Jan Hiż
Jan Feliks Hiż (ur. 6 marca 1784 w Warszawie, zm. 25 stycznia 1831) – polski wojskowy, uczestnik kampanii napoleońskich, porucznik i szef batalionu armii Księstwa Warszawskiego, podpułkownik piechoty armii Królestwa Polskiego, oficer powstania listopadowego, mason.
| podpułkownik | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Siły zbrojne |
Armia Księstwa Warszawskiego, |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujBył synem Jana Augusta (generała-majora, pułkownika gwardii pieszej króla Stanisława Augusta) i Franciszki z domu Gerault. Miał rodzeństwo: Elżbietę (wydaną za Jana Fechnera), Aleksandra (dzierżawcę dóbr Głębokie w powiecie radomskim), Karola (1794–1854; podporucznika armii napoleońskiej, uczestnika kampanii rosyjskiej 1812) i Józefa (1799–1853; kapitana, topografa wojskowego)[1]. Jego bratem ciotecznym był Ignacy Łempicki.
W grudniu 1806 roku rozpoczął służbę wojskową jako podporucznik 2. pułku piechoty wojsk Księstwa Warszawskiego[1].
Uczestniczył w kilku kampaniach napoleońskich. Wziął udział w kampanii zimowej 1806–1807, podczas której walczył pod Serockiem. Odbierał kolejne awanse – w kwietniu 1807 na porucznika, w maju 1809 na kapitana. W wojnie 1809 roku wziął udział w bitwie pod Raszynem. 19 maja 1809 wziął udział w zdobyciu Zamościa, za co otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Virtuti Militari[1].
W latach 1811–1812 był członkiem czynnym loży wolnomularskiej Świątynia Izis[2] w III stopniu (mistrz) rytu siedmiostopniowego[1].
Wziął udział w kampanii rosyjskiej 1812. W czasie bitwy pod Smoleńskiem w sierpniu 1812 został ranny w rękę. Za „wyróżniającą go odwagę” 22 sierpnia 1812 otrzymał Krzyż Kawalerski Legii Honorowej. Brał udział w bitwach pod Tarutino (październik 1812), Wiaźmą i Berezyną (listopad 1812). W styczniu 1813 został mianowany szefem batalionu 1. pułku piechoty Księstwa Warszawskiego[1].
Podczas ewakuacji oddziałów napoleońskich z Warszawy w lutym 1813, będąc ciężko chory pozostał w stolicy i trafił do niewoli rosyjskiej[1]. Po dojściu do zdrowia został zwolniony z wojska. Ponownie przyjęto go do służby po reorganizacji armii w lutym 1815 roku, z przydziałem do 2 Pułku Piechoty Liniowej w stopniu majora. W październiku 1820 został awansowany na podpułkownika. W 2 Pułku Piechoty Liniowej dowodził 1. batalionem. W 1830 roku został mianowany dowódcą tego pułku[1].
Po wybuchu powstania listopadowego, od 27 grudnia 1830 dowodził 2 Pułkiem Piechoty Liniowej. 25 stycznia 1831 popełnił samobójstwo[3].
Odznaczenia
edytuj- Krzyż Kawalerski Orderu Virtuti Militari (1809)[1]
- Krzyż Kawalerski Legii Honorowej (22 sierpnia 1812)[1]
- Znak Honorowy „za dwadzieścia lat nieskazitelnej służby oficerskiej” (24 maja 1830)[3]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i Tadeusz Łepkowski: Hiż Jan (1784–1831). W: Polski Słownik Biograficzny. T. IX. 1960–1961, s. 538.
- ↑ Stanisław Małachowski-Łempicki: Wykaz polskich lóż wolnomularskich oraz ich członków w latach 1738–1821. W: Archiwum Komisji Historycznej. T. XIV. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1930, s. 213.
- ↑ a b Hiż Jan. W: Robert Bielecki: Słownik biograficzny oficerów powstania listopadowego. Warszawa: 1995–1998.