Puchar Irlandii Północnej w piłce nożnej
Puchar Irlandii Północnej w piłce nożnej (ang. Irish Cup) – cykliczne rozgrywki piłkarskie o charakterze pucharu krajowego w Irlandii Północnej. Organizowane co sezon przez Związek Piłkarski Irlandii Północnej (IFA) i przeznaczone są dla krajowych klubów piłkarskich. Najważniejsze po NIFL Premiership piłkarskie rozgrywki w kraju. Triumfator danej edycji Pucharu zyskuje prawo reprezentowania swego kraju w następnej edycji Ligi Konferencji Europy.
2022/23 | |
Państwo | |
---|---|
Dyscyplina | |
Organizator rozgrywek | |
Data założenia | |
Rozgrywki | |
Liczba drużyn |
128 |
Zwycięzcy | |
Pierwszy zwycięzca |
Moyola Park (1880/81) |
Obecny zwycięzca |
Crusaders (2022/23) |
Najwięcej zwycięstw |
Linfield (44) |
Strona internetowa |
Historia
edytujZostały one zainaugurowane w 1881 roku i są jednymi z najstarszych rozgrywek piłkarskich na świecie. Do 1921 roku do uzyskania niepodległości przez Republikę Irlandii uczestniczyły w nim kluby z całej Irlandii. Wcześniej oba kraje były częścią Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii. Potem zainaugurowano Puchar Irlandii w piłce nożnej, organizowany przez Football Association of Ireland. Od tego czasu biorą w nim udział jedynie kluby z Ulsteru, zrzeszone w Irish Football Association.
Pierwszym zwycięzcą został klub Moyola Park z miejscowości Castledawson. Obecnym zdobywcą jest Linfield z Belfastu, który ma również na swoim koncie najwięcej końcowych triumfów (42). Zwycięzca danej edycji Irish Cup reprezentuje Irlandię Północną w rozgrywkach Ligi Europy UEFA w kolejnym sezonie, chyba że jednocześnie jest on mistrzem Ulsteru. Wówczas w rozgrywkach tych zastępuje go przegrany finalista.
Format
edytujFormat rozgrywek był wiele razy zmieniany. W rozgrywkach uczestniczą 128 klubów występujących w Mistrzostwach Irlandii Północnej. Obecnie wszystkie rywalizacje od rundy pierwszej eliminacyjnej do finału rozgrywane są w jednym meczu. Zwycięzca kwalifikuje się do dalszych gier, a pokonany odpada z rywalizacji. W wypadku kiedy w regulaminowym czasie gry padł remis zarządza się dogrywkę, a jeśli i ona nie przyniosła rozstrzygnięcia, to dyktowane są rzuty karne. Od sezonu 1998/99 rozgrywki składają się z 9 etapów: rundy pierwszej, drugiej, trzeciej i czwartej eliminacyjnej, 1/16 finału, 1/8 finału, ćwierćfinałów, półfinałów i finału. Oprócz kilku finałów z początku XX w., które zostały rozegrane w Dublinie oraz finału z sezonu 1974/75, który rozegrano w mieście Ballymena, miejscem wszystkich pozostałych finałów były różne stadiony Belfastu. Najczęściej był to Windsor Park, od sezonu 1995/96 wszystkie finały rozegrano na tym stadionie.
Zwycięzcy i finaliści
edytujUwagi:
- wytłuszczono nazwy zespołów, które w tym samym roku wywalczyły mistrzostwo i Puchar kraju,
- kursywą oznaczone zespoły, które w meczu finałowym nie występowały w najwyższej klasie rozgrywkowej.
skreślonorozgrywki nieoficjalne.
Statystyki
edytujKlasyfikacja według klubów
edytujW dotychczasowej historii oficjalnych rozgrywek o Puchar Irlandii Północnej na podium oficjalnie stawało w sumie 32 drużyny. Liderem klasyfikacji jest Linfield F.C., który zdobył 44 Puchary.
