Aleksander Jędrzejewski
Aleksander Jędrzejewski (ur. 1 września?/14 września 1903 w Żytomierzu, zm. 28 sierpnia 1974 we Wrocławiu) – polski scenograf, malarz, pedagog, członek Bractwa św. Łukasza.
Data i miejsce urodzenia |
14 września 1903 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
28 sierpnia 1974 |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki | |
Odznaczenia | |
|
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie Piotra i Haliny z Piwockich[1]. Po ukończeniu gimnazjum, w latach 1923–1929 studiował malarstwo w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych u Tadeusza Pruszkowskiego. Po studiach przystąpił do Bractwa św. Łukasza. Uczestniczył w krajowych i zagranicznych wystawach Bractwa. W latach 1931–1938 działał w Wołyńskim Teatrze Objazdowym w Łucku. W sezonie 1938/39 projektował scenografie dla Teatru Miejskiego w Bydgoszczy.
W czasie II wojny światowej pracował jako malarz pokojowy.
Po wojnie zamieszkał we Wrocławiu. Od sezonu teatralnego 1946/47 do przejścia na emeryturę w 1970 projektował scenografie dla wielu teatrów wrocławskich (Teatru Dolnośląskiego, Teatrów Dramatycznych, Teatru Polskiego, Opery Wrocławskiej), a także dla Teatru Nowego w Łodzi i Teatru Narodowego w Warszawie. Projektował scenografie również dla Teatru Telewizji[2].
Został profesorem Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych we Wrocławiu.
26 marca 1930 poślubił Jadwigę Przeradzką[1] (1902–1983) – malarkę i scenografkę. Miał z nią syna, Michała – scenografa tak jak rodzice.
Zmarł 28 sierpnia 1974 we Wrocławiu.
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (19 kwietnia 1956)[3]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (23 maja 1955)[4]
Nagrody
edytuj- III nagroda Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych - za scenografię do sztuki Dr Anna Leśna Krzywickiej w Teatrze Żydowskim w Łodzi i Próby sił Lutowskiego w Teatrze Ziemi Opolskiej w Opolu (1951)
- Nagroda Państwowa II stopnia - za twórczość scenograficzną, a w szczególności za scenografię sztuk: J. Stryjkowskiego Bieg do Fragala oraz W. Bragina i G. Towstonogowa Wkrótce zakwitną kasztany (1955)[5]
- wyróżnienie jury Festiwalu Dramatów Wyspiańskiego (wspólnie z Jakubem Rotbaumem) - za nowe pomysły inscenizacyjne w przedstawieniu Wesela w Teatrach Dramatycznych we Wrocławiu (1958)
- wyróżnienie Ministra Kultury i Sztuki z okazji wystawy „Polskie dzieło plastyczne w 15-leciu PRL” (1963)
Źródło:[6].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 304 .
- ↑ Aleksander Jędrzejewski w bazie filmpolski.pl
- ↑ M.P. z 1956 r. nr 67, poz. 834 „za zasługi w dziedzinie sztuki teatralnej i pracy zawodowej”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 112, poz. 1450 - Uchwała Rady Państwa z dnia 23 maja 1955 r. nr 0/808 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- ↑ Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 5, 22 lipca 1955. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2024-07-02].
- ↑ Aleksander Jędrzejewski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2024-07-02] .
Bibliografia
edytuj- Słownik biograficzny teatru polskiego 1900–1980, t. II, PWN, Warszawa 1994, ISBN 83-01-11260-3.
- Aleksander Jędrzejewski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2024-07-02] .