Holowniki projektu H-900/II
Holowniki projektu H-900/II – typ holowników portowo-redowych polskiej konstrukcji, zbudowanych dla Marynarki Wojennej w Stoczni Remontowej Nauta w Gdyni. Powstały cztery jednostki, o numerach H-3, H-4, H-5 i H-7, które wchodziły do służby od 1979 roku. Trzy z nich nadal służą w polskiej marynarce (stan na 2020 rok).
Kraj budowy | |
---|---|
Użytkownicy | |
Stocznia | |
Wejście do służby |
1979 |
Wycofanie |
nadal |
Zbudowane okręty |
4 |
Okręty w służbie |
3 |
Dane taktyczno-techniczne | |
Wyporność |
standardowa: 185 ton |
Długość |
25,5 m |
Szerokość |
6,8 m |
Zanurzenie |
3,35 m |
Napęd |
silnik wysokoprężny o mocy 688 kW |
Prędkość |
11,5 węzła |
Zasięg |
1500 Mm przy prędkości 9 węzłów |
Załoga |
17 |
Projekt i budowa
edytujHolowniki projektu H-900/II są przystosowaną do wymagań Marynarki Wojennej odmianą cywilnego projektu holowników H-900, opracowanego w Stoczni Remontowej Nauta. Stanowił on rozwinięcie wcześniejszego projektu H-800, którego dwie jednostki w wersji H-800/IV również służyły w Marynarce Wojennej[1]. Główną zmianą w stosunku do poprzedników była instalacja napędu o większej mocy (oznaczenie 900 pochodziło od przybliżonej mocy silnika w KM)[2]. Głównymi projektantami holowników tego typu byli inżynierowie Jan Arabas i Jerzy Matryba[3]. Stocznia Nauta zbudowała na początku lat 80. serię cywilnych holowników, określanych jako projekt H-900/I[1]. Na skutek wymagań Marynarki pomieszczenia liczebniejszej załogi, w stosunku do cywilnej wersji w projekcie H-900/II zastosowano podniesioną dziobówkę, a także inną sterówkę i komin[3]. Przez to, pomimo zbliżonych wymiarów do projektu H-800, sylwetka holowników uległa znacznej zmianie[1]. Kształt kadłuba spowodował zarazem, że marynarze nadali tym holownikom przezwisko „kaczory” lub „brzydkie kaczątka”[3]. W kodzie NATO zaś projekt ten został oznaczony jako Bucha[1].
Przeznaczeniem holowników tego projektu jest holowanie okrętów MW i tarcz artyleryjskich w obrębie portów, red i wzdłuż wybrzeża[1]. Mogą też brać udział w akcjach ratowniczo-gaśniczych[1]. Ze względu na wzmocnienia części dziobowej, mogą być używane do kruszenia lodu w obrębie portów i Zatoki Pomorskiej i Gdańskiej[3]. Przystosowane są do samodzielnej żeglugi w rejonie II według Polskiego Rejestru Statków (w obrębie 50 Mm od brzegu i 100 Mm między portami na Bałtyku i Morzu Północnym, przez cały rok, w warunkach lodowych)[3].
Dane taktyczno-techniczne
edytujDługość całkowita jednostek wynosi 25,5 m (23 m między pionami), szerokości 6,8 m i zanurzenie maksymalne 3,35 metra (na rufie)[1]. Wysokość boczna wynosi 3,55 metra[1]. Wyporność standardowa wynosi 185 ton, zaś pełna 218 ton[1].
Siłownię jednostki stanowi silnik wysokoprężny Cegielski-Sulzer 6AL25/30 o mocy 688 kW (935 KM) przy 750 obr./min, napędzający poprzez przekładnię redukcyjną (redukującą obroty układu napędowego do 375 obr./min) i linię wałów pojedynczą trójłopatową śrubę nastawną Zamech-Liaaen 3CP56 ACG50 umieszczoną w dyszy Korta, mogącą obracać się w zakresie 35° na obie burty[1][2]. Prędkość maksymalna wynosi 11,5 węzła, zaś zasięg wynosi 1500 Mm przy prędkości 9 węzłów[1]. Holownik zabiera zapas 21,35 tony paliwa[1]. Uciąg na palu ma wartość 12 T[1]. Energię elektryczną zapewniają dwa zespoły prądotwórcze ZE400/E o mocy 52 kVA każdy i napięciu 3 x 400/231V/50Hz (składające się z prądnicy prądu przemiennego i silnika SW400/E o mocy 55 kW przy 1500 obr./min)[1].
Kadłub jednostki wykonany jest ze stali St 41 i podzielony jest na pięć przedziałów wodoszczelnych: I - skrajnik dziobowy ze skrzynią łańcuchową; II - pomieszczenia załogi (jedno dwunastoosobowe pomieszczenie mieszkalne i dwa dwuosobowe pomieszczenia mieszkalne; III - siłownia (silnik główny, agregaty prądotwórcze i pompy pożarowe), IV - magazyn oraz V - skrajnik rufowy z maszyną sterową[1][2]. W umieszczonej na pokładzie wykonanej ze stopów aluminium (PA 11N i PA 20N) nadbudówce znajdują się: pomieszczenie dowódcy, kuchnia i jadalnia, blok sanitarny, magazyn prowiantu oraz szyb maszynowy (na dolnej kondygnacji)[1][2]. Na pokładzie nawigacyjnym nadbudówki znajduje się główne stanowisko dowodzenia[1]. Na szczycie (pokładzie namiarowym) znajduje się maszt oraz działko wodno-pianowe DWP-16, a za tylną ścianą nadbudówki na pokładzie głównym umieszczony jest główny hak holowniczy Kronos o uciągu 15 T z amortyzatorem sprężynowym i hydraulicznym oraz hak pomocniczy o takim samym uciągu[1][2].
Sprzęt ratowniczy stanowią dwie pompy przeciwpożarowo-ratownicze 63WPs-254A/Z o wydajności 63 m³/h i wysokości podnoszenia słupa wody wynoszącej 60 metrów, zasilające działko wodno-pianowe[1][2]. Jednostka wyposażona jest w radar nawigacyjny SRN-206[1]. Wyposażenie uzupełniało sześć pachołków cumowniczych i dwa holownicze[4]. Autonomiczność okrętu wynosi 14 dób[1].
Załoga holownika składa się z 17 osób[1]. Okręt ma możliwość krótkotrwałego przyjęcia na pokład grodziowy 50 osób[3].
Przypisy
edytujBibliografia
edytuj- Jarosław Ciślak: Polska Marynarka Wojenna 1995: okręty, samoloty i śmigłowce, uzbrojenie, organizacja. Warszawa: Lampart & Bellona, 1995, seria: Ilustrowana Encyklopedia Techniki Wojskowej. 6. ISBN 83-86776-08-0.
- Tomasz Grotnik. Mistrzowie drugiego planu. „Morze”. Nr 9/2017 (24), 2017. Zespół Badań i Analiz Militarnych. ISSN 2543-5469.
- Jarosław Malinowski, Tadeusz Grzesikowski: Marynarka Wojenna RP 1994. Tarnowskie Góry: Wydawnictwo „Okręty Wojenne”, 1994.