Jerzy Łapiński
Jerzy Antoni Gaździński-Łapiński (ur. 2 listopada 1940 w Lublinie, zm. 13 maja 2020 w Nowym Dworze Mazowieckim) – polski aktor.
| |
| Imię i nazwisko |
Jerzy Gaździński-Łapiński |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
2 listopada 1940 |
| Data i miejsce śmierci |
13 maja 2020 |
| Zawód | |
| Lata aktywności |
1960–2020 |
| Zespół artystyczny | |
| Teatr Narodowy w Warszawie | |
| Odznaczenia | |
    
| |
Życiorys
edytuj
Był synem Ryszarda Gaździńskiego, inżyniera rolnika, i Krystyny Łapińskiej-Gaździńskiej (1920–1967), aktorki[1]. Miał dwóch braci[2]. Ze strony matki był wnukiem aktora Stanisława Łapińskiego, po którym przyjął nazwisko. W 1963 ukończył Państwową Wyższą Szkołę Filmową, Telewizyjną i Teatralną im. Leona Schillera w Łodzi, następnie mieszkał w Chotomowie pod Warszawą. Występował w wielu teatrach, m.in. w Teatrze Ziemi Łódzkiej (1963–1965), Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze (1965–1967), Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu (1967–1968), Teatrze Wybrzeże w Gdańsku (1968–1997) i Teatrze Narodowym w Warszawie.
Najdłużej był związany z Teatrem Wybrzeże. Na gdańskiej scenie zadebiutował rolą Kamerzysty i Pana III w „Rzeczy listopadowej” Ernesta Brylla w reżyserii Marka Okopińskiego. Do jego najwybitniejszych ról w Teatrze Wybrzeże należą m.in. Ignacy w „Ślubie” Witolda Gombrowicza, Król Ignacy w „Iwonie, Księżniczce Burgunda” Witolda Gombrowicza, Malvolio w „Wieczorze Trzech Króli” Williama Shakespeare’a, Ojciec w „Historii” Witolda Gombrowicza, Biskup w „Balkonie” Jeana Geneta oraz Książę w „Operetce” Witolda Gombrowicza (wszystkie wyreżyserowane przez Ryszarda Majora)[3].
Mieszkał w Chotomowie[4]. Zmarł 13 maja 2020 w wieku 79 lat[5][6][7][8], pochowany 19 maja 2020 na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie[9] (kwatera 24G-6-26)[10].
Filmografia
edytuj- 1960: Szatan z siódmej klasy jako uczeń
- 1974: S.O.S jako redaktor
- 1976: Znaki szczególne jako pokerzysta
- 1984: Pan na Żuławach jako handlarz „niemowa” (odc. 6)
- 1984: 07 zgłoś się jako doktor Jerzy Marczewski, znajomy jubilera, sprzedawca japońskich kolczyków
- 1986: Blisko, coraz bliżej jako burmistrz Kirschenau (odc. 19)
- 1987: Koniec sezonu na lody jako fotograf Majka
- 1988: Dziewczynka z hotelu Excelsior jako samotny wczasowicz
- 1988: Zmowa jako Jan Siejba
- 1989: Szklany dom jako dzielnicowy
- 1989: Konsul jako dyrektor szpitala
- 1991: Pogranicze w ogniu jako Alfred Wicherek (odc. 13)
- 1994: Radio Romans jako Kazimierz Chocholak, ojciec Stefana, właściciel restauracji „Romantica”
- 1997: Taekwondo jako fryzjer
- 1997: 13 posterunek jako juror w wyborach Miss Policji (odc. 36, 37)
- 1998: Miodowe lata jako Józef
- 1998: Amok jako Pilecki
- 1998: Złoto dezerterów jako strażnik bankowy
- 1999: Tydzień z życia mężczyzny jako sprzedający dom
- 1999: Trzy szalone zera jako nauczyciel
- 1999: O dwóch takich, co nic nie ukradli
- 2000: Wielkie rzeczy: System jako taksówkarz
- 2000, 2001, 2007: Świat według Kiepskich jako szejk (odc. 59); jako minister (odc. 82), jako doktor (odc. 267)
- 2000: Rodzina zastępcza jako kontradmirał (odc. 57)
- 2000: Skarb sekretarza jako Lucjan
- 2000: Świąteczna przygoda jako Pudel
- 2000: Plebania jako Władek
- 2001: Czarna plaża jako urzędnik
- 2001: Blok.pl jako Henryk
