Helena Merenholc
Helena Merenholc (ur. 15 marca 1911[1] w Warszawie, zm. 19 stycznia 1997 w Warszawie) – polska psycholog dziecięca, pedagog i reżyser radiowy żydowskiego pochodzenia.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie | |
| Alma Mater | |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujHelena urodziła się jako córka Arje Mordki Merenholca i Gitli z Rozenblatów. Miała pięcioro rodzeństwa: Henryka (zmarł jako dziecko w 1918 r.), Eugeniusza (prawnika, po wojnie pracował w „Polfie” w Jeleniej Górze), Zenona (ur. 1911, absolwent chemii na Politechnice Warszawskiej, zastrzelony na skutek donosu w Ostrogu w 1941 roku), Rebekę (emigrowała po wojnie do Stanów Zjednoczonych) i Annę (ur. 03.12.1900, studiowała chemię na UW w latach 1919–1925, pracowała w firmie farmaceutycznej AP Kowalski, w 1936 r. wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych). W domu mówiło się po polsku, dzieci nie znały jidysz[2].
Uczyła się w gimnazjum Kochanowskiej przy ul. Złotej, którą zmieniła na koedukacyjną eksperymentalną szkołę Felicji Buki przy ul. Orlej. Po zdaniu matury studiowała psychologię w Wolnej Wszechnicy Polskiej (1926–1936). Praktyki odbywała na oddziale psychiatrii żydowskiego szpitala na Czystem.
Po ukończeniu studiów pracowała w Poradni Pedologicznej Towarzystwa Przyjaciół Dzieci przy ul. Elektoralnej. Była także jedną ze współpracownic Janusza Korczaka. Po wybuchu II wojny światowej została przesiedlona do getta warszawskiego, gdzie podjęła pracę w Centralnym Towarzystwie Opieki nad Sierotami i Dziećmi Opuszczonymi Centosie jako organizatorka kącików dziecięcych. Współpracowała z Zofią Rosenblum-Szymańską, której pomagała po opuszczeniu getta, kiedy ta ukrywała się w domu sióstr w Ożarowie.
W 6 marca 1943 przedostała się na stronę aryjską i wyrobiła sobie fałszywe dokumenty na nazwisko Stanisława Królikowska. Od 15 kwietnia tego roku ukrywała się wraz z Rachelą Auerbach w pokoju znajdującym się kamienicy na rogu ulic Próżnej i Grzybowskiej. Od tego czasu była aktywnym współpracownikiem Rady Pomocy Żydom oraz łączniczką Żydowskiego Komitetu Narodowego. Podczas powstania warszawskiego, w połowie sierpnia 1944 znalazła się w obozie w Pruszkowie, jednak zdołała uciec. Zamieszkała w Piastowie i nadal prowadziła akcje pomocowe[2].
Po zakończeniu wojny pozostała w Polsce. Podjęła pracę w Polskim Radiu, gdzie przez wiele lat była kierownikiem literackim Redakcji Audycji Dziecięcych. Wróciła do swojego prawdziwego nazwiska. W Polskim Radiu pracowała do 13 grudnia 1981 roku. Wyreżyserowała kilkadziesiąt przedstawień i słuchowisk dla dzieci.
Po 1976 w jej pokoju przy ul. Nobla na Saskiej Kępie spotykali się działacze Komitetu Obrony Robotników[2].
Jest pochowana na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej (kwatera 9, uliczka 1)[3].
Odznaczenia
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Barbara Engelking: Na łące popiołów. Ocaleni z Holocaustu. Warszawa: Wydawnictwo Cyklady, 1993, s. 191. ISBN 83-900592-2-3.
- ↑ a b c https://sztetl.org.pl/pl/biogramy/197231-merenholc-helena
- ↑ Grób Heleny Merenholc w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 98, poz. 1160.