Aleksander Jędrzejewski

polski malarz (1903-1974)

Aleksander Jędrzejewski (ur. 1 września?/14 września 1903 w Żytomierzu, zm. 28 sierpnia 1974 we Wrocławiu) – polski scenograf, malarz, pedagog, członek Bractwa św. Łukasza.

Aleksander Jędrzejewski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

14 września 1903
Żytomierz

Data i miejsce śmierci

28 sierpnia 1974
Wrocław

Alma Mater

Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie

Dziedzina sztuki

scenografia, malarstwo

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 10-lecia Polski Ludowej
Odznaka Nagrody Państwowej
Paryż – obraz Aleksandra Jędrzejewskiego z 1932, Muzeum Śląskie w Katowicach

Życiorys

edytuj

Urodził się w rodzinie Piotra i Haliny z Piwockich[1]. Po ukoń­czeniu gimnazjum, w latach 1923–1929 studiował malarstwo w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych u Tadeusza Pruszkowskiego. Po studiach przystąpił do Bractwa św. Łukasza. Uczestniczył w krajowych i zagranicznych wystawach Bractwa. W latach 1931–1938 działał w Wołyńskim Teatrze Objazdowym w Łucku. W sezonie 1938/39 projektował scenografie dla Teatru Miejskiego w Bydgoszczy.

W czasie II wojny światowej pracował jako malarz pokojowy.

Po wojnie zamieszkał we Wrocławiu. Od sezonu teatralnego 1946/47 do przejścia na emeryturę w 1970 projektował scenografie dla wielu teatrów wrocławskich (Teatru Dolnośląskiego, Teatrów Dramatycznych, Teatru Polskiego, Opery Wrocławskiej), a także dla Teatru Nowego w Łodzi i Teatru Narodowego w Warszawie. Projektował scenografie również dla Teatru Telewizji[2].

Został profesorem Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych we Wrocławiu.

26 marca 1930 poślubił Jadwigę Przeradzką[1] (1902–1983) – malarkę i scenografkę. Miał z nią syna, Michała – scenografa tak jak rodzice.

Zmarł 28 sierpnia 1974 we Wrocławiu.

Ordery i odznaczenia

edytuj

Nagrody

edytuj
  • III nagroda Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych - za scenografię do sztuki Dr Anna Leśna Krzywickiej w Teatrze Żydowskim w Łodzi i Próby sił Lutowskiego w Teatrze Ziemi Opolskiej w Opolu (1951)
  • Nagroda Państwowa II stopnia - za twórczość scenograficzną, a w szczególności za scenografię sztuk: J. Stryjkowskiego Bieg do Fragala oraz W. Bragina i G. Towstonogowa Wkrótce zakwitną kasztany (1955)[5]
  • wyróżnienie jury Festiwalu Dramatów Wyspiańskiego (wspólnie z Jakubem Rotbaumem) - za nowe pomysły inscenizacyjne w przedstawieniu Wesela w Teatrach Dramatycznych we Wrocławiu (1958)
  • wyróżnienie Ministra Kultury i Sztuki z okazji wystawy „Polskie dzieło plastyczne w 15-leciu PRL” (1963)

Źródło:[6].

Przypisy

edytuj
  1. a b Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 304.
  2. Aleksander Jędrzejewski w bazie filmpolski.pl
  3. M.P. z 1956 r. nr 67, poz. 834 „za zasługi w dziedzinie sztuki teatralnej i pracy zawodowej”.
  4. M.P. z 1955 r. nr 112, poz. 1450 - Uchwała Rady Państwa z dnia 23 maja 1955 r. nr 0/808 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
  5. Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 5, 22 lipca 1955. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2024-07-02]. 
  6. Aleksander Jędrzejewski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2024-07-02].

Bibliografia

edytuj