Jan Maliszewski
Jan Maliszewski (ur. 27 stycznia 1895 w Nowym Dworze Mazowieckim, zm. 29 stycznia 1986 we Wrocławiu) – pułkownik dyplomowany Wojska Polskiego.
.jpg)
| |
 pułkownik dyplomowany
| |
| Data i miejsce urodzenia |
27 stycznia 1895 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
29 stycznia 1986 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1915–1947 |
| Siły zbrojne |
|
| Jednostki |
26 pułk piechoty |
| Stanowiska |
dowódca kompanii piechoty |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
     
| |
Życiorys
edytujJan Maliszewski w 1914 w Ursynowie ukończył prywatne seminarium i w Warszawie rozpoczął pracę jako nauczyciel. Służył w armii rosyjskiej od września 1915. Po ukończeniu Kijowskiej Szkoły Junkrów mianowany został chorążym i przydzielony 13 kwietnia 1916 do 93 zapasowego pułku piechoty, z którym 30 lipca 1916 poszedł na front. Włączony do 18 Wołogodzkiego pułku piechoty, gdzie służył w kompanii strzeleckiej, oddziale zwiadowców pieszych i w kompanii ckm.
Przeniesiony na własną prośbę po rewolucji lutowej do Dywizji Strzelców Polskich, w której od 27 marca 1917 w 1 pułku strzelców polskich dowodził kompanią. Włączony z dywizją do I Korpusu Polskiego na Wschodzie, a po jego demobilizacji z końcem maja 1918 powrócił do Warszawy, gdzie na Wolnej Wszechnicy Polskiej rozpoczął studia przyrodnicze[1].
2 grudnia 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego z byłego I Korpusu Polskiego i byłej armii rosyjskiej, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia porucznika ze starszeństwem z dniem 19 marca 1917 i przydzielony do Piotrkowskiego Okręgowego Pułku Piechoty, późniejszego 26 pułku piechoty, na stanowisko dowódcy kompanii strzeleckiej[2]. Od 1 maja do 7 czerwca 1919 był słuchaczem II Kursu adiutantów, a następnie I Kursu Wojennej Szkoły Sztabu Generalnego w Warszawie. Szef oddziału w sztabie Grupy Operacyjnej gen. Lucjana Żeligowskiego od grudnia 1919, a później w sztabie 7 Armii.
Od listopada 1920 był I oficerem sztabu 17 Dywizji Piechoty[3]. 21 grudnia 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu porucznika, w piechocie, „w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej”[4][1]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 1422. lokatą w korpusie oficerów piechoty. Jego oddziałem macierzystym był wówczas 26 pułk piechoty[5]. 1 marca 1923 został przeniesiony do dowództwa 15 Dywizji Piechoty w Bydgoszczy na stanowisko pełniącego obowiązki szefa sztabu, pozostając oficerem nadetatowym 69 pułku piechoty w Gnieźnie[6][7]. Z dniem 2 listopada 1923 przydzielony został do macierzystego pułku z jednoczesnym odkomenderowaniem na jednoroczny kurs doszkolenia w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie. Z dniem 15 października 1924, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przydzielony do Oddziału IV Sztabu Generalnego. 1 grudnia 1924 został awansowany na stopień majora ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 250. lokatą w korpusie oficerów piechoty[8]. 18 czerwca 1925 otrzymał przeniesienie do dowództwa 15 DP na stanowisko szefa sztabu[9]. W październiku 1925 tego samego roku został przeniesiony do 62 pułku piechoty w Bydgoszczy na stanowisko dowódcy I batalionu[10].
Z dniem 24 października 1926 roku został przydzielony do Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych na stanowisko II oficera sztabu generała do prac przy Generalnym Inspektorze Sił Zbrojnych, generała brygady Stefana Dąb-Biernackiego[11][1]. 29 stycznia 1929 roku przeniesiony został do Oddziału II Sztabu Głównego[12]. Objął w nim stanowisko kierownika samodzielnego referatu operacyjnego. 14 grudnia 1931 roku został awansowany na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932 roku i 18. lokatą w korpusie oficerów piechoty[13]. W okresie od 28 czerwca 1933 do stycznia 1936 roku odbył w 13 pułku piechoty staż liniowy jako zastępca dowódcy pułku[14]. W lutym 1936 został wyznaczony na stanowisko I oficera sztabu generała do prac przy GISZ z siedzibą w Toruniu, generała brygady Władysława Bortnowskiego. Dowódca 35 pułku piechoty od 5 lutego 1938 i na jego czele brał udział w kampanii wrześniowej. Od 11 września dowódca grupy taktycznej swojego imienia. Dostał się do niewoli niemieckiej 21 września roku i pozostawał w niej do końca wojny, ostatnio w Oflagu VII A Murnau[15].
Po wyzwoleniu wyjechał do Włoch i został przyjęty do 2 Korpusu Polskiego, w którym służył w sztabie. Po demobilizacji pozostał na emigracji, a 12 maja 1956 powrócił do Polski. Osiadł we Wrocławiu, gdzie jako urzędnik w przedsiębiorstwach państwowych pracował do emerytury. W latach 70. stał się przedmiotem zainteresowania SB w związku z próbą umieszczenia w Bielsku Podlaskim tablicy upamiętniającej 35 pp. Zmarł 29 stycznia 1986 we Wrocławiu[15].
W 1989 na łamach Wojskowego Przeglądu Historycznego został opublikowany artykuł autorstwa pułkownika dyplomowanego Jana Maliszewskiego zatytułowany „35 pp w obronie Pomorza we wrześniu 1939 r.”[16].
Zmarł we Wrocławiu. Został pochowany 3 lutego 1986 na Cmentarzu Grabiszyńskim (pole 12, grób 449, rząd 23 (5 od p.19))[17].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 11917[18]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1938)[19]
- Krzyż Walecznych
- Medal Niepodległości (25 stycznia 1933)[20]
- Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)[21]
- Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych (12 maja 1936)
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Wesołowski i Stepan 2012 ↓, s. 262.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 10 z 11 grudnia 1918 roku, poz. 219, 242.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 98, 757.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 15 stycznia 1921 roku, poz. 45.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 62.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 1 marca 1923 roku, s. 152.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 107, 323, 417.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 735.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 65 z 18 czerwca 1925 roku, s. 328.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 110 z 23 października 1925 roku, s. 591.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 44 z 14 października 1926 roku, s. 355.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 29 stycznia 1929 roku, s. 25.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 15 cgrudnia 1931 roku, s. 397.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 130.
- ↑ a b Wesołowski i Stepan 2012 ↓, s. 263.
- ↑ Wojskowy Przegląd Historyczny nr 2 (128), Warszawa 1989 rok, s. 241-252.
- ↑ Groby 0.7.0 [online], groby.cui.wroclaw.pl [dostęp 2020-07-02].
- ↑ Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792 - 1945, Koszalin 1997, s. 460.
- ↑ M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 24, poz. 33 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-11-06].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Andrzej Wesołowski, Kamil Stepan: Mobilizacja marcowa 1939. Tom 2. Dokumenty i relacje. Warszawa: Centralne Archiwum Wojskowe im. mjr. Bolesława Waligóry, Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego, 2012, s. 262–263. ISBN 978-8393425952.