I-19
I-19 – japoński okręt podwodny cesarskiej marynarki wojennej typu B1, sprawca „najbardziej dewastującej salwy torpedowej II wojny światowej”, którą zatopił amerykański lotniskowiec USS „Wasp” (CV-7), oraz poważnie uszkodził pancernik USS „North Carolina” (BB-55) i niszczyciel USS „O’Brien” (DD-415). Zatopiony bombami głębinowymi 25 listopada 1943 roku przez niszczyciel USS „Radford” (DD-446).
Klasa | |
---|---|
Typ | |
Historia | |
Zamówiony dla Dai-Nippon Teikoku Kaigun | |
Zatopiony |
25 listopada 1943 |
Dane taktyczno-techniczne | |
Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
Długość |
108 m |
Szerokość |
9,3 m |
Zanurzenie testowe |
100 m |
Napęd | |
silnik wysokoprężny, silnik elektryczny, jedna śruba | |
Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
Zasięg |
14 000 mil morskich (26 000 km) przy prędkości 16 węzłów |
Uzbrojenie | |
1 działo 140 mm, 17 torped Typ 95 1 samolot rozpoznawczy Yokosuka E14Y | |
Wyrzutnie torpedowe |
torpedowe: 6 x kal. 533 mm |
Załoga |
94 oficerów i marynarzy |
Operacje bojowe
edytujDrugi atak na Pearl Harbor
edytujW lutym 1942 roku, I-19 przeznaczony był do wzięcia udziału w drugim ataku na Pearl Harbor. W ramach realizacji swojego zadania w tej operacji, I-19 przeprowadził rekonesans w pobliżu amerykańskiej bazy morskiej, ostatecznie jednak operacja z wykorzystaniem do ataku japońskich łodzi latających Kawanishi H8K (Emily) została odwołana.
Zatopienie USS „Wasp”
edytuj15 września 1942 roku, podczas patrolu na południe od Wysp Salomona w trakcie walk o Guadalcanal, I-19 zaatakował sześcioma torpedami amerykański lotniskowiec USS „Wasp” (CV-7). Trzy z tych torped trafiły lotniskowiec powodując pożar i jego ciężkie uszkodzenie, trzy pozostałe torpedy natomiast, trafiły w pancernik USS „North Carolina” (BB-55) i niszczyciel USS „O’Brien” (DD-415). W wyniku odniesionych uszkodzeń amerykański niszczyciel zatonął po 32 dniach od storpedowania, w drodze do Pearl Harbor, pancernik natomiast do listopada 1942 roku naprawiany był w Pearl Harbor.
Wywołanego eksplozjami trzech torped Typ 95 pożaru – targanego eksplozjami wtórnymi – lotniskowca „Wasp” nie udało się opanować i ugasić, toteż okręt został opuszczony i zatopiony amerykańskimi torpedami Mk. 14
Zdaniem będącego świadkiem ataku, obecnego na pokładzie amerykańskiego krążownika USS „Pensacola” (CA-24) komandora Bena Blee:
Szczęśliwie lub nie, to niesamowite osiągnięcie I-19 jest między największymi sukcesami wszechczasów, spośród okrętów podwodnych wszystkich marynarek wojennych. Komandorze Kinashi, składam Ci hołd.
„Tokyo Express”
edytujOd listopada 1942 roku do lutego 1943, I-19 wziął udział w operacji dostaw zaopatrzenia dla japońskich jednostek na Guadalcanal, a następnie ich ewakuacji, nazwanej przez aliantów „Tokyo Express”..
Zatopienie
edytujI-19 od kwietnia do września 1943 roku stacjonował w pobliżu Fidżi, zatapiając w tym czasie dwa oraz ciężko uszkadzając jeden statek transportowy sił alianckich. 25 listopada 1943 roku o godzinie 20:49 I-19 został wykryty na powierzchni, na zachód od Wysp Makin, przez radar amerykańskiego niszczyciela USS „Radford”. Atakowany japoński okręt zdołał się zanurzyć, jednakże został zniszczony za pomocą bomb głębinowych.
Przypisy
edytuj- ↑ kmdr Ben W. Blee, USN (Ret.): Whodunnit?. US Naval Institute Press. [dostęp 2024-04-12]. (ang.).
Bibliografia
edytuj- Steve Horn: The Second Attack on Pearl Harbor: Operation K And Other Japanese Attempts to Bomb America in World War II. Naval Institute Press. ISBN 1-59114-388-8.
- Bob Hackett, Sander Kingsepp: Imperial Japanese Navy Page: HIJMS Submarine I-19: Tabular Record of Movement. [dostęp 2010-04-06]. (ang.).