- 2002: Złotopolscy jako poseł Gromosław Jemioła
- 2002: Moje miasto jako wuj Jasio
- 2002: Król przedmieścia jako brat Żmijosław
- 2002: Chopin – Pragnienie miłości jako zakrystian
- 2003: Marcinelle jako Adetto Miniera
- 2003: Fala zbrodni jako Stefan Zębala, właściciel magazynu (odc. 1)
- 2003: Karolcia jako dozorca
- 2005: Kryminalni jako Hartman (odc. 33)
- 2006: Czeka na nas świat jako urzędnik
- 2006: Job, czyli ostatnia szara komórka jako lekarz
- 2009: Miasto z morza jako jubiler w Gdańsku (odc. 3)
- 2009, 2013, 2015, 2016: Ojciec Mateusz (odc. 24, 119, 177, 188)
- 2009: Siostry jako Leon (Józef) Filipek (odc. 10)
- 2010: 1920. Wojna i miłość jako Ambroży, służący Olszyńskich
- 2011: Komisarz Alex jako Ryszard Wolski, ojciec Tomasza (odc. 5)
- 2011: Wszyscy kochają Romana jako Czesław
- 2012: Prawo Agaty jako Leszek Tkaczyk (odc. 8)
- 2012: Być jak Kazimierz Deyna jako wykładowca
- 2014: Słodkie życie jako Stanisław
- 2018: Prymas Hlond jako opat Hautecombe
Dubbing
edytuj- 2004: Rybki z ferajny
- 2004: Harry Potter i więzień Azkabanu jako Korneliusz Knot
- 2004: Rogate ranczo jako Szaruś Nachałek
- 2005: Harry Potter i Czara Ognia jako Korneliusz Knot
- 2007: Skunks Fu
- 2007: Harry Potter i Zakon Feniksa jako Korneliusz Knot
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (16 listopada 2015)[11]
- Złoty Krzyż Zasługi (11 października 1996)[12]
- Srebrny Krzyż Zasługi (1985)
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (9 lipca 2008)[13]
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (1986)
Nagrody
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Krystyna Łapińska-Gaździńska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2020-05-14].
- ↑ a b ŁAPIŃSKI JERZY, aktor – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 2024-12-21].
- ↑ Nie żyje aktor Jerzy Łapiński. Przez prawie 30 lat występował w Teatrze Wybrzeże. trojmiasto.wyborcza.pl, 2020-05-14. [dostęp 2020-05-15].
- ↑ Zmarł Jerzy Łapiński. Aktor miał 79 lat. kurierjablonny.pl, 15 maja 2020. [dostęp 2022-07-21].
- ↑ Jerzy Łapiński w bazie filmpolski.pl
- ↑ Nie żyje Jerzy Łapiński. Miał 79 lat. onet.pl, 2020-05-14. [dostęp 2020-05-14].
- ↑ JMK, KF: Zmarł aktor Jerzy Łapiński. Współpracował z Teatrem Telewizji. tvp.info. [dostęp 2020-05-14]. (pol.).
- ↑ Nie żyje Jerzy Łapiński, miał 79 lat. "Nie mogę uwierzyć, że już nigdy nie staniemy razem na scenie". TVN24. [dostęp 2020-05-15].
- ↑ Jerzy Łapiński nie żyje. Aktor spoczął na Cmentarzu Bródnowskim. gwiazdy.wp.pl. [dostęp 2020-05-20].
- ↑ Cmentarze Bródzieńskie [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 2024-12-21].
- ↑ M.P. z 2016 r. poz. 27 „za wybitne zasługi dla kultury polskiej, za osiągnięcia w pracy artystycznej”.
- ↑ M.P. z 1997 r. nr 12, poz. 90 „za wzorowe, wyjątkowo sumienne wykonywanie obowiązków wynikających z pracy zawodowej”.
- ↑ Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [dostęp 2024-12-21] (pol.).
- ↑ Laureaci Nagrody Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury „Splendor Gedanensis” [online], bip.gdansk.pl [dostęp 2024-12-21].
Linki zewnętrzne
edytuj- Jerzy Łapiński w bazie IMDb (ang.)
- Jerzy Łapiński w bazie Filmweb
- Jerzy Łapiński w bazie filmpolski.pl
- Jerzy Łapiński-Gaździński, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09].
- Jerzy Łapiński na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”