Katedra św. Zofii w Kijowie

Katedra św. Zofii w Kijowie – najstarsza, historyczna katedra łacińska w Kijowie, siedziba biskupstwa Kościoła katolickiego w diecezji kijowskiej, należącej od 1412 do metropolii lwowskiej. Katedra położona była w dzielnicy Kijowa Padole, przy klasztorze Dominikanów.

Katedra rzymskokatolicka pw. św. Zofii w Kijowie
Sancta Sophia, Capitulo et Canonicis Cathedralis Ecclesiae Kioviencis
Ilustracja
Cerkiew prawosławna pw. św. Piotra i Pawła, do 1724 rzymskokatolicka katedra pw. św. Zofii w Kijowie, przy ulicy Florowskiej na Padole (po lewej stronie, stan z roku 1890), w tle Stare Miasto na Wzgórzu Zamkowym z widocznym Soborem pw. św. Zofii w dzielnicy Szewczenko
Państwo

 ZSRR

Republika związkowa

 Ukraińska SRR

Miejscowość

Kijów

Adres

ul. Florowska 6

Typ budynku

katedra

Styl architektoniczny

gotyk, po przejęciu przez cerkiew przebudowana w stylu barokowym

Inwestor

biskup Kazimierz Kazimirski

Rozpoczęcie budowy

1614

Ukończenie budowy

1630

Ważniejsze przebudowy

1724

Zniszczono

1930

Pierwszy właściciel

rzymskokatolicka diecezja kijowska

Kolejni właściciele

cerkiew prawosławna

Obecny właściciel

państwo (teren)

Położenie na mapie Kijowa
Mapa konturowa Kijowa, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kijów, Katedra św. Zofii”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, u góry znajduje się punkt z opisem „Kijów, Katedra św. Zofii”
Położenie na mapie Kijowa i obwodu kijowskiego
Mapa konturowa Kijowa i obwodu kijowskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kijów, Katedra św. Zofii”
Ziemia50°27′52″N 30°30′52″E/50,464444 30,514444

Historia

edytuj

Budowę pierwszej drewnianej katedry pw. św. Zofii w Kijowie należy łączyć z wprowadzeniem organizacji kościelnej na Rusi Kijowskiej. Już w czasach księcia Włodzimierza istniała w Kijowie drewniana katedra, która spłonęła w 1017 roku. Najwcześniejsze wzmianki o świątyni pochodzą z kroniki Thietmara, która omawia wkroczenie wojsk Bolesława Chrobrego i Światopełka I do Kijowa w roku 1018, wspomina też, że „monasterio Sophiae”, zostało spalone w roku poprzednim.

Drewnianą katedrę w Kijowie wspomniano w lustracji z 1569. W XVI w. bp kijowski Józef Wereszczyński wzniósł nową drewnianą katedrę w Kijowie w dynamicznie rozwijającej się części miasta zwanej Padół, w jurydyce zwanej Biskupie. W tym czasie katedra nie miała żadnych kanoników, a wg Ericha Lassoty von Steblau „a Kijów sam ma budynki drewniane, otaczają go nie mury, ale wały”.

Wkrótce po wyjeździe Ericha Lassoty nowy biskup kijowski Kazimierz Kazimirski, przystąpił do budowy nowej świątyni, którą wzniesiono w latach 1614–1633[1][2]. W 1724 roku władze rosyjskie zamieniły katedrę św. Zofii na cerkiew pod wezwaniem śś. Piotra i Pawła.

Około 1920 cerkiew śś. Piotra i Pawła została zamknięta dla kultu. Od 1930 ten budynek był używany jako magazyn Archiwum Głównego Akt Ukrainy. Informacje na temat okoliczności zniszczenia tego zabytku nie są jasne. Kościół i dzwonnica miały zostać rozebrane w 1935 roku[potrzebny przypis].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. „У 1690 -ті рр. роки старий домініканський костьол у Києві було перебудовано на Петропавлівську церкву, причому й тут розгорнуто всю пишноту декоративних аксесуарів мазепинського бароко. Коштами Мазепи на старій Кирилівській церкві в Києві...”, [w:] Велика історія Украіни від найдавніших часів. t. 2, 1993; Mazepa, 1993.
  2. Leszek Podhorodecki. Dzieje Kijowa. 1982.

Bibliografia

edytuj
  • Andrzej Poppe, Uwagi o najstarszych dziejach Kościoła na Rusi, cz. 1-3, 1964