Kościół Chrystusa Dobrego Pasterza w Krościenku nad Dunajcem

Kościół parafialny Chrystusa Dobrego Pasterza w Krościenku nad Dunajcemrzymskokatolicki kościół parafialny przy ul. Sobieskiego 2a w Krościenku nad Dunajcem; jest poświęcony św. Stanisławowi – biskupowi, a jednocześnie jest wotum za ocalenie życia papieża Jana Pawła II[a].

Kościół parafialny
Chrystusa Dobrego Pasterza
kościół parafialny
Ilustracja
Widok ogólny kościoła, 2011
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Krościenko nad Dunajcem

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

parafia

Wszystkich Świętych

Położenie na mapie gminy Krościenko nad Dunajcem
Mapa konturowa gminy Krościenko nad Dunajcem, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół parafialnyChrystusa Dobrego Pasterza”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół parafialnyChrystusa Dobrego Pasterza”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół parafialnyChrystusa Dobrego Pasterza”
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego
Mapa konturowa powiatu nowotarskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół parafialnyChrystusa Dobrego Pasterza”
Ziemia49°26′34,72″N 20°25′32,15″E/49,442978 20,425597
Strona internetowa
Kościół nocą od strony Dunajca
Główna nawa kościoła z perspektywy celebransa
Główny ołtarz kościoła
Rzeźba Matki Boskiej na dziedzińcu kościoła

Historia

edytuj

Początki

edytuj

Od dawna mały kościół na rynku nie mieścił wiernych miasteczka. Starania o budowę nowego, dużego kościoła trwały ponad 100 lat[1]. W tym czasie ścierały się różne koncepcje, polegające m.in. na rozbudowie starego kościoła, po budowę nowego kościoła na Zawodziu (po drugiej stronie Dunajca).

W 1938 roku wybudowano nieistniejący już Dom parafialny, a później Kaplicę Dobrego Pasterza, zlokalizowaną na obszarze dziedzińca dzisiejszego kościoła.

30 listopada 1979 roku Kuria Diecezjalna w Tarnowie uwzględniła w planach budownictwa sakralnego na rok 1980 budowę nowego kościoła parafialnego w Krościenku nad Dunajcem. Jednak ówczesne władze komunistyczne nie wydały zezwolenia aż do 1982 roku, i dopiero wtedy, 9 sierpnia rozpoczęto budowę świątyni.

Kamień węgielny

edytuj

Kamieniem węgielnym pod budowę kościoła był fragment grobu Św. Piotra znajdującego się w Rzymie. Jan Paweł II poświęcił ten kamień 26 listopada 1980 roku, a uroczyste wmurowanie odbyło się w uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, 15 sierpnia 1983 roku w obecności biskupa Jerzego Ablewicza, ordynariusza diecezji tarnowskiej, który również poświęcił plac budowy.

Projekt

edytuj

Kościół został zbudowany według projektu inż. arch. Antoniego Mazura z Krakowa. Architektura wnętrza jest autorstwa prof. Wincentego Kućmy – artysty rzeźbiarza z Krakowa, projektanta wielu wnętrz kościołów w Krakowie i w Małopolsce. Witraże projektował prof. Andrzej Zieliński z Krakowa. Plany konstrukcyjne opracował inż. Bronisław Sokał z Nowego Sącza, a budową kierował majster Stefan Kwiatek z Krościenka.

Forma architektoniczna kościoła była inspirowana najwyższym szczytem PieninTrzema Koronami: monumentalna sylwetka, w której wyróżnione są trzy zasadnicze części: prezbiterium, nawa główna i wieża.

Budowa i poświęcenie

edytuj

Budowa trwała kilkanaście lat. Dolny kościół został poświęcony przez biskupa Józefa Życińskiego 2 października 1994 roku.

Konsekracji kościoła dokonał 24 maja 1998 roku biskup Wiktor Skworc. Proboszczem parafii, gdy rozpoczynano budowę w 1982 roku, był ks. Andrzej Pękala, kolejnym proboszczem prowadzącym budowę i gdy ją ukończono, był ks. Stanisław Tumidaj.

Kościół dziś

edytuj

Sylwetka

edytuj

Bryła kościoła stanowi zwartą całość o powierzchni użytkowej 1200 m². Do wnętrza kościoła prowadzą szerokie schody i specjalny podjazd dla niepełnosprawnych. W założeniu architektonicznym nowy kościół jest budowlą dwukondygnacyjną.

Górny kościół

edytuj

Wnętrze górnego kościoła stanowią: prezbiterium, główna nawa, boczna kaplica poświęcona Św. Kindze Pani Pienin oraz dwupoziomowy chór muzyczny. Zakrystia kościoła znajduje się na zapleczu ściany ołtarzowej[2].

Ołtarz

edytuj

W centrum ściany ołtarzowej umieszczona została monumentalna brama wyrażająca słowa Chrystusa z Ewangelii Jana: „Ja jestem bramą owiec” (J.10,7) oraz dużych rozmiarów figura Chrystusa Dobrego Pasterza[2].

Tabernakulum, również zaprojektowane przez prof. Wincentego Kućmę, zostało wykonane w pracowni Oremusa w Krakowie[2].

Ołtarz i ambona (projektu tego samego artysty) wykonane zostały z białego marmuru w zakładzie kamieniarskim Kazimierza Wolskiego z Mizernej. Zostały ozdobione ornamentami bogatymi w treść teologiczną: symbolem Baranka Paschalnego i wizerunkami czterech Ewangelistów[2].

