Kościół św. Wawrzyńca i klasztor kapucynów w Lubartowie

Kościół świętego Wawrzyńca i klasztor kapucynów – zespół klasztorny należący do prowincji warszawskiej ojców kapucynów. Jeden z zabytków miasta Lubartowa.

Kościół św. Wawrzyńca i klasztor kapucynów
Zabytek: nr rej. A-387[1] z 22 stycznia 1969
Ilustracja
kościół św. Wawrzyńca
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Miejscowość

Lubartów

Kościół

Kościół katolicki

Właściciel

Kapucyni

Prowincja

warszawska

Gwardian

o. Wojciech Gwiazda, OFM Cap.

Klauzura

tak

Typ zakonu

męski

Obiekty sakralne
Kościół

św. Wawrzyńca

Fundator

Mikołaj Krzyniecki
Paweł Karol Sanguszko

Styl

barok toskański

Materiał budowlany

cegła

Data budowy

1737–1741

Data zamknięcia

1867

Data reaktywacji

1938

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Wawrzyńca i klasztor kapucynów”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Wawrzyńca i klasztor kapucynów”
Położenie na mapie powiatu lubartowskiego
Mapa konturowa powiatu lubartowskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Wawrzyńca i klasztor kapucynów”
Położenie na mapie Lubartowa
Mapa konturowa Lubartowa, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Wawrzyńca i klasztor kapucynów”
Ziemia51°27′30″N 22°36′32″E/51,458347 22,608897
Strona internetowa

Zespół składa się z kościoła św. Wawrzyńca i przylegającego do kościoła od strony południowej klasztoru z wirydarzem.

Szymon Czechowicz - Męczeństwo św. Wawrzyńca

Kościół został zbudowany w latach 1737–1741 w stylu baroku toskańskiego, według projektu architekta Pawła Antoniego Fontany, nadwornego architekta Sanguszków, ówczesnych właścicieli Lubartowa. Świątynia została ufundowana wspólnie przez Mikołaja Krzynieckiego, skarbnika trembowelskiego i pułkownika wojsk polskich oraz księcia Pawła Karola Sanguszkę. Kościół składa się z jednej nawy zamkniętej krótkim, prostokątnym prezbiterium, z lewej i prawej strony nawy znajdują się dwa rzędy niskich kaplic. Wyposażenie świątyni jest skromne – białe ściany bez ozdób (jedynym godnym uwagi elementem dekoracyjnym są toskańskie pilastry), ołtarze w stylu późnobarokowym, wykonane z drewna dębowego bez złoceń. kościół posiada również obrazy ołtarzowe w stylu późnobarokowym, namalowane przez Szymona Czechowicza, należą do nich „Męczeństwo św. Wawrzyńca” znajdujące się w ołtarzu głównym. Cykl obrazów lubartowskich powstał niedługo po powrocie artysty ze studiów w Rzymie, widoczne są w nich wpływy włoskie.

Do świątyni przylega, wybudowany w tym samym czasie, trójskrzydłowy, piętrowy i otoczony murem klasztor. Kościół i klasztor były świadkami narodowej historii. W czasie powstania listopadowego w klasztorze broniła się część oddziałów polskich pod dowództwem generała Wojciecha Chrzanowskiego. W czasie powstania styczniowego świątynia została ostrzelana z armat przez Rosjan ścigających uchodzący oddział partyzancki (do dnia dzisiejszego w ścianie kościoła tkwią kule armatnie). Sami kapucyni stanęli po stronie powstania – prawie wszyscy nowicjusze zaciągnęli się do armii polskiej, a bracia pielęgnowali i ukrywali w murach klasztoru rannych powstańców.

Kasata klasztorów w Królestwie Polskim po powstaniu styczniowym ominęła klasztor w Lubartowie – mógł normalnie istnieć, ale nie miał możliwości przyjmowania nowicjuszy. Kapucynów stale ubywało, ponieważ władze carskie sukcesywnie przenosiły ich do innych klasztorów (tam, gdzie były ubytki personalne). W rezultacie, w 1867 roku, ostatecznie nastąpiła kasata klasztoru, został tylko o. Faustyn Jarzębiński jako rektor świątyni. Gdy zmarł w 1885 roku, świątynią zaczęli zarządzać księża diecezjalni.

W 1926 roku ksiądz Aleksander Szulc, ówczesny opiekun świątyni, rozpoczął prace remontowe. Kapucyni ponownie objęli klasztor w 1938 roku, choć przez długi jeszcze czas część pomieszczeń klasztornych była wykorzystywana przez urzędy państwowe. W 1978 roku został oddany cały klasztor, został on wtedy gruntownie wyremontowany i przebudowany. Podczas stanu wojennego znaleźli w nim schronienie działacze „Solidarności"[2].

Przypisy

edytuj
  1. Rejestr zabytków nieruchomych woj.lubelskiego. [dostęp 2010-01-06].
  2. Lubartów kościół i klasztor oo. Kapucynów. Lubelskie Klimaty. [dostęp 2015-10-18]. (pol.).