Katarzyna Leszczyńska (królowa)

królowa Polski, księżna Lotaryngii i Baru

Katarzyna Leszczyńska z Opalińskich herbu Łodzia (ur. 13 października 1680 w Poznaniu, zm. 19 marca 1747 w Lunéville) – królowa Polski, księżna Lotaryngii i Baru jako żona Stanisława Leszczyńskiego. Właścicielka ziemi człopiańskiej i miasta Człopa.[1]

Katarzyna Leszczyńska
z Opalińskich
Ilustracja
Portret Katarzyny Opalińskiej, ok. 1725, Pałac Myślewicki w Warszawie
Wizerunek herbu
Królowa Polski
Okres

od 12 lipca 1704
i od 12 września 1733
do 8 lipca 1709
i do 19 marca 1747

Jako żona

Stanisława Leszczyńskiego

Koronacja

4 października 1705

Poprzedniczka

Krystyna Eberhardyna Hohenzollernówna

Następczyni

Maria Józefa Habsburżanka

Dane biograficzne
Data i miejsce urodzenia

13 października 1680
Poznań

Data śmierci

19 marca 1747 (66 lat)
Lunéville

Miejsce spoczynku

Kościół Notre-Dame de Bon Secours w Nancy

Ojciec

Jan Karol Opaliński

Matka

Zofia Anna Czarnkowska

Mąż

Stanisław Leszczyński

Dzieci

Anna Leszczyńska
Maria Leszczyńska

Życiorys

edytuj

Była córką kasztelana poznańskiegoJana Karola Opalińskiego[2] i starościanki międzyrzeckiej Zofii Anny Czarnkowskiej[3]. W maju 1698 r. w Krakowie wyszła za mąż za starostę odolanowskiegoStanisława Leszczyńskiego. Wianem królowej były dobra człopiańskie, które otrzymała od Władysława Czarnkowskiego.[1] W 1699 urodziła się ich córka Anna, a 4 lata później Maria[4]. W wyniku poparcia króla szwedzkiegoKarola XII, po detronizacji Augusta II przez konfederację warszawską – Stanisław i Katarzyna koronowali się 4 października 1705 r. w Warszawie na władców Polski. W wyniku niepomyślnego obrotu spraw Leszczyńskiego, zmuszona była wraz z dziećmi opuścić Rzeczpospolitą w 1708 roku. W latach 1708–1711 przebywała w Szczecinie, 1711–1714 rezydowała w szwedzkim Kristianstad[5].

Po kilkuletniej tułaczce Katarzyny z dziećmi po północnej Europie, cała rodzina wyjechała w 1714 do nadanego Leszczyńskiemu Księstwa Dwóch Mostów[6]. W 1719 r. Leszczyńscy osiedlili się we Francji w Wissembourgu[7]. W 1725 ich córka Maria Leszczyńska została żoną Ludwika XV i królową Francji. Leszczyńscy zamieszkali w Chambord[8]. W 1733 r. Stanisław wyjechał do Polski po koronę, a Katarzyna pozostała w tym czasie na obczyźnie. Po powrocie męża, Leszczyńscy uzyskali, na mocy traktatu w Wiedniu pomiędzy Austrią, Rosją i Francją (1735 r.), księstwo Lotaryngii i Baru i zamieszkali w Lunéville[9].

Katarzyna z Opalińskich Leszczyńska zmarła 19 marca 1747 i została pochowana w kościele Notre-Dame de Bon Secours w Nancy[10][11].

Potomstwo

edytuj
Obraz Imię Data Urodzenia Data śmierci Małżeństwa
  Anna Leszczyńska 1699 1717
  Maria Leszczyńska 1703 1768 Ludwik XV

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Towarzystwo Historyczne "Dzierżykraj" w Człopie [online], www.facebook.com [dostęp 2019-02-24] (pol.).
  2. Jerzy Antoni Kostka: Kostkowie herbu Dąbrowa. Koszalin: Wyd. Z.P. POLIMER, 2010, s. 82, 256, 298, 299 i 300. ISBN 978-83-89976-40-6.
  3. Spórna i Wierzbicki 2003 ↓, s. 235.
  4. Spórna i Wierzbicki 2003 ↓, s. 235-236.
  5. Spórna i Wierzbicki 2003 ↓, s. 236.
  6. Muratori-Phillip 2007 ↓, s. 45–46.
  7. Muratori-Phillip 2007 ↓, s. 51-53.
  8. Dokładny opis ślubu Marii i Ludwika oraz okoliczności wprowadzenia się Leszczyńskich do Chambord, zob. Muratori-Phillip 2007 ↓, s. 55–75
  9. Spórna i Wierzbicki 2003 ↓, s. 237.
  10. Muratori-Phillip 2007 ↓, s. 181.
  11. Mauzoleum królewsko-książęce. Śmierć i pogrzeb Katarzyny Opalińskiej, [w:] Paweł Migasiewicz, Jakub Sito (red.), Kościół Notre-Dame-de-Bonsecours w Nancy: polskie mauzoleum królewskie w Lotaryngii, Studia i Materiały / Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą "Polonika", Warszawa: Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą "Polonika", 2023, s. 85, ISBN 978-83-66172-74-6 [dostęp 2024-02-05].

Bibliografia

edytuj