Hieromancja
Hieromancja, hieroskopia[1] – wróżenie z ofiar[2]; z obserwacji ofiar lub obiektów świętych[3][4]. Czasami pojęcie to odnosi się węziej do wróżenia z chodu zwierząt ofiarnych[5] lub wróżenia z wnętrzności zwierząt ofiarnych[6] (to ostatnie określane jako haruspicja[7]).
Wróżenie ze zwierząt ofiarnych było ważną częścią rzymskiej ofiary zwierzęcej (sacrificium)[8]. W ramach extispicium badano te części zwierzęcia, które składano w ofierze (tzw. exta)[8]. Według niektórych badaczy za wróżenie z wnętrzności odpowiadało dwóch kapłanów - extispex (badający organy znajdujące się jeszcze w ciele ofiary) i haruspex (badający organy po ich wykrojeniu)[8]. W przypadku niepomyślnej wróżby składano kolejną ofiarę - "aż do przyjęcia ofiary przez bóstwo"[8]. Przychylność bóstwa względem składanej ofiary odczytywano również na podstawie zachowania zwierzęcia i jego wędrówki do ołtarza[9].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Hieroskopja, [w:] S. Orgelbranda Encyklopedja powszechna z ilustracjami i mapami. T. 7, Warszawa: Wydawnictwo S. Orgelbranda Synów, 1900, s. 49.
- ↑ Hijeromancyja, [w:] Encyklopedyja Powszechna S. Orgelbranda. T. 11, Gui.-Hof., Warszawa: Nakład, druk i własność S. Orgelbranda Księgarza i Typografa, 1862, s. 843.
- ↑ Hieromancy, [w:] Raymond Buckland, The Fortune-Telling Book: The Encyclopedia of Divination and Soothsaying, Canton: Visible Ink Press, 2003.
- ↑ Matthias Kaup, Prognostication in the medieval world. A handbook. 2 vols. Edited by Matthias Heiduk, Klaus Herbers and Hans-Christian Lehner. Pp. xiv 710, xii 711–1027 incl. 57 colour and black-and-white ills. Berlin–Boston: Walter de Gruyter, 2021. £253.50. 978 3 11 050120 9., „The Journal of Ecclesiastical History”, 73 (4), 2022, s. 863-865, DOI: 10.1017/S0022046922000720.
- ↑ hieromancja, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-12-13].
- ↑ Zygmunt Poniatowski (red.), Mały słownik religioznawczy, Wiedza Powszechna, 1969, s. 150.
- ↑ Maria Piechocka-Kłos, Wróżbiarstwo i praktyki magiczne w świetle dokumentów wczesnochrześcijańskich synodów oraz ustaw państwowych pierwszych cesarzy chrześcijańskich (IV–VI w.), „Studia Warmińskie”, 57, 2020, s. 361-382, DOI: 10.31648/sw.5340, ISSN 0137-6624.
- ↑ a b c d Idaliana Kaczor, Ofiara zwierzęca w obrzędowości starożytnych Rzymian: rekonstrukcja rytuału ofiarnego w świetle antycznych świadectw literackich, „Collectanea Philologica”, 24, 2021, s. 53-73, DOI: 10.18778/1733-0319.24.03.
- ↑ Unsuccessful Sacrifice in Roman State Divination, [w:] Lindsay Gayle Driediger-Murphy, Ancient Divination and Experience, Lindsay Gayle Driediger-Murphy, Esther Eidinow (red.), Oxford University Press, 2019, s. 181, DOI: 10.1093/oso/9780198844549.001.0001, ISBN 978-0198844549.