Jadwiga Przeradzka-Jędrzejewska

polska malarka i scenografka

Jadwiga Przeradzka-Jędrzejewska (ur. 23 lutego 1902, zm. 20 stycznia 1983 w Warszawie) – polska malarka, scenografka teatralna i filmowa.

Jadwiga Przeradzka-Jędrzejewska
Ilustracja
Jadwiga Przeradzka-Jędrzejewska (1938)
Data i miejsce urodzenia

23 lutego 1902
Karabanowo lub Moskwa

Data i miejsce śmierci

20 stycznia 1983
Warszawa

Narodowość

polska

Alma Mater

Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie

Dziedzina sztuki

malarstwo, scenografia

Targi Wołyńskie w Równem. Od prawej: Jadwiga Przeradzka, Antoni Łyżwański i Aleksander Jędrzejewski

Życiorys

edytuj

Urodziła się 23 lutego 1902 roku w Rosji, w zależności od źródeł w Karabanowie[1] lub w Moskwie[2][3], w rodzinie Jana i Heleny z Boguckich[2]. Uczęszczała do gimnazjum w Łodzi[2], po czym studiowała w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie w pracowni Tadeusza Pruszkowskiego[2][3]. Od 1929 roku należała do Szkoły Warszawskiej, z którą wystawiała prace na wystawach m.in. w Zachęcie (1930), salonie Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Poznaniu, Musée Rath(inne języki) w Genewie (1931) czy w Instytucie Propagandy Sztuki (1936, 1939)[3]. Od 1931 roku, wraz z mężem Aleksandrem Jędrzejewskim, pracowała także jako scenografka, przede wszystkim projektując kostiumy[1]. W ostatnim przedwojennym sezonie teatralnym małżeństwo objęło dział plastyczno-dekoracyjny Teatru Miejskiego w Bydgoszczy[1]. W 1934 roku urodził się parze syn, Michał[3].

Wojnę spędziła w Łodzi. Należała do Armii Krajowej, w 1944 roku trafiła do aresztu, jednak na początku 1945 roku udało jej się zbiec podczas ewakuacji więzienia[3].

Po wojnie, do 1952 roku tworzyła scenografię dla teatrów wrocławskich. W tym okresie wraz z mężem i Wiesławem Lange przygotowała scenografię do sztuki Sen o Goldfadenie w reżyserii Jakuba Rotbauma, która później była wystawiana za granicą, w tym w Paryżu, Londynie i Rio de Janeiro[3]. Od drugiej połowy lat 50. projektowała także na potrzeby produkcji filmowych, w tym do Szkiców węglem (1956), Zemsty (1956), Zadzwońcie do mojej żony (1958) czy Diabła (1972). Jej największą realizacją, na którą składały się setki strojów, były kostiumy do filmu i serialu telewizyjnego Hrabina Cosel w reżyserii Jerzego Antczaka (1968)[3]. Jednocześnie, latach 50. i 60.[3], nadal projektowała dla teatrów i oper krajowych (m.in. Ateneum, Opera Wrocławska[1][3], pierwsze spektakle Wrocławskiego Teatru Pantomimy[3]) i zagranicznych (m.in. w Paryżu, Bukareszcie, Melbourne)[1].

W 1961 roku została wyróżniona Nagrodą Miasta Wrocławia[3], zaś dwa lata później otrzymała wyróżnienie ministra kultury i sztuki z okazji wystawy Polskie dzieło plastyczne w 15-leciu PRL[1].

Zmarła 20 stycznia 1983 w Warszawie[1].

Jej obraz W łaźni (1931) znajduje się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie. Można było go zobaczyć na wystawach w Círculo de Bellas Artes(inne języki) w Madrycie i Zamku Królewskim w Warszawie[4].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g Jadwiga Przeradzka-Jędrzejewska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2023-09-29].
  2. a b c d Przeradzka-Jędrzejewska Jadwiga, [w:] Czy wiesz kto to jest? Stanisław Łoza (red.), Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 597 (pol.).
  3. a b c d e f g h i j k Przeradzka-Jędrzejewska Jadwiga (1902-1983) [online], Związek Polskich Artystów Plastyków : Okręg Wrocław [dostęp 2023-09-29].
  4. Muzeum Narodowe w Warszawie (MNW), Muzeum Narodowe w Warszawie - Zbiory Cyfrowe [online], cyfrowe.mnw.art.pl [dostęp 2023-09-29] (pol.).