Kazimierz Antoni Krasicki
Kazimierz Antoni Bazyli Krasicki herbu Rogala (ur. 14 czerwca 1807 w Dubiecku, zm. 28 lipca 1882 we Lwowie[1][2]) – hrabia, właściciel dóbr, poseł Stanów Galicyjskich oraz członek Izby Panów austriackiej Rady Państwa, działacz gospodarczy.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Członek Izby Panów | |
| Okres |
od 20 stycznia 1869 |
Życiorys
edytujSyn Macieja i Teofili ze Stadnickich. Ukończył Akademię Inżynierii Wojskowej w Wiedniu w 1826, potem do 1829 w armii Cesarstwa Austriackiego[1][3].
Wziął udział w powstaniu listopadowym. Walczył w bitwie o Olszynkę Grochowską w stopniu podporucznika. Później wziął udział w wyprawie generała Antoniego Giełguda na Wilno, jednak po przegranej bitwie pod Ponarami przekroczył granicę z Prusami[3].
Powrócił go Galicji, gdzie miał majątek Boratyn[1]. Był posłem do Stanów Galicyjskich. W czasie Wiosny Ludów w 1848 należał do Gwardii Narodowej w stopniu kapitana[3].
Położył wiele zasług dla rozwoju życia gospodarczego w Galicji. Był członkiem zarządu Galicyjskiego Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego od chwili jego powstania w 1842, a w latach 1861–1882 jego prezesem. Był również prezesem Galicyjskiej Kasy Oszczędności w latach 1861–1882. Był współzałożycielem w 1845 Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego, członkiem Komitetu GTG (31 stycznia 1846 - 6 lutego 1858, 18 czerwca 1862 - 30 stycznia 1866, 10 czerwca 1877 - 15 czerwca 1879), wiceprezesem (10 lutego 1860-25 czerwca 1861), w latach 1862–1865 był jego tymczasowym zarządcą, a następnie prezesem (30 stycznia 1866 – 16 lutego 1868)[4][5]. Był wiceprezesem spółki Towarzystwo Akcyjne Galicyjskiej Kolei Karola Ludwika w latach 1874–1882. W latach 1872–1882 był kuratorem literackim Ossolineum (po Jerzym Lubomirskim)[1]. Uzyskał dla Ossolineum prawo wydawania podręczników po polsku dla szkół ludowych[3].
Był dożywotnim członkiem Izby Panów Rady Państwa od 1869[1].
Jeden z poddanych Kazimierza Krasickiego Antoni Bryk uciekł z domu, by uniknąć pańszczyzny i móc studiować. Ukończył medycynę na Uniwersytecie Wiedeńskim w 1846. Jednak, gdy zmarł ojciec Bryka, hrabia Krasicki zażądał (zgodnie z ówczesnym prawem), by Bryk powrócił i przejął gospodarstwo oraz świadczył powinności na rzecz pana. Bryk musiał zaciągnąć się do armii, by tego uniknąć. Poddaństwo zniesiono w Galicji w 1848. Bryk został profesorem medycyny Uniwersytetu Jagiellońskiego, jednak niechętnie odnosił się do polskości, co przypisywano dawnemu konfliktowi z Krasickim[3][6].
Rodzina
edytujOżenił się z Marią Izabellą ze Stadnickich (1812–1879), córką Jana Stadnickiego. Mieli dwoje dzieci: syna Jana Kantego (1837–1893), członka Izby Panów w Wiedniu oraz córkę Teofilę Marię Rozalię (1842–1915), żonę hr. Juliusza Komorowskiego i matkę m.in. Stefana Komorowskiego[1][2].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f Parlament Österreich Republik, Kurzbiografie Krasicki, Kazimierz Graf [online], parlament.gv.at [dostęp 2019-10-14] (niem.).
- ↑ a b Marek Minakowski, Kazimierz Antoni Bazyli hr. Krasicki z Siecina h. Rogala [online], wielcy.pl [dostęp 2019-10-14] (pol.).
- ↑ a b c d e Arkadiusz Bińczyk. Kazimierz Krasicki. Żołnierz z wykształcenia, gospodarz z talentu. „Polska The Times”, 2018-10-24.
- ↑ Tadeusz Łopuszański, Pamiętnik c. k. Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego 1845-1894, Lwów 1894, s. 84
- ↑ Provinzial-Handbuch der Königreich Galizien und Lodomerien für das Jahr 1850, s. 558; 1851, s. 623; 1852, s. 608; 1853, s. 615; 1854, s. 631; Handbuch des Lemberger Sttathalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1855, s. 459; 1856, s. 266; 1857, s. 354; 1858, s. 249; 1860, s. s. 269; 1861, s. 401; 1862, s. 413; 1863, s. 423; 1864, s. 432; 1865, s. 446; 1866, s. 461; Galizisches Provinzial-Hanbuch für das Jahr 1867, s. 804; 1868, s. 806; Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1877, s. 549; 1878, s. 537; 1879, s. 533.
- ↑ Waldemar Bałda, Kazimierz Krasicki i Antoni Bryk. Przypadek pana i chama [online], interia.pl, 31 grudnia 2013 [dostęp 2019-10-14] (pol.).