Józef Kuberski
Józef Kuberski (ur. 26 sierpnia 1893 w Chełmnie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – podpułkownik artylerii Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, ofiara zbrodni katyńskiej.
| |
 podpułkownik artylerii
| |
| Data i miejsce urodzenia |
26 sierpnia 1893 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca pułku |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
    
| |
Życiorys
edytujUrodził się 26 sierpnia 1893 w Chełmnie, w rodzinie Jana i Julianny z Barnickich[1]. Po wybuchu I wojny światowej od 1914 służył w Armii Cesarstwa Niemieckiego na froncie wschodnim[1].
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpił do Wojska Polskiego i służył w 10 dywizjonie artylerii polowej. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej 1920, brał udział w walkach pod Kijowem, Mińskiem, Warszawą. Następnie był oficerem w 20 dywizjonie artylerii ciężkiej, 29 dywizjonie artylerii ciężkiej, 3 pułku artylerii ciężkiej.
Od 1922 pełnił służbę w 15 pułku artylerii lekkiej w Bydgoszczy[2][3][4]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 304. lokatą w korpusie oficerów artylerii[2]. 12 kwietnia 1927 prezydent RP nadał mu stopień majora z dniem 1 stycznia 1927 i 45. lokatą w korpusie oficerów artylerii[5][6]. W czerwcu tego roku został wyznaczony w macierzystym pułku na stanowisko dowódcy III dywizjonu[7]. W październiku 1927 został przesunięty ze stanowiska dowódcy dywizjonu na stanowisko kwatermistrza pułku[8][9], a w marcu 1930 ponownie przesunięty na stanowisko dowódcy dywizjonu[10][11]. W sierpniu 1935 został przeniesiony do Komendy Obozu Ćwiczeń Grupa na stanowisko komendanta[12]. Na podpułkownika został awansowany ze starszeństwem z 19 marca 1938 i 4. lokatą w korpusie oficerów artylerii[6][13]. W 1938 został przeniesiony do 12 pułku artylerii lekkiej w Złoczowie na stanowisko I zastępcy dowódcy pułku[1][14]. W 1939 został dowódcą tej jednostki.
W czasie kampanii wrześniowej 1939 – po agresji ZSRR na Polskę – w nieznanych okolicznościach wzięty do niewoli sowieckiej i przewieziony do obozu w Starobielsku[1]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[1], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[15]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 1520[1].
Upamiętnienie
edytuj5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień pułkownika[16][17][18]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[19][20][21].
W maju 2009 w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, przy Gimnazjum w Posądzy został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Józefa Kuberskiego.
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Walecznych[13]
- Złoty Krzyż Zasługi – 10 listopada 1928[22]
- Medal Niepodległości – 9 listopada 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[23]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[1]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[1]
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 271.
- ↑ a b Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 197.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 743, 819.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 664, 742.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927, s. 120.
- ↑ a b Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 468.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 25 czerwca 1927, s. 184.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927, s. 327.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 389, 457.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930, s. 116.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 181, 683.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935, s. 99.
- ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 160.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 730.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 6 [dostęp 2024-10-30] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 296.
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.