Idared
Idared – odmiana uprawna (kultywar) jabłoni domowej (Malus domestica ‘Idared’), należąca do grupy odmian późnozimowych[4], otrzymany w 1942 roku w Stacji Doświadczalnej Uniwersytetu Idaho (USA) poprzez skrzyżowanie odmian Jonathan i Wagener[2]. Jest rozpowszechniona zarówno w USA, jak i w Europie Zachodniej. Do Polski sprowadzona w 1952 roku i obecnie jest jedną z najpopularniejszych odmian w sadach towarowych w Polsce ze względu wysoką zdolność przechowalniczą i stosunkowo dużą łatwość uprawy[4]. Do Rejestru Odmian prowadzonego przez Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych wpisana w 1990 roku[3].
 Owoce odmiany Idared w okresie zbioru | |
| Rodzaj |
Jabłoń (Malus) |
|---|---|
| Gatunek | |
| Mutanty |
‘Idaredest’[1] |
| Rodzice | |
| Hodowca |
Stacja Doświadczalna Uniwersytetu Idaho |
| Data wyhodowania |
1930 |
| Data zarejestrowania | |
| Pochodzenie | |
Morfologia
edytujDrzewa
edytujOdmiana początkowo rośnie silnie, później wzrost słabnie średniej wysokości. Korona drzewa jest mała lub średnia, lecz dość gęsta, posiada gałęzie zwisające do dołu, licznie pokryte krótkopędami owoconośnymi[5][4].
Owoce
edytujIdared posiada owoce o średniej wielkości, o masie ok. 140 g, kształtu kulistego, lekko spłaszczone przy szypułce i kielichu, dość ciężkie. Skórka owocu jest mocna, gruba i błyszcząca, o jasnożółtym zabarwieniu z zielonkawym odcieniem. Przetchlinki małe, szare i słabo widoczne. Rumieniec jest od jasnoczerwonego po karminowy, rozmyty, z nielicznymi paskami i smużkami[5]. Miąższ w owocu jest biały, z lekkim odcieniem kremowym, drobnoziarnisty, soczysty, jędrny o lekko kwaskowatym smaku, smaczny jeśli był zebrany w prawidłowym okresie i dobrze przechowywany[6].
Uprawa
edytujRozwój i owocowanie
edytujOdmiana Idared jest w okresie szybkiego wzrostu do pierwszego obfitego owocowania, zwykle do 3. roku po zasadzeniu. Kwitnie w drugiej połowie kwietnia i pierwszej połowie maja. Owocuje obficie, corocznie[6]. Owoce odmiany Idared zbierane są w połowie października, a dojrzałość konsumpcyjną osiągają w styczniu i przechowują się dobrze w każdym rodzaju chłodni aż do wiosny. Przechowywane w chłodni z w warunkach kontrolowanej atmosfery zachowują dobrą jakość nawet przez rok[6].
Pielęgnacja
edytujOdmiana w dużym zakresie jest samopylna, choć do utrzymania corocznego owocowania na wysokim poziomie może potrzebować w pobliżu zapylaczy, np. Ligol czy McIntosh. Odmiana jest mało wrażliwa na parch, lecz mało odporna na mączniaka i wrażliwa na niskie temperatury w zimie oraz przymrozki wiosenne (do –18 °C)[4]. Drzewa już w młodości są wrażliwe na raka drzew owocowych, a ponadto łatwo ulegają zarazie ogniowej[6]. W przechowalniach jabłko czasami ulega fizjologicznej chorobie o nazwie plamistość jonatana[7].
Zastosowanie
edytujZe względu na cechy miąższu, odmiana nadaje się dobrze na soki i ciasta. Jest ponadto jedną z głównych odmian eksportowanych na wschód Europy. Ze względu na wrażliwość na choroby i konieczność intensywnej ochrony chemicznej odmiana nie jest zalecana do uprawy amatorskiej[6].
Przypisy
edytuj- ↑ Idaredest. [dostęp 2016-08-06].
- ↑ a b Idared, Late Fall Varieties. Foods and Food Production Encyclopedia. [dostęp 2016-08-06]. (ang.).
- ↑ a b Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych: Lista Odmian Roślin Sadowniczych wpisanych do Krajowego Rejestru w Polsce. [dostęp 2013-04-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-29)].
- ↑ a b c d Aleksander Rejman (red.): Pomologia. Odmianoznawstwo roślin sadowniczych. Praca zbiorowa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1994, s. 677. ISBN 83-09-01612-3.
- ↑ a b Jabłonie – Offline [online], jablonie.rolnicy.com [dostęp 2017-11-23].
- ↑ a b c d e Mikołaj. Ugolik: Odmiany jabłoni. Kraków: Plantpress, 1996. ISBN 83-85982-11-6.
- ↑ Marek Grabowski, Choroby drzew owocowych, Kraków: Wyd. Plantpress, 1999, ISBN 83-85982-28-0.