Kościół Matki Bożej Królowej Korony Polskiej w Gdańsku
Kościół Matki Bożej Królowej Korony Polskiej w Gdańsku – rzymskokatolicki kościół parafialny znajdujący się w Gdańsku, w dzielnicy Oliwa. Parafia Matki Bożej Królowej Korony Polskiej wchodzi w skład dekanatu Gdańsk-Oliwa archidiecezji gdańskiej. Parafię prowadzą ojcowie cystersi[1].
Państwo | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||
Adres |
ul. Polanki 131, Gdańsk | ||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||
Kościół | |||||||||||||
Parafia | |||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||
Wspomnienie liturgiczne | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa pomorskiego | |||||||||||||
Położenie na mapie Gdańska | |||||||||||||
54°24′25,6″N 18°33′26,5″E/54,407111 18,557361 |
Jeden z trzech kościołów na terenie dzielnicy. Wpisany do gminnej ewidencji zabytków[2].
Historia
edytujW 1909 mieszkający na terenie Oliwy protestanci rozpoczęli budowę kościoła w stylu neogotyckim. Był on wotum za zwycięstwo nad Napoleonem III. Budowę kościoła ukończono w 1921. W kwietniu 1945, po 114 latach w Gdańsku pojawili się cystersi. Ponieważ od 1945 kościół cysterski był katedrą biskupią, poprosili oni władze miasta o zgodę na osiedlenie się w kościele ewangelickim przy ul. Leśnej. Miesiąc później świątynia została poświęcona i przerobiona na kościół katolicki. Wtedy to otrzymała ona wezwanie MB Królowej Korony Polskiej.
W 1971 kościół i dom zakonny przeszły na własność Opactwa Cystersów w Szczyrzycu. 1 lipca 1988 abp Tadeusz Gocłowski erygował parafię przy kościele. 21 sierpnia 1988 odprawiona została pierwsza Msza w nowej parafii[3].
Wnętrze
edytujW ołtarzu głównym znajduje się obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, pochodzący z XVIII wieku, oraz figury św. Piotra, Benedykta, Bernarda, oraz dwóch ewangelistów. W ołtarzach bocznych znajdują się obrazy MB Nieustającej Pomocy, Chrystusa Ukrzyżowanego, św. Gertrudy i św. Jadwigi Śląskiej (obie święte były cysterskami). Boczne ołtarze poświęcone są świętym Antoniemu i Bernardowi.
Organy
edytujPierwsze organy w tym kościele wybudowała renomowana w Gdańsku firma Orgelbauanstalt A. Terletzki Inh. Ed. Wittek z Elbląga około 1915 roku, gdyż gotowe miały być w 1916 roku. Z racji, że budowa kościoła przeciągała się w czasie instrument w pełni ukończony został dopiero w 1920 roku. Oględzin i odbioru organów dokonał gdański rewizor organowy oraz pierwszy organista kościoła Mariackiego w Gdańsku Otto Krieschen. Pierwotnie liczba głosów wynosiła 29 (w tym jedna transmisja). Pod koniec lat 20. materia brzmieniowa została nieco zmieniona oraz rozbudowana o jeden głos. Prace przeprowadziła Gerharda Witteka z Elbląga.
W 1945 roku podczas działań wojennych organy zostały zdewastowane. W okresie powojennym instrument został uzupełniony o piszczałki polskich firm organmistrzowskich. Później miały miejsce niewielkie zniany w materii brzmieniowej.
Pogarszający się stan organów doprowadził do ich remontu w 2013 roku. Wykonała go firma Jacka Ziemiańskiego ze Szczyrzyca[4].
Dyspozycja instrumentu:
Manuał I | Manuał II | Pedał |
---|---|---|
Schwellwerk | ||
1. Principal 16' | 1. Bordun 16' | 1. Principalbass 16' |
2. Principal 8' | 2. Geigenprincipal 8' | 2. Subbass 16' |
3. Gamba 8' | 3. Lieblich Gedackt 8' | 3. Gedacktbass 16' 6 |
4. Konzertflöte 8' | 4. Aeoline 8' | 4. Quintbass 10 2/3' |
5. Quintatön 8' | 5. Vox coelestis 8' | 5. Oktavbass 8' |
6. Oktave 4' | 6. Fugara 4' | 6. Cello 8' |
7. Rohrflöte 4’ | 7. Flaut travers 4' | 7. Oktave 4' |
8. Quinta 2 2/3' 1 | 8. Oktawa 2' 3 | 8. Posaune 16' |
9. Schweizpfeife 2' 2 | 9. Cymbel 2 rz. 4 | |
10. Cornett 3 fach 2 2/3' | 10. Oboe 8' 5 | |
11. Mixtur 4 fach 2' | ||
12. Trompete 8' |
Dzwony
edytujNa wieży wiszą trzy staliwne dzwony odlane przez zakład Bochumer Verein w Bochum. Ważą ok. 800, 1150 i 1850 kg. Posiadają na sobie biblijne cytaty zapisane niemiecko-gotycką czcionką[5][6].
Pod koniec lutego 2024 roku dzwony przeszły remont wykonany przez firmę Rduch Bells & Clocks z Rydułtów[7].
Galeria
edytuj-
Kościół z zewnątrz
-
Wnętrze kościoła
-
Kościół nocą
-
Widok na kościół ze Wzgórza Pachołek
Przypisy
edytuj- ↑ Archidiecezja Gdańska [online], Archidiecezja Gdańska [dostęp 2022-05-06] .
- ↑ Gminna ewidencja zabytków miasta Gdańska, stan na dzień 10.08.2022, poz. 2857.
- ↑ Parafia M.B. Królowej Korony Polskiej w Gdańsku - Historia kościoła i domu zakonnego OO. Cystersów [online], oliwa.cystersi.pl [dostęp 2022-05-06] .
- ↑ Gdańsk ( Kościół Matki Bożej Królowej Korony Polskiej) [online], musicamsacram.pl [dostęp 2024-09-07] (pol.).
- ↑ Parafia M.B. Królowej Korony Polskiej w Gdańsku-Najpiękniejsze dzwony Trójmiasta nie są z brązu [online], oliwa.cystersi.pl [dostęp 2024-09-19] .
- ↑ Gdańsk Oliwa - Dzwony Kościoła pw. NMP Królowej Korony Polskiej [Dzwony w Wieżach Polski #114]. [dostęp 2022-05-06].
- ↑ Gdańsk Oliwa - Dzwony z nową automatyką w kościele pw. NMP Królowej Korony Polskiej [oo. Cystersów]. The Bells of Poland 2024-03-02. [dostęp 2024-09-07].
Bibliografia
edytuj- "Kościoły archidiecezji gdańskiej. Nasze dziedzictwo. Tom I" (Praca zbiorowa), 2006