Józef Witkowski (inżynier)
Józef Kornel Witkowski herbu Nowina[1][2] (ur. 25 listopada 1855 w Warszawie[1], zm. 14 kwietnia 1917 w Łodzi[3][1]) – polski inżynier, kartograf, dyrektor Kolei Elektrycznej Łódzkiej.
| Data i miejsce urodzenia |
25 listopada 1855 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
14 kwietnia 1917 |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie |
inżynier |
| Miejsce zamieszkania |
ul. Skwerowa 18, Łódź |
| Stanowisko |
dyrektor Kolei Elektrycznej Łódzkiej (1900-1917) |
| Pracodawca |
AEG (do 1900) |
Życiorys
edytujBył naczelnikiem i kierownikiem urządzeń telegraficznych w Kolei Nadwiślańskiej, następnie także inżynierem firmy AEG w Berlinie, dla której realizował budowy sieci tramwajowych[4] (projektował je m.in. w Hiszpanii)[5]. Do Łodzi przyjechał w 1898 roku[4], celem stworzenia planu łódzkiej sieci tramwajowej i kierowania jej budową. 22 grudnia 1900 roku został powołany na stanowisko dyrektora Kolei Elektrycznej Łódzkiej[3], pełniąc tę funkcję do końca życia[4].
Działał również na rzecz budowy gmachu Szkoły Zgromadzenia Kupców w Łodzi, a także należał do jej Rady Opiekuńczej, ponadto był inicjatorem powstania tzw. „Tramwajówki”, czyli Szkoły Elementarnej dla dzieci pracowników Kolei Elektrycznej Łódzkiej, założonej przez Koleje Elektryczne Łódzkie[4]. Był także współzałożycielem[3] i wieloletnim prezesem Stowarzyszenia Techników w Łodzi (protoplasty łódzkiego oddziału Naczelnej Organizacji Technicznej) oraz współpracował z Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie[4], był członkiem Rady Szkolnej[5] i komisji ds. kanalizacji miasta przy Magistracie miasta Łodzi[6][7], inicjatorem powstania jedynej wówczas stacji meteorologicznej w Łodzi, którą utworzono na terenie zajezdni tramwajowej przy ul. Tramwajowej[5][4]. Był autorem (wydanych) planów miasta Łodzi[3] oraz map fizycznych Królestwa Polskiego[2][5] i prac z zakresu fizjografii i hydrografii, przekazanych Warszawskiemu Towarzystwu Naukowemu[5]. Publikował na łamach „Pamiętnika Fizjograficznego”[8].
W spadku swoje księgozbioru przekazał Towarzystwu Biblioteki Publicznej w Łodzi oraz Szkole Zgromadzenia Kupców w Łodzi[5].
Życie prywatne
edytujMieszkał przy ul. Skwerowej 18 (obecnie ul. Polskiej Organizacji Wojskowej) w Łodzi[3].
Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 26, rząd 3, miejsce 4,5)[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Józef Kornel Witkowski h. Nowina [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2023-10-04].
- ↑ a b Studia i materiały z dziejów nauki polskiej: Historia nauk matematycznych, fizyko-chemicznych i geologiczno-geograficznych. Seria C, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1961 [dostęp 2023-10-04] (pol.).
- ↑ a b c d e Z żałobnej karty., „Gazeta Łódzka” (103), bc.wbp.lodz.pl, 16 kwietnia 1917 [dostęp 2023-10-04].
- ↑ a b c d e f Wojciech Źródlak, Z dziejów łódzkiej oświaty. „Tramwajówka”, [w:] Kronika Miasta Łodzi, t. 4, bc.wbp.lodz.pl, 2006 [dostęp 2023-10-04].
- ↑ a b c d e f Wojciech Źródlak, Zawodowa elita. Kiedy tramwaj oznaczał nowoczesność, [w:] Kronika Miasta Łodzi, t. 2, bc.wbp.lodz.pl, 2013 [dostęp 2023-10-04].
- ↑ Przewodnik Adresowy Łodzi. Władze i urzędy administracyjne., [w:] Czas. Kalendarz na rok 1914, bc.wbp.lodz.pl, Łódź 1913, s. 10 [dostęp 2023-10-04].
- ↑ W sprawie kanalizacyi i wodociągów., „Rozwój” (245), bc.wbp.lodz.pl, 24 października 1913 [dostęp 2023-10-04].
- ↑ Bronisław (1851-1917) Red Znatowicz i inni, Pamiętnik Fizjograficzny, „CBGiOŚ. IGiPZ PAN, sygn. Cz.845”, 1917 [dostęp 2023-10-04].