Wikipedia

Jan Tchorznicki

Jan Mniszek (Mniszech) Tchorznicki herbu Jelita (ur. 1777, zm. 26 lipca 1868 w Dąbrówce Polskiej) – właściciel ziemski.

Jan Tchorznicki
Ilustracja
Herb
Jelita
Data urodzenia

1777

Data i miejsce śmierci

26 lipca 1868
Dąbrówka Polska

Dzieci

Józefa Rylska

Rodzinna kaplica grobowa w Sanoku-Dąbrówce (2016)

Życiorys

edytuj

Urodził się w 1777[1][2]. Był wnukiem Józefa (podczaszy bracławski, wojski mniejszy halicki) oraz synem Ignacego Tchorznickiego herbu Jelita (zm. 1845) i Katarzyny z domu Wolańskiej herbu Przyjaciel (zm. 1842)[3][2].

Około 1824 poślubił Kornelę z domu Stankiewicz herbu Mogiła (zm. 1885 w wieku 85 lat), z którą przeżył 44 w małżeństwie[1][4][5][3][2]. Mieli dzieci: Walentynę (zm. 1850, żona Władysława Urbańskiego[6]), Józefę (ur. ok. 1832, zm. w 1907, żona Zygmunta Ścibor-Rylskiego, dziedziczka majątków), Piotra (ur. 1832, zm. 30 października 1868[7]), Katarzynę Teofilę (1838-1842[8][9][a]), Teofilę Adaminę (ur. 1840[10], zm. 23 marca 1899[11])[12][2], Medarda Antoniego Ignacego (ur. 8 czerwca 1842[13], powstaniec styczniowy w stopniu wachmistrza, poległy 3 września 1863 w zwycięskiej bitwie pod Panasówką[14][15][16][17]).

Do końca życia był właścicielem majątków Dąbrówka Polska, Dąbrówka Ruska, Sanoczek, Stróże Małe, Stróże Wielkie[18][19][3][1]. Zamieszkiwał pod adresem Dąbrówka Polska 1[1]. Podczas przejazdu Moskali w drodze na Węgry w 1849 w trakcie tamtejszego powstania najeźdźcy zażądali 100 korców owsa od miasta Sanoka, stawiając groźbę spalenia miasta[20]. Wobec braku w mieście zarówno zboża, jak i pieniędzy, władze miasta odstąpiły Janowi Tchorznickiego teren podmiejskiego Wójtostwa w zamian za otrzymany od niego owies[20].

Zmarł 26 lipca 1868 w Dąbrówce Polskiej w wieku 91 lat[1][b]. Został pochowany w rodzinnej kaplicy grobowej w Sanoku-Dąbrówce 28 lipca 1868[1].

Uwagi

edytuj
  1. ↑ Tu podano Katarzynę urodzoną i zmarłą w 1842, zob. Rocznik szlachty (II) 1883 ↓, s. 653, 705 Nie wydaje się to możliwe z uwagi na urodzenie Medarda w połowie 1842
  2. ↑ Data śmierci 26 lipca 1868 została wskazana na tabliczce nagrobnej. W parafialnej księdze zmarłych podano dzień 27 lipca 1868. W doniesieniu prasowym na łamach „Gazety Polskiej” podano wiek 90 lat, zob. Zmarli. „Gazeta Polska”. Nr 171, s. 2, 5 sierpnia 1868.  Ponadto Jerzy Sewer Dunin-Borkowski w Roczniku szlachty polskiej omyłkowo podano rok śmierci 1878, zob. Rocznik szlachty (II) 1883 ↓, s. 705

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d e f Księga zmarłych 1855–1878 Sanok. Sanok: Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 191 (poz. 75).
  2. ↑ a b c d Mniszek Tchorznicki, Jan. tchorznicki.com. [dostęp 2020-08-05].
  3. ↑ a b c Rocznik szlachty (II) 1883 ↓, s. 705.
  4. ↑ Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 106 (poz. 135).
  5. ↑ Kronika. „Echo z nad Sanu”. Nr 23, s. 3, 4 października 1885. 
  6. ↑ Księga chrztów 1836–1857. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 184 (poz. 64).
  7. ↑ Księga zmarłych 1855–1878 Sanok. Sanok: Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 194 (poz. 99).
  8. ↑ Księga chrztów 1836–1857. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 28.
  9. ↑ Księga zmarłych 1831–1855 Sanok. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 76 (poz. 65).
  10. ↑ Księga chrztów 1836–1857. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 64.
  11. ↑ Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 293 (poz. 28).
  12. ↑ Rocznik szlachty (II) 1883 ↓, s. 653, 705.
  13. ↑ Księga chrztów 1836–1857. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 94 (poz. 123).
  14. ↑ Z Lubelskiego. „Gazeta Narodowa”. Nr 181 i 182, s. 4, 18 września 1863. 
  15. ↑ Kronika. „Czas”. Nr 240, s. 3, 21 października 1863. 
  16. ↑ Zygmunt Kolumna: Pamiątka dla rodzin polskich. Krótkie wiadomości biograficzne o straconych na rusztowaniach, rozstrzelanych, poległych na placu boju oraz zmarłych w więzieniach, na tułactwie i na wygnaniu syberyjskiem od roku 1861-1866. Ze źródeł urzędowych, dzienników polskich, jak niemniej z ustnych podań osób wiarogodnych i towarzyszy broni. Część 2. Kraków: 1868, s. 278.
  17. ↑ Celina Dominikowska: IX. Nabożeństwo za poległego ś. p. Medarda Tchórznickiego. W: Jakub Gordon: Obrazki galicyjskie. Sanok: Drukarnia Karola Pollaka, 1869, s. 110-114.
  18. ↑ Hipolit Stupnicki: Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 42, 192, 210.
  19. ↑ Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w Królestwie Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem. Lwów: 1868, s. 41, 193, 211.
  20. ↑ a b Józef Sulisz. Kilka zapisek z Sanoka. „Lud”. Tom 13, s. 39, 1907. 

Bibliografia

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Jan_Tchorznicki&oldid=74844176”