Klempicz
Klempicz – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim, w gminie Lubasz.
| wieś | |
 Centrum wsi | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
107[2] |
| Strefa numeracyjna |
67 |
| Kod pocztowy |
64-720[3] |
| Tablice rejestracyjne |
PCT |
| SIMC |
0527262 |
Położenie na mapie gminy Lubasz  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu czarnkowsko-trzcianeckiego  | |
 52°46′00″N 16°29′35″E/52,766667 16,493056[1]
| |
Położenie
edytujW latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego. Przez wieś przebiega droga wojewódzka nr 182.
Historia
edytujMiejscowość pierwotnie związana była z Wielkopolską. Istnieje co najmniej od drugiej polowy XIV lub XV wieku. Wymieniona została w łacińskim zapisie z 1386 jako „Clem…” (powiązanie ze wsią jest niepewne), 1499 „Klapycz”, 1508 „Clampycz”, 1515 „Clampitz”, 1563 „Kliąmpicz”, 1564-1565 „Klempicz”, 1577 „Klępicz”[4].
Miejscowość pierwotnie była królewszczyzną czyli własnością królewską w dobrach wieleńskich. W 1449 wieś znajdowała się w powiecie poznańskim Korony Królestwa Polskiego. W 1508 należała do parafii Wronki[4].
W 1386 opatka Klasztoru Cysterek w Owińskach pozwała kmiecia Staszka „de Clem...” o to, że odszedł z jej dóbr „nie uczyniwszy żadnej uprawizny”. Zapis jest odnoszony do wsi ale historycy uznają go za niepewny[4].
W 1510 majątkiem zarządzał tenutariusz wieleński oraz wojewoda poznański Andrzej Szamotulski herbu Nałęcz. W 1515 w zamian za odstąpienie dóbr Pobiedziska oraz Kościan król Polski Zygmunt I Stary nadał kasztelanowi poznańskiemu Łukaszowi Górce pełne prawa dziedziczne do zamku Wieleń i należących do niego wsi, a w tym m.in. do wsi Klempicz. W latach 1564-1565 jako właściciel dóbr wieleńskich, w tym także wsi Klempicz, odnotowany został wojewoda poznański Łukasz z Górki. W 1577 jako właściciela tych dóbr odnotowano kasztelana rogozińskiego Wojciecha Czarnkowskiego herbu Nałęcz III, a w 1580 wdowę po nim kasztelanową rogozińską Barbarę[4].
Miejscowość odnotowano również w historycznych rejestrach poborowych. W 1510 w Klempiczu odnotowano 13 łanów w tym jeden opuszczony oraz 3 zagrodników. W 1563 we wsi było 6 łanów kmiecych, jeden łan sołecki oraz karczma doroczna. W latach 1564-1565 we wsi na 12 śladach gospodarowało 12 kmieci, a każdy z nich płacił po jednym florenie czynszu oraz dawał w naturze od każdego śladu dwa kapłony, dwie kury, 30 jaj oraz po 3 wiertele owsa w ramach opłaty zwanej „wiecne”. Oprócz tego każdy z nich na żądanie zobowiązany był do pracy dla zamku wieleńskiego. Karczmarz płacił 12 groszy czynszu z karczmy oraz kolejne dwa z ostrówków roli. Sołtys gospodarował na 1,5 śladu roli i miał obowiązek służyć dworowi w Wieleniu, ale nie miał dodatkowych obowiązków w czasie wojny. Wieś była ośrodkiem smolarskim. W 1565 płacono ze wsi 6 groszy od smolnego dołu oraz 3 grosze od każdej wyprodukowanej beczki smoły. Roczna suma dochodu z tej wsi wynosiła w latach 1564-1565 21 florenów i 29 groszy[4].
Do czasu rozbiorów leżała w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Wskutek II rozbioru Polski w 1793, miejscowość przeszła pod władanie Prus i jak cała Wielkopolska znalazła się w zaborze pruskim.
W Klempiczu miała powstać druga (po EJ w Żarnowcu) w Polsce Elektrownia Jądrowa „Warta”[5], jednak prace przerwano decyzją ministra przemysłu w 1989 roku w wyniku protestów ludności po wybuchu w elektrowni w Czarnobylu. Kompleks miał składać się z czterech bloków po 1000 MW każdy, których uruchomienie planowano na lata 1994–2000[6].
W czerwcu 2009 roku wśród mieszkańców gminy Lubasz przeprowadzono ankietę dotyczącą lokalizacji elektrowni atomowej na tym terenie. Odpowiedzi udzieliło 47,6%, tj. 853 ankietowanych, z których 56,9% opowiedziało się za budową elektrowni atomowej w miejscowości Klempicz, a 33,8% było przeciw[7]. Problem wrócił w styczniu 2024[8].
Na północny wschód od Klempicza stoi w lesie pomnik spadochroniarzy.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 53694
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 480 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c d e Chmielewski 1988 ↓, s. 198.
- ↑ Fakty, zjawiska.... „Nowiny Jeleniogórskie”, s. 2, 1987-07-15. RSW „Prasa-Książka-Ruch”. ISSN 0208-6883.
- ↑ Piotr Wróblewski: Żarnowiec. Sen o polskiej elektrowni jądrowej. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2023, s. 54, 327.
- ↑ NR: Gmina Lubasz chce atomu. www.elektrownieatomowe.info, 17 czerwca 2009. [zarchiwizowane z tego adresu (21 lipca 2009)].
- ↑ Telewizja Polska S.A, Mieszkańcy protestują przeciwko elektrowni [online], poznan.tvp.pl [dostęp 2024-01-29] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Stefan Chmielewski: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. II (I-Ł) z.1, hasło: „Klempicz”. Wrocław: Ossolineum, 1988, s. 198.
Linki zewnętrzne
edytuj- Klempicz, [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014.
- Klempicz, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 131.