9. ↑ Bronisław Kielar: Kalendarium działań „Solidarności” w sanockiej oświacie na tle przemian ustrojowych w Polsce. sokolsanok.pl. [dostęp 2015-12-29].
  10. ↑ Franciszek Oberc: Sanok. Instytucje kultury. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1999, s. 58. ISBN 83-909787-3-3.
  11. ↑ Józef Ząbkiewicz, W latach powojennych. Życie kulturalne, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 906.
  12. ↑ Artur Bata, Benedykt Gajewski. Na tropach Żubryda (I). „Podkarpacie”, s. 9, nr 2 z 8 stycznia 1987. 
  13. ↑ Artur Bata, Benedykt Gajewski. Na tropach Żubryda (II). „Podkarpacie”, s. 9, nr 3 z 15 stycznia 1987. 
  14. ↑ Artur Bata, Benedykt Gajewski. Na tropach Żubryda (III). „Podkarpacie”, s. 9, nr 4 z 22 stycznia 1987. 
  15. ↑ Artur Bata, Benedykt Gajewski. Na tropach Żubryda (IV). „Podkarpacie”, s. 9, nr 5 z 29 stycznia 1987. 
  16. ↑ Artur Bata, Benedykt Gajewski. Na tropach Żubryda (V). „Podkarpacie”, s. 9, nr 6 z 5 lutego 1987. 
  17. ↑ Artur Bata, Benedykt Gajewski. Na tropach Żubryda (VI). „Podkarpacie”, s. 9, nr 7 z 12 lutego 1987. 
  18. ↑ Artur Bata, Benedykt Gajewski. Na tropach Żubryda (VII). „Podkarpacie”, s. 9, nr 8 z 19 lutego 1987. 
  19. ↑ Artur Bata, Benedykt Gajewski. Na tropach Żubryda (VIII). „Podkarpacie”, s. 9, nr 9 z 26 lutego 1987. 
  20. ↑ Artur Bata, Benedykt Gajewski. Na tropach Żubryda (IX). „Podkarpacie”, s. 9, nr 10 z 5 marca 1987. 
  21. ↑ Artur Bata, Benedykt Gajewski. Na tropach Żubryda (posłowie). „Podkarpacie”, s. 9, nr 11 z 12 marca 1987. 
  22. ↑ Benedykt Gajewski. Trójco Święta, pomóż!. „Tygodnik Sanocki”, s. 6, nr 38 (880) z 19 września 2008. 
  23. ↑ Benedykt Gajewski. Kaplica grobowa Wiktorów w Załużu. „Tygodnik Sanocki”, s. 6, nr 37 (931) z 11 września 2009. 
  24. ↑ Autorzy i redaktorzy Zeszytów Historycznych WiN-u. zhwin.pl. [dostęp 2015-12-29].
  25. ↑ Zbigniew Wawszczak. Na ratunek kresowej świątyni. „Nowiny”, s. 1, 3, Nr 53 z 15-17 marca 1991. 
  26. ↑ Zbigniew Wawszczak. Dobre wieści z Beresteczka. „Nowiny”, s. 3, Nr 25 z 5 lutego 1992. 
  27. ↑ Maria Boczar. Święto Wojska Polskiego. „Tygodnik Sanocki”. Nr 33 (458), s. 2, 18 sierpnia 2000. 
  28. ↑ Klepsydra zawiadamiająca o zgonie i pogrzebie Benedykta Gajewskiego.. commons.wikimedia.org. [dostęp 2018-01-18].
  29. ↑ Pogrzeb śp. Benedykta Gajewskiego. brzozow24.pl, 2018-01-16. [dostęp 2018-01-18].
  30. ↑ Nauczycielskie święto. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 3, nr 30 (286) z 1–10 listopada 1983. 
  31. ↑ Dzień Nauczyciela. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 4, Nr 20 (39) z 1-15 listopada 1975. 
  32. ↑ Uroczyste obchody „Dnia Nauczyciela”. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 6, nr 30 (123) z 20–31 października 1978. 
  33. ↑ Inauguracja roku szkolenia partyjnego w Krośnie. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 1, nr 19 (1964) z 15–31 października 1976. 
  34. ↑ Franciszek Oberc. Samorząd miejski Sanoka a wybitni sanoczanie. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 11: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1990–2010, s. 549–550, 2014. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 

Bibliografia

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Benedykt_Gajewski&oldid=71780989”