Jan Wyrwicz

polski sędzia, żołnierz Legionów Polskich i AK, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata

Jan Wyrwicz (ur. 1892 w Wiśniczu, zm. 1964[1] w Grodzisku Wielkopolskim) – żołnierz Legionów Polskich i Armii Krajowej, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

Jan Wyrwicz
Ilustracja
Zdj. z albumu uczestników kongresu esperantystów w Krakowie, 1912
porucznik porucznik
Data i miejsce urodzenia

1892
Wiśnicz

Data i miejsce śmierci

1964
Grodzisk Wielkopolski

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Armia Krajowa

Formacja

Legiony Polskie

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
II wojna światowa

Późniejsza praca

sędzia, notariusz

Odznaczenia
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata

Życiorys

edytuj

Podczas I wojny światowej służył w Legionach Polskich, w okresie międzywojennym ukończył studia prawnicze i pracował jako sędzia.

Podczas okupacji wstąpił do Armii Krajowej. We własnym domu w Bochni ukrywał grupę Żydów (rodzinę Neuhoffów), którym pomagał zbiec z krakowskiego getta[1].

Jan Wyrwicz znał rodzinę Neuhoffów jeszcze z czasów przedwojennych, gdy prowadzili oni sklep obuwniczy w Krakowie[1]. W czasie wojny podjął starania, by ewakuować ich na Węgry, jednak bezskutecznie. Następnie ukrył ich w swoim domu w Bochni (68-letniego Dawida, jego 65-letnią żonę Rózię, ich syna Szolema oraz Lusię i Lilkę, tj. żonę i córkę Szolema[1].

J. Wyrwicz wspomagał także licznych więźniów obozów Auschwitz-Birkenau i Plaszow, którym wysyłał paczki z żywnością i lekami[1][2].

Po wojnie z nakazu pracy osiedlił się w Grodzisku Wielkopolskim, gdzie pracował jako sędzia, a później notariusz. W 1953 r. został aresztowany przez władze komunistyczne, był więziony w Rawiczu. Dzięki pomocy uratowanych w czasie okupacji Żydów odzyskał wolność.

10 maja 2013 córka i syn Jana Wyrwicza odebrali przyznany mu pośmiertnie medal „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata"[3][4].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Wyrwicz FAMILY. db.yadvashem.org. [dostęp 2019-02-07]. (ang.).
  2. Dariusz Matuszewski, „Powiat Grodziski wczoraj i dziś”, Grodzisk Wielkopolski, Starostwo Powiatowe i Towarzystwo Miłośników Ziemi Grodziskiej, 2014, Str. 137
  3. Dariusz Matuszewski, „Powiat Grodziski wczoraj i dziś”, Grodzisk Wielkopolski, Starostwo Powiatowe i Towarzystwo Miłośników Ziemi Grodziskiej, 2014, Str. 138
  4. Inauguracja wystawy „Samarytanie z Markowej” w Ambasadzie RP w Caracas. warszewiczia.wordpress.com, 7 kwietnia 2017. [dostęp 2019-02-07].