Juliusz Merak
Juliusz Karol Franciszek Stanisław Merak ps. „Szczęsny” (ur. 19 listopada 1895 w Jadownikach, zm. 14 września 1920 w Poznaniu) – żołnierz Legionów Polskich, armii austriackiej i major piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
| |
 major piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
19 listopada 1895 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
14 września 1920 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1920 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca batalionu |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
 
| |
.png){kind=small}
Życiorys
edytujUrodził się w Jadownikach, w ówczesnym powiecie brzeskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Michała i Mieczysławy z Kalinowskich[1]. Uczył się w gimnazjum w Bochni, od 1907 r. w Mielcu, w końcu w III Gimnazjum im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie, gdzie z odznaczeniem zdał egzamin maturalny. Następnie studiował prawo na UJ; przerwał studia z chwilą wybuchu wojny. Wznowił studia w 1917 r. i trzy lata później, zaledwie dwa miesiące przed śmiercią, uzyskał absolutorium[2]. Działał w drużynach strzeleckich i POW. Od 16 sierpnia 1914 w Legionach Polskich. Początkowo służył w 2. pp Legionów i wziął udział w kampanii karpackiej[3]. Żołnierz 7 kompanii w 6 pułku piechoty Legionów Polskich. 18 sierpnia 1917 wcielony do armii austriackiej.
Od 1 listopada w odrodzonym Wojsku Polskim. W stopniu kapitana jako dowódca III batalionu w 25 pułku piechoty walczył na froncie wojny polsko-ukraińskiej i wojny polsko-bolszewickiej. 15 lipca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora, w piechocie, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich. Pełnił wówczas służbę w Dowództwie 4 Armii[4].
Szczególnie odznaczył się 2 sierpnia 1920 w bitwie o Brześć, gdzie „pełnił funkcję kwatermistrza w Gr. Operac. gen. W. Sikorskiego. Podczas wtargnięcia wojsk bolszewickich do twierdzy organizował piechotę do kontrataku, ciężko ranny zmarł w szpitalu w P-niu”[1]. Za tę postawę został odznaczony pośmiertnie Orderem Virtuti Militari.
17 września 1920 został pochowany na cmentarzu garnizonowym w Poznaniu. Był żonaty z Eleonorą z d. Malewską[5][6].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 5139[7][1]
- Krzyż Niepodległości – pośmiertnie 19 grudnia 1930 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[8][1]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Polak (red.) 1993 ↓, s. 137.
- ↑ Marek Gałęzowski, Juliusz Merak [w:] idem, „Pilnujcie honoru sztandaru pułkowego”. Oficerowie Legionów Polskich polegli w wojnie polsko-bolszewickiej, Warszawa: IPN, 2024, s. 190-191.
- ↑ Ibidem.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 27 z 21 lipca 1920 roku, s. 597.
- ↑ Ibidem, s. 195.
- ↑ Nekrolog zamieściła „żona, matka, siostra i rodzina”. Nekrolog. „Kurier Warszawski”. 258 wyd. wieczorne, s. 7, 1920-09-17. Warszawa..
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 18 lutego 1922, s. 111.
- ↑ M.P. z 1930 r. nr 300, poz. 423.
Bibliografia
edytuj- Sprawozdanie trzydzieste dyrekcyi c. k. Gimnazyum III. w Krakowie za rok szkolny 1912/13. Kraków: Nakładem Funduszu Naukowego, 1913.
- Marek Gałęzowski, Juliusz Merak [w:] idem, „Pilnujcie honoru sztandaru pułkowego”. Oficerowie Legionów Polskich polegli w wojnie polsko-bolszewickiej, Warszawa: IPN, 2024, s. 190-197.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.