Jan Skrzetuski
Jan Skrzetuski herbu Jastrzębiec – jeden z głównych bohaterów powieści Henryka Sienkiewicza Ogniem i mieczem, wzorowany na historycznej postaci Mikołaja Skrzetuskiego, po którym powieściowy bohater otrzymał nazwisko i „zbaraski epizod”.
| Postać z Ogniem i mieczem, Potop[1], Pan Wołodyjowski[2] | |
 Herb Jastrzębiec | |
| Twórca | |
|---|---|
| Grany przez | |
| Dane biograficzne | |
| Data urodzenia |
ok. 1624 r. |
| Rodzina |
małżeństwo: Helena Kurcewiczówna |
| Inne informacje | |
| Specjalność |
oficer husarii |
Namiestnik (później porucznik, a w epilogu „Pana Wołodyjowskiego” wspomniany jako pułkownik), chorągwi pancernej księcia Jeremiego Wiśniowieckiego. Ulubieniec i stronnik księcia, uznający w nim najwyższy autorytet wojskowy i polityczny. Przypadkowo uratował z rąk zbójców Bohdana Chmielnickiego, nie wiedząc, komu pomaga. Później zakochał się w Helenie Kurcewiczównie, poprosił o jej rękę opiekunów Heleny (kniahinię Kurcewiczową). Rywalizował z Bohunem o Helenę. Bohater spod Zbaraża, to dzięki jego odwadze król został powiadomiony o tragicznej sytuacji obrońców twierdzy.
Skrzetuski to ideał rycerza, chrześcijanina, dla którego służba Bogu i ojczyźnie oraz honorowi stanowiły wartości cenniejsze nad życie. W ich imię gotów był poświęcić życie prywatne, minimalizując znaczenie własnych dramatów w obliczu tragedii Rzeczypospolitej.
Skrzetuski występuje jako postać drugoplanowa w Potopie, drugiej części Trylogii Sienkiewicza. Pojawia się również w epizodzie trzeciej części, Panu Wołodyjowskim.
W ekranizacji Ogniem i mieczem Jerzego Hoffmana w postać tę wcielił się Michał Żebrowski.
Zobacz też
edytuj- Pierre Brice – Jan Skrzetuski we włoskiej ekranizacji Ogniem i mieczem (Col ferro e col fuoco, 1962)
Przypisy
edytujBibliografia
edytuj- Zawistowski W. Kto jest kim w Trylogii Henryka Sienkiewicza. Gdańsk, 1999, s. 309-314.