Lp. | Klub | Zdobywca | Finalista | Lata triumfów |
---|---|---|---|---|
1. | Linfield | 44 | 21 | 1890/91, 1891/92, 1892/93, 1894/95, 1897/98, 1898/99, 1901/02, 1903/04, 1911/12, 1912/13, 1914/15, 1915/16, 1918/19, 1921/22, 1922/23, 1929/30, 1930/31, 1933/34, 1935/36, 1938/39, 1941/42, 1944/45, 1945/46, 1947/48, 1949/50, 1952/53, 1959/60, 1961/62, 1962/63, 1969/70, 1977/78, 1979/80, 1981/82, 1993/94, 1994/95, 2001/02, 2005/06, 2006/07, 2007/08, 2009/10, 2010/11, 2011/12, 2016/17, 2020/21 |
2. | Glentoran | 23 | 19 | 1913/14, 1916/17, 1920/21, 1931/32, 1932/33, 1934/35, 1950/51, 1965/66, 1972/73, 1982/83, 1984/85, 1985/86, 1986/87, 1987/88, 1989/90, 1995/96, 1997/98, 1999/2000, 2000/01, 2003/04, 2012/13, 2014/15, 2019/20 |
3. | Distillery[4] | 12 | 7 | 1883/84, 1884/85, 1885/86, 1888/89, 1893/94, 1895/96, 1902/03, 1904/05, 1909/10, 1924/25, 1955/56, 1970/71 |
4. | Cliftonville | 8 | 12 | 1882/83, 1887/88, 1896/97, 1899/1900, 1900/01, 1906/07, 1908/09, 1978/79 |
5. | Belfast Celtic | 8 | 4 | 1917/18, 1925/26, 1936/37, 1937/38, 1940/41, 1942/43, 1943/44, 1946/47 |
6. | Glenavon | 7 | 10 | 1956/57, 1958/59, 1960/61, 1991/92, 1996/97, 2013/14, 2015/16 |
7. | Ballymena United[5] | 6 | 12 | 1928/29, 1939/40, 1957/58, 1980/81, 1983/84, 1988/89 |
8. | Coleraine | 6 | 7 | 1964/65, 1971/72, 1974/75, 1976/77, 2002/03, 2017/18 |
9 | Crusaders | 6 | 3 | 1966/67, 1967/68, 2008/09, 2018/19, 2021/22, 2022/23 |
10. | Ards | 4 | 2 | 1926/27, 1951/52, 1968/69, 1973/74 |
11. | Portadown | 3 | 8 | 1990/91, 1998/99, 2004/05 |
12. | Derry City | 3 | 3 | 1948/49, 1953/54, 1963/64 |
Shelbourne | 3 | 3 | 1905/06, 1910/11, 1919/20 | |
14. | Queen’s Island | 2 | 0 | 1881/82, 1923/24 |
15. | Bohemians | 1 | 5 | 1907/08 |
16. | Bangor | 1 | 2 | 1992/93 |
Carrick Rangers | 1 | 2 | 1975/76 | |
Ulster | 1 | 2 | 1886/87 | |
19. | Willowfield | 1 | 1 | 1927/28 |
20. | Dundela | 1 | 0 | 1954/55 |
Gordon Highlanders | 1 | 0 | 1889/90 | |
Moyola Park | 1 | 0 | 1880/81 | |
23. | Larne | 0 | 6 | |
24. | Derry Celtic[6] | 0 | 2 | |
Limavady United | 0 | 2 | ||
26. | Ballinamallard United | 0 | 1 | |
The Black Watch | 0 | 1 | ||
Dungannon Swifts | 0 | 1 | ||
Freebooters | 0 | 1 | ||
Sherwood Foresters | 0 | 1 | ||
Wellington Park | 0 | 1 | ||
YMCA | 0 | 1 |
Klasyfikacja według miast
edytujMiasto | Liczba tytułów | Drużyny |
---|---|---|
Belfast | 106 | Linfield (44), Glentoran (23), Distillery[7] (12), Cliftonville (8), Belfast Celtic (8), Crusaders (6), Queen’s Island (2), Ulster (1), Willowfield (1), Dundela (1) |
Lurgan | 7 | Glenavon (7) |
Ballymena | 6 | Ballymena United (6) |
Coleraine | Coleraine (6) | |
Dublin | 4 | Shelbourne (3), Bohemians (1) |
Newtownards | Ards (4) | |
Londonderry | 3 | Derry City (3) |
Portadown | Portadown (3) | |
Bangor | 1 | Bangor (1) |
Carrickfergus | Carrick Rangers (1) | |
Castledawson | Moyola Park (1) | |
British Army | Gordon Highlanders (1) |
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Trzy spośród klubów, które awansowały do półfinałów (Cliftonville, Glentoran i Shelbourne) tymczasowo wystąpiły z Irish Football Association, co sprawiło że Linfield pozostał jedynym klubem uczestniczącym w rozgrywkach; przyznano mu puchar.
- ↑ Z pierwszego półfinału awansował Shelbourne, natomiast oba kluby uczestniczące w drugim półfinale (Glentoran i Belfast Celtic) zostały zdyskwalifikowane – Celtic za skandaliczne zachowanie kibiców w czasie powtórki półfinału, Glentoran za wystawienie nieuprawnionego zawodnika. Puchar przyznano Shelbourne.
- ↑ Cliftonville, który awansował do decydującego meczu, został zdyskwalifikowany za wystawienie nieuprawnionego zawodnika we wcześniejszej fazie. Puchar przyznano bez gry drużynie Portadawn F.C.
- ↑ Od 1999 roku klub nazywa się Lisburn Distillery.
- ↑ Do 1934 roku klub występował pod nazwą Ballymena F.C.
- ↑ W 1898 roku klub wystąpił w finale jako St Columb's Hall Celtic.
- ↑ klub obecnie zlokalizowany poza Belfastem (w Ballyskeagh), zdobył Puchar 12 razy, nadal mając siedzibę w Belfaście.
Bibliografia
edytuj- Lista Finałów Pucharu w bazie RSSSF (ang.)
- Puchar Irlandii Północnej, [w:] baza Soccerway (liga) [dostęp 2022-02-12] .
- Lista Finałów Irlandii Północnej w bazie League321 (ang.)