Julijan Pawłykowski
Julijan Pawłykowski, pol. Julian Pawlikowski (ur. 20 lipca 1888 w Sieńkowie koło Radziechowa, zm. 28 grudnia 1949 w Monachium) – ukraiński prawnik i inżynier agronom, działacz spółdzielczy. Prezes Krajowego Związku Spółdzielni, prezes Związku Rewizyjnego Spółdzielni Ukraińskich (RSUK). Wiceprezes Ukraińskiego Zjednoczenia Narodowo-Demokratycznego (1932–1939). Senator Rzeczypospolitej w latach 1930–1938. Publicysta.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Senator III i IV kadencji (II RP) | |
Okres |
od 23 listopada 1930 |
Przynależność polityczna |
Życiorys
edytujW latach 1906–1914 studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego i studia rolnicze (agronomia) i kurs spółdzielczości w Wiedniu. Od 1915 w towarzystwie Silskyj Hospodar we Lwowie, w latach 1924–1929 jego przewodniczący. Wykładowca prawa spółdzielczego i rolnego na Tajnym Uniwersytecie Ukraińskim we Lwowie. W latach 1923–1939 dyrektor spółdzielni Narodna Torhiwla, w latach 1926–1939 przewodniczący Rady Nadzorczej Krajowego Związku Mleczarskiego Masłosojuz. Od 1924 członek Państwowej Rady Spółdzielczej w Warszawie. Członek Rady Izby Rolniczej, wiceprzewodniczący powołanego 19 kwietnia 1934 Klubu Radnych Ukraińskich, członek Rady Giełdy Zbożowo-Towarowej we Lwowie. Współzałożyciel UNDO, w latach 1925–1939 członek Centralnego Komitetu UNDO, wiceprezes UNDO w latach 1932–1939. Od 1930 członek Towarzystwa Naukowego im. Szewczenki. Członek egzekutywy Ukraińskiego Komitetu Pomocy Bezrobotnym i Ubogim i Rady Towarzystwa Studiów nad Bezrobociem. Przedstawiciel ukraińskiej spółdzielczości na międzynarodowych zjazdach ruchu spółdzielczego.
Był senatorem III i IV kadencji (w IV kadencji z nominacji Prezydenta RP), a w latach 1935–1938 wiceprezesem Ukraińskiej Reprezentacji Parlamentarnej.
Po agresji ZSRR na Polskę i okupacji Lwowa przez Armię Czerwoną kierował spółdzielnią Narodna Torhiwla do jej likwidacji przez władze sowieckie w grudniu 1939.
Po ataku III Rzeszy na ZSRR i okupacji Lwowa przez Wehrmacht proponowano mu funkcję ministra gospodarki w rządzie Jarosława Stećki, propozycji nie przyjął. W lipcu 1941 objął ponownie stanowisko prezesa odtworzonego pod okupacją niemiecką Związku Rewizyjnego Spółdzielni Ukraińskich i przewodniczącego Rady Nadzorczej odtworzonego Krajowego Związku Mleczarskiego „Masłosojuz”. Kierował spółdzielczością ukraińską na terenie dystryktu Galicja Generalnego Gubernatorstwa. W sierpniu 1943 członek Rady Przybocznej powołanej przez starostę miejskiego Lwowa[1]. Wobec zbliżającej się Armii Czerwonej w połowie lipca 1944 wyjechał w głąb Niemiec.
Osiadł na emigracji w Monachium. Członek Ukraińskiej Rady Narodowej. Przewodniczący Zrzeszenia Ukraińskich Spółdzielni w Niemczech. Wykładowca Wolnego Uniwersytetu Ukraińskiego w Monachium i ukraińskiego Instytutu Techniczno-Ekonomicznego w Ratyzbonie.
Zmarł w Monachium. Został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Leśnym. W 1972 dokonano ekshumacji i prochy przewieziono w nieznane miejsce pochówku.
Żona Iryna z d. Makuch, działacz spółdzielczy, była córką Iwana Makucha.
Przypisy
edytuj- ↑ Obok Marcelego Chlamtacza, Aleksandra Czołowskiego, Leopolda Tesznara, Dominika Moszoro i Hipolita Łukasiewicza – ze strony polskiej i Stepana Bilaka, Iwana Giży, Osypa Holinatego i Jurija Polanskiego – ze strony ukraińskiej. Grzegorz Mazur, Jerzy Skwara, Jerzy Węgierski, Kronika 2350 dni wojny i okupacji Lwowa 1 IX 1939 – 5 II 1946, Katowice 2007, Wyd. Unia Katowice, ISBN 978-83-86250-49-3. S. 361.
Bibliografia
edytuj- Ryszard Torzecki, Kwestia ukraińska w polityce III Rzeszy (1933-1945) Warszawa 1972, Wyd. Książka i Wiedza.
- Ryszard Torzecki, Kwestia ukraińska w Polsce w latach 1923-1929, Kraków 1989; Wyd. Wydawnictwo Literackie, ISBN 83-08-01977-3;
- Ryszard Torzecki, Polacy i Ukraińcy. Sprawa ukraińska w czasie II wojny światowej na terenie II Rzeczypospolitej ,Warszawa 1993 Wyd. PWN, ISBN 83-01-11126-7;
- Julian Pawłykowski na stronie Senatu RP. senat.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-13)].
- Biogram w bazie Sejmu RP