Jędrzejowice (województwo dolnośląskie)
Jędrzejowice (dawniej niem. Endersdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie dzierżoniowskim, w gminie Dzierżoniów.
wieś | |
Pole golfowe | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (III 2011) |
94[2] |
Strefa numeracyjna |
74 |
Kod pocztowy |
58-207[3] |
Tablice rejestracyjne |
DDZ |
SIMC |
0852186 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Dzierżoniów | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
Położenie na mapie powiatu dzierżoniowskiego | |
50°49′09″N 16°39′45″E/50,819167 16,662500[1] |
Historia
edytujJędrzejowice leżą w otulinie Ślężańskiego Parku Krajobrazowego pomiędzy Wzgórzami Kiełczyńskimi od strony zachodniej a Masywem Ślęży po stronie wschodniej, u podnóża Masywu Raduni. Najstarsze znane nam nazwy wsi: Andersdorf, wymieniona w 1373 r. i Endersdorff villa wymieniona w 1567 r., pochodzą z okresu kiedy Śląskiem, jako częścią Czech, władali Habsburgowie - nazwa prawdopodobnie pochodziła od imienia Andrzej - Andreas, Andres. Od 1785 r. w okresie panowania pruskiego, a później niemieckiego, wymieniono nazwę: Endersdorf. Po II wojnie światowej, kiedy Śląsk przyłączono do Polski, w 1945 r., wieś otrzymała nazwę: Zakrzówek, a w 1947 r., Jędrzejowice.
W roku 1625 miejscowość stanowiła dobro szlacheckie, związane z funkcjonowaniem tu folwarku pańskiego należącego do Hansa von Logau. Jednak w czasie wojny 30-letniej wieś przestała istnieć. W 1703 r. właścicielem był Ernes von Frankenberg, a podatki z niewielkiego majątku określono na 326 talarów, a od chłopa 32 talary. W tym samym roku Jędrzejowice były w posiadaniu hrabiny von Schlegenberg, wdowie po poprzednie wymienianym właścicielu. Następnymi posiadaczami byli hrabia von Gelihorm, a następnie von Wagendorff. W tym czasie majątek oceniano na 8 995 talarów, a wieś zamieszkiwana była przez 14 zagrodników, 10 chałupników i 3 rzemieślników. W 1785 r. właścicielem wsi był baron von Seidlitz, a wieś zamieszkiwały 123 osoby. W 1825 r. we wsi był dwór, folwark, browar, młyn wodny i 27 domów, które zamieszkiwały 162 osoby, a właścicielką majątku była starościna von Fürstenberg, z domu hrabianka von Schlabrendorf. Wieś była wówczas znana z sadów owocowych. W 1840 r. wieś, w której były 2 gospody, uruchomiono zgorzelnie, pracowało 26 rzemieślników, w tym również 15 tkaczy, było 192 mieszkańców, posiadał niejaki Braulik. W 1870 r., majątek o powierzchni 702 mórg ziemi (1 mórg jest to obszar, jaki jeden człowiek w ciągu dnia mógł zaorać lub skosić) i dochodach 1583 talarów należał do hrabiego von Münchhausena.
Po wyżej wymienionych właścicielach wsi pozostał zespół dworski, który pochodzi zapewne z początku XIX wieku. Być może był to dwór zarządcy z około 1625 r., wymieniony w kontekście folwarku należącego do Hansa von Logau. Istnieją również przekazy mówiące o remoncie z początku XVIII w. (1703 r.), który miał przeprowadzić ówczesny właściciel majątku Ernest von Frankenberg. Zespół składa się z murowanego, niewielkiego dworu i zabudowań gospodarczych. Dwór jest jednokondygnacyjnym obiektem nakrytym dachem dwuspadowym z naczółkami i facjatą lukarnową na osi fasady. Fasada główna jest dziewięcioosiowa, boczne - trzyosiowe. Skromna dekoracja ogranicza się do boniowania wokół wejścia. O wcześniejszej metryce założenia (niż wiek XIX) może zaświadczać wątek murów i sposób zasklepienia piwnic. Dwór niestety jest w złym stanie technicznym.
Obecnie w Jędrzejowicach rowerzyści mogą zatrzymać się na miejscu postojowym EuroVelo EV9 "Słoneczna Przystań", a na pstrąga i grilla zapraszają gospodarstwa nad stawami, natomiast u podnóża wzniesień powstało pole golfowe.
Podział administracyjny
edytujW latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.
Demografia
edytujNajmniejsza wieś gminy Dzierżoniów. Według ostatniego Narodowego Spisu Powszechnego liczyła 94 mieszkańców (31 III 2011 r.).
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 47002
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 408 [zarchiwizowane 2022-10-26] .