Według Macieja Pinkwarta: „… interesujący ołtarz główny, w którym figura Dobrego Pasterza jakoś tak niesamowicie wisi w powietrzu, na jasnym tle … W ogóle kościół jasny, przestronny i świetnie urządzony, bo jeszcze nie całkiem urządzony, nie przeładowany, jak to się często na Podhalu zdarza.”[1]

Organy

edytuj

W listopadzie 2009 roku w kościele zostały oddane do użytku organy niemieckiej firmy Romanus Seifert & Sohn z Kevelaer. Zostały zmontowane przez Mariana Tetlaka z Rzeszowa. Szafa organowa znajduje się na wyższym, a stół gry na niższym poziomie chóru muzycznego. Skala manuałów: C-g3; skala pedału: C-f1[3]. Ze względu na swą wysoką jakość artystyczną instrument ten doskonale nadaje się do celów koncertowych.

Inne elementy wyposażenia

edytuj
  • Chrzcielnica przedstawiająca chrzest Chrystusa w Jordanie z unoszącą się nad głową Chrystusa postacią Ducha Świętego, zaprojektowana przez Wincentego Kućmę i wykonana w brązie
  • w oknie prezbiterium znajduje się barwny witraż przedstawiający sceny z Ewangelii o Dobrym Pasterzu zaprojektowany przez prof. Andrzeja Ziębińskiego z Krakowa, a wykonany w pracowni witrażowej Krzysztofa Paczki w Krakowie
  • figura MB Fatimskiej otaczanej czcią wiernych tutejszej parafii w czasie uroczystych nabożeństw fatimskich, które odbywają się 16. dnia każdego miesiąca od maja do października. W czasie tych nabożeństw w procesji niesiona jest przez parafian ulicami Krościenka. W procesji licznie uczestniczą mieszkańcy Krościenka oraz turyści
  • całość wyposażenia wnętrza świątyni dopełniają ławki, konfesjonały i sedilia wykonane przez miejscowego stolarza Zdzisława Dudę[2].

Dolny kościół

edytuj

W dolnej kondygnacji – obok części poświęconej i służącej do kultu – znajduje się duża sala widowiskowa, salka dla młodzieży i zaplecze techniczno-magazynowe.

W dolnym kościele znajduje się sarkofag sługi Bożego, twórcy Ruchu Światło-Życie, księdza Franciszka Blachnickiego, który zmarł w 1987 roku w Niemczech. Jego ciało zostało uroczyście sprowadzone do kościoła w 2000 roku.

Naprzeciw grobowca ks. Blachnickiego, na ścianie zawieszona jest Droga krzyżowa przeniesiona tutaj ze starego kościoła Wszystkich Świętych na rynku. Według znawcy tematyki, ks. prof. J. Kopcia, cykl ten jako jeden z nielicznych, zachowanych w całości, jest klejnotem XVII- i XVIII-wiecznego malarstwa pasyjnego[1].

Dzwonnica i dzwony

edytuj

Wysokość wieży wynosi 64 m. Na wieży umieszczone są 3 dzwony, wykonane w pracowni ludwisarskiej Janusza Felczyńskiego w Przemyślu:

Dziedziniec kościoła

edytuj

Jednym z ciekawszych elementów otoczenia kościoła jest Figura Maryi. Proboszcz parafii krościeńskiej ks. dr Bronisław Krzan wspólnie z zaufanymi gospodarzami doprowadził do umieszczenia figury Matki Boskiej na skałach Zawiasów w pobliżu Zerwanego Mostu przez Dunajec. Odbyło się to którejś nocy zimą 1958 roku: figurę przywieziono po zmroku saniami i wmurowano w tym eksponowanym i często odwiedzanym miejscu. Inicjatywa ta była związana z upamiętnieniem 100-lecia objawień w Lourdes. Ponieważ odbyło się to bez zgody władz komunistycznych, wkrótce „nieznani sprawcy” zrzucili figurę do Dunajca. Została jednak odnaleziona przez mieszkańców w nurcie rzeki i obecnie stoi w pobliżu plebanii kościoła[4].

Rola w kulturze

edytuj

Od 2010 roku, po uruchomieniu organów, co roku w kościele odbywa się Letni Festiwal „Pieniny-Kultura-Sacrum”.

Zobacz też

edytuj
  1. Tablica w kruchcie kościoła zawiera tekst: „Na wieczną rzeczy pamiątkę 15 sierpnia roku pańskiego 1983 w roku jubileuszowym odkupienia j.e. ks. bp dr Jerzy Ablewicz ordynariusz tarnowski dokonał uroczystego aktu wmurowania kamienia węgielnego pod kościół parafialny Dobrego Pasterza w Krościenku n.D. poświęconego Św. Stanisławowi bp. jako wotum wdzięczności za ocalenie Ojca Świętego Jana Pawła II syna narodu polskiego pielgrzyma z Watykanu do Ojczyzny, który kamień ten wyjęty z grobu św. Piotra poświęcił w Rzymie dnia 26 listopada 1980 r.

Przypisy

edytuj
  1. a b c Krzysztof Koper: Mały przewodnik historyczny po Krościenku nad Dunajcem – 660 lat lokalizacji miasta (1348–2008). Nowy Targ: Zakład Poligraficzny „MK” s.c., 2008, s. 24–25. ISBN 978-83-60306-31-4.
  2. a b c d e Kościół dziś. [dostęp 2012-05-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-19)].
  3. Kościół Chrystusa Dobrego Pasterza Krościenko nad Dunajcem (małopolskie) – opis instrumentu [online], musicamsacram.pl [dostęp 2021-08-15].
  4. Krzysztof Koper: op. cit. s. 94.