Horodyszcze (wieś w rejonie pińskim)
Horodyszcze (błr. Гарадзішча; ukr. Городище; ros. Городище) – wieś na Białorusi, w rejonie pińskim obwodu brzeskiego, położona nad jeziorem Horodyszcze.
Widok wsi | |
Państwo | |
---|---|
Obwód | |
Rejon | |
Sielsowiet | |
Populacja (2009) • liczba ludności |
|
Nr kierunkowy |
+375 165 |
Kod pocztowy |
225731 |
Tablice rejestracyjne |
1 |
Położenie na mapie Białorusi | |
Położenie na mapie obwodu brzeskiego | |
52°09′50″N 26°16′20″E/52,163889 26,272222 |
Historia
edytujW XVII wieku kasztelan trocki Jan Karol Kopeć ufundował we wsi kościół i klasztor opactwa benedyktynów, sprowadzonych z Monte Cassino. W drugiej połowie XVIII wieku opatem klasztoru został o. Mikołaj Stanisław Kieszkowski, który doprowadził do budowy murowanego kościoła i budynków klasztornych i napisał tu swą rozprawę teologiczną „Forma Gregis Pastor...”[1][2]. W 1843 fundusze przeszły na własność rządu, a w 1864 klasztor został zamknięty. Klasztor posiadał majątki: Kupiatycze, Soszno, Wólka, Biała, Ciołkowicze i znaczne kapitały. Horodyszcze z murami klasztornymi z kościołem i wioską Soszno nabył od rządu rzeczywisty radca stanu De la Gardie prezydent izby skarbowej mińskiej za kilka tysięcy rubli srebrnych, wypłacanych w ratach w ciągu kilkunastu lat. Samo jezioro i karczma w Horodyszczu dawała mu 1000 rubli srebrnych rocznego dochodu. W XIX wieku Horodyszcze były jedyną wsią katolicką w powiecie pińskim ówczesnej guberni mińskiej. Była tu parafia dekanatu pińskiego z filiami: Łunin, Pohost, Soszno, Bohdanówka i kaplicą Płoskinie[3].
3 lipca 1919 trzy łodzie motorowe przeprowadziły rajd rzeką Jasiołdą. Na jednej z łodzi znajdował się pluton 34 pp pod dowództwem chorążego Andrzeja Baja, który pod nieprzyjacielskim ogniem desantował się i zdobył Horodyszcze, co następnie umożliwiło zajęcie, ważnego ze względów komunikacyjnych, Łunińca[4]. Na pamiątkę tych wydarzeń 3 lipca ogłoszono Świętem Flotylli Rzecznej[5].
W 1941 r. w lesie w pobliżu wsi Wólka Horodyszczańska odkryto zbiorowy grób 53 więźniów więzienia w Pińsku zamordowanych przez NKWD[6].
-
Kościół św. Anny na obrazie Napoleona Ordy
-
Zabudowa wsi w 1936 r.
-
Zagroda, około 1936
-
Kościół w 1936 r.
-
Szkoła i dom wycieczkowy, 1936
-
Dom turysty w 1938 r.
Zobacz też
edytuj- Horodyszcze - sąsiednie osiedle o tej samej nazwie
Przypisy
edytuj- ↑ Chwaliszewski M., Żywot i cuda wielebnego Sługi Bożego O. Bernarda z Wąbrzeźna..., Poznań 1881, s. 197-209
- ↑ Komenda i jej przezwyciężenie (wiek XVII do XVIII) [online], 13 stycznia 2017 [dostęp 2024-08-08] (pol.).
- ↑ Horodyszcze, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 401 ., znaczenie 6.
- ↑ Taube i Żukowski 1931 ↓, s. 7-9.
- ↑ Taube i Żukowski 1931 ↓, s. 49.
- ↑ Aleksy Dubrowski , Niewypłakane łzy, „Echa Polesia” (3(27)), 2010, s. 64-65 [dostęp 2020-11-03] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Karol Taube, Olgierd Żukowski: Zarys historii wojennej flotyll rzecznych. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1931, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Horodyszcze (6), pow. piński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 144 .
- Horodyszcze na mapie WIG
- Archiwalne widoki miejscowości w bibliotece Polona