Kędrzyno

wieś w województwie zachodniopomorskim

Kędrzyno (niem. Gandelin) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kołobrzeskim, w gminie Siemyśl. Wieś jest siedzibą sołectwa Kędrzyno, w skład którego wchodzą również Paprocie i Wędzice.

Kędrzyno
wieś
Ilustracja
Część popegeerowska wsi Kędrzyno
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

kołobrzeski

Gmina

Siemyśl

Liczba ludności (2015)

305[2]

Strefa numeracyjna

94

Kod pocztowy

78-133[3]

Tablice rejestracyjne

ZKL

SIMC

0311243

Położenie na mapie gminy Siemyśl
Mapa konturowa gminy Siemyśl, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kędrzyno”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Kędrzyno”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Kędrzyno”
Położenie na mapie powiatu kołobrzeskiego
Mapa konturowa powiatu kołobrzeskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kędrzyno”
Ziemia54°03′55″N 15°27′11″E/54,065278 15,453056[1]

Według danych z 30 czerwca 2015 r. Kędrzyno liczy 302 mieszkańców[2].

Położenie

edytuj

Kędrzyno, położone przy drodze powiatowej GościnoNieżynByszewoGłąb, składa się z dwóch części. Pierwsza część – „stare” Kędrzyno położone jest 2 km na zachód od Byszewa. „Nowa” część została wybudowana po 1945 r., gdy ok. 0,5 km na zachód od Byszewa wybudowano kompleks PGR – wybudowano m.in. silosy i bloki mieszkalne dla pracowników.

Historia

edytuj

Wieś istniała już w VIII w., czego śladem jest zachowane do dziś grodzisko cyplowe[4]. Po raz pierwszy miejscowość wzmiankowana w 1276 r. jako Chandurino[5] w opisie uposażenia katedry kołobrzeskiej przez biskupa kamieńskiego Hermanna von Gleichen[6] (według J. Ellwarta wtedy właśnie bp kamieński zakupił Kędrzyno do tworzonego przez biskupów kamieńskich władztwa)[4][7]. Później wieś stała się lennem rodziny von Manteuffel, którzy władali nią aż do XVIII w.[8] Po pokoju westfalskim i podziale księstwa pomorskiego miejscowość wchodziła w skład Brandenburgii, potem Prus i Niemiec. W 1748 roku majątek znalazł się w rękach Balthazara Friedricha von Goltz i jego małżonki Henrietty Joanny z domu von Manteuffel[6], potem często zmieniał właścicieli (m.in. rodziny Darkow i Weidlich)[8]. Według danych z 1901 r. Kędrzyno liczyło (razem z majątkiem) 252 mieszkańców[9]. Wchodziło w skład okręgu (Amt) Drzonowo i parafii ewangelickiej w Sarbi[10]. Od 1945 r. w granicach Polski. W latach 1950–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa koszalińskiego. Po 1945 r. wybudowano „nowe” Kędrzyno – ok. 0,5 km na zachód od Byszewa wybudowano kompleks PGR – wybudowano m.in. silosy i bloki dla pracowników.

 
Krzyż w Kędrzynie poświęcony przez bp. Edwarda Dajczaka

Zabytki

edytuj
  • Park krajobrazowy podworski z pocz. XX w.[6]
  • Grodzisko cyplowe, otoczone 3,5-metrowymi wałami, usytuowane około 1 km na północ od miejscowości[4].

Wspólnoty religijne

edytuj

Kędrzyno wchodzi w skład parafii rzymskokatolickiej pw. św. Jana Chrzciciela w Sarbii[11], zaś kaplica pw. Miłosierdzia Bożego jest filią kościoła parafialnego w Sarbi[12].

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 52183
  2. a b Wykaz sołectw, sołtysi, liczba mieszkańców. BIP UG Siemyśl. [dostęp 2017-02-27].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 453 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. a b c Jarosław Ellwart: Pomorze Środkowe. Przewodnik turystyczny. Gdynia: Region, 2003, s. 130.
  5. Powiat kołobrzesko-karliński. kolberg-koerlin.de. [dostęp 2013-08-23].
  6. a b c Szlakiem dawnych Rodów Pomorskich. Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty. [dostęp 2013-05-23].
  7. Szlakami otwartych kościołów dorzecza Parsęty. Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty. [dostęp 2013-08-23].
  8. a b Studium krajobrazu kulturowego – Kędrzyno. BIP Gminy Siemyśl. [dostęp 2014-09-04].
  9. Liczba ludności w powiecie kołobrzesko-karlińskim. gemeindeverzeichnis.de. [dostęp 2013-08-23].
  10. Gmina Kędrzyno. kreis-kolberg-koerlin.de. [dostęp 2014-09-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-07)].
  11. Parafia św. Jana Chrzciciela w Sarbii na stronie diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej. Diecezja Koszalińsko-Kołobrzeska. [dostęp 2013-08-22].
  12. Historia parafii. Parafia św. Jana Chrzciciela w Sarbi. [dostęp 2013-08-23].