Izby
Izby (łem. Ізбы) – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, w gminie Uście Gorlickie[4] nad Białą dopływem Dunajca.
| wieś | |
.jpg) Zabytkowa cerkiew | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
174[2] |
| Strefa numeracyjna |
18 |
| Kod pocztowy |
38-315[3] |
| Tablice rejestracyjne |
KGR |
| SIMC |
0468080 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gorlickiego  | |
Położenie na mapie gminy Uście Gorlickie  | |
 49°26′48″N 21°03′57″E/49,446667 21,065833[1]
| |
Historia wsi
edytujWieś biskupstwa krakowskiego w powiecie sądeckim w województwie krakowskim w końcu XVI wieku[5]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
Tu Konfederaci barscy w latach 1769–1772 mieli swój obóz i siedzibę dowódcy Kazimierza Pułaskiego oraz byli wspierani przez miejscową ludność. Do roku 1947 wieś była zamieszkiwana przez Łemków[6], którzy zostali przymusowo wysiedleni. We wsi stoi była cerkiew greckokatolicka pw. św. Łukasza Ewangelisty, obecnie pełniąca funkcję kościoła rzymskokatolickiego. Do lat 60. XX wieku we wsi stała drewniana cerkiew prawosławna, która została zniszczona i rozebrana. Obecnie we wsi zamieszkuje kilka rodzin łemkowskich. W 2012 roku postawiono z inicjatywy byłych mieszkańców wsi i ich potomków pomnik na obecnym cmentarzu, na którym chowano do 1947 roku, przodków wygnanych Rusinów (Łemków). Za rzeką naprzeciwko cerkwi znajduje się stary cmentarz, na którym zachowało się kilka nagrobków. Chowano na nim zmarłych do 1928 roku, czyli daty powrotu całej ludności wsi do prawosławia, wraz ze swoim proboszczem ks. Dymitrem Chylakiem.
-
Widok z Izb na Lackową -
Widok z Izb na Lackową
.jpg)
W okresie międzywojennym w miejscowości stacjonowała placówka Straży Granicznej I linii „Izby”[7].
Zabytki
edytujObiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[8]:
- Cerkiew św. Łukasza, murowana, z 1888.
- cmentarz przy cerkwi, ob. nieczynny.
Szlaki piesze
edytuj
Mochnaczka Niżna – Banica – Izby – Ropki – Hańczowa – Kozie Żebro (847 m n.p.m.) (Główny Szlak Beskidzki)
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 42734
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 366 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 100.
- ↑ Historia wsi na stronie gminy. [dostęp 2013-06-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)].
- ↑ Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. T. II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999, s. 28. ISBN 83-87424-77-3.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.
Linki zewnętrzne
edytuj- Izby, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 331.