Hatsukaze (jap. 初風, はつかぜ, ハツカゼ)[a]niszczyciel japońskiej Cesarskiej Marynarki Wojennej typu Kagerō z okresu II wojny światowej. Brał udział w działaniach od początku wojny na Pacyfiku. Zatopiony 2 listopada 1943 przez amerykańskie okręty podczas bitwy w Zatoce Cesarzowej Augusty.

Hatsukaze
ilustracja
Historia
Stocznia

Kawasaki w Kobe

Położenie stępki

3 grudnia 1937

Wodowanie

24 stycznia 1939

 Dai-Nippon Teikoku Kaigun
Wejście do służby

15 lutego 1940

Zatopiony

2 listopada 1943

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

standardowa – 2033 ton,
pełna – ok. 2600 ton

Długość

118,5 m

Szerokość

10,8 m

Zanurzenie

3,8 m

Napęd
2 turbiny parowe o mocy łącznej 52 000 KM, 3 kotły parowe, 2 śruby
Prędkość

35 węzłów

Zasięg

5000 Mm przy prędkości 18 w.

Uzbrojenie
6 dział 127 mm (3xII)
4 działka 25 mm plot (2xII)
8 wt 610 mm (2xIV), 16 torped
2 mbg, 16 bg
Załoga

240

Historia

edytuj
Osobny artykuł: Niszczyciele typu Kagerō.

"Hatsukaze" należał do pierwszej serii dużych japońskich niszczycieli typu Kagerō, zamówionej w ramach programu finansowego z 1937 roku. Nazwa znaczy "pierwszy wiatr w roku"[1].

Stępkę pod budowę okrętu położono 3 grudnia 1937 w stoczni Kawasaki w Kobe, kadłub wodowano 24 stycznia 1939, a okręt wszedł do służby 15 lutego 1940[2].

Służba

edytuj

Przed wybuchem II wojny światowej na Pacyfiku, "Hatsukaze" został przydzielony do 16. Dywizjonu Niszczycieli (Kuchikutai) 2. Eskadry Niszczycieli (Suirai Sentai) 2. Floty. Pierwszym dowódcą był kmdr por. Kameshirou Takahashi[3].

Początkowy etap walk na Pacyfiku 1941-1942

edytuj

Bezpośrednio przed rozpoczęciem działań, okręt przypłynął 1 grudnia 1941 ze swoją eskadrą do Palau, skąd eskortował siły przeznaczone do zdobycia południowych Filipin, a następnie Holenderskich Indii Wschodnich. Między innymi, między 6 a 15 grudnia eskortował lotniskowiec "Ryūjō". W kolejnych dniach osłaniał siły dokonujące inwazji na Davao (20 grudnia), Manado (11 stycznia 1942), Kendari (24 stycznia), Ambon (31 stycznia), Timor (20 lutego), południową Jawę (27 lutego)[3].

W dniach 27-28 lutego wziął udział w bitwie na Morzu Jawajskim, dokonując m.in. ataków torpedowych na alianckie okręty[3]. W marcu pełnił patrole przeciwpodwodne na Morzu Jawajskim, po czym od 31 marca do 3 kwietnia wspierał siły inwazyjne na Wyspę Bożego Narodzenia. Po pobycie w Makasarze, 3 maja popłynął do Japonii (Kure) na krótki remont[3].

W dniach 3–6 czerwca 1942, "Hatsukaze" brał udział w operacji mającej na celu zajęcie Midway, osłaniając transportowce[3] (do inwazji nie doszło na skutek klęski w bitwie pod Midway).

Rejon Wysp Salomona (1942–1943)

edytuj
 
Rejon działań 1942–1943 (baza Truk leży poza mapą, ok. 1300 km na północ od Rabaulu)

14 lipca 1942 r. 16. Dywizjon Niszczycieli został włączony w skład 10. Eskadry Niszczycieli 3. Floty, operującej na obszarze archipelagu Wysp Salomona, gdzie od sierpnia toczyły się intensywne walki o Guadalcanal. "Hatsukaze" został tam skierowany 16 sierpnia, eskortując jednostki floty z Kure do Truk. Następnie 24 sierpnia eskortował siły Zespołu Uderzeniowego wiceadmirała Chūichi Nagumo podczas powietrzno-morskiej bitwy koło wschodnich Wysp Salomona. We wrześniu-październiku patrolował w rejonie Truk, po czym 26 października 1942, eskortował Zespół Uderzeniowy wiceadm. Nagumo podczas powietrzno-morskiej bitwy koło wysp Santa Cruz. Eskortował następnie uszkodzone lotniskowce "Shōkaku" i "Zuihō" do Truk, po czym na początku listopada eskortował "Zuikaku" z Truk do Kure, a na początku stycznia z powrotem z Japonii do Truk[3].

Po przepłynięciu na wyspę Shortland, 10 stycznia 1943 "Hatsukaze" osłaniał nocną operację dowozu zaopatrzenia w pojemnikach przez niszczyciele na Guadalcanal (tzw. Tokyo Express). Brał udział w zatopieniu amerykańskich kutrów torpedowych PT-43 i PT-112, lecz został przy tym uszkodzony torpedą w lewą burtę, prawdopodobnie przez PT-112. 2 lutego przepłynął z Shortland do Truk, po czym, po prowizorycznych naprawach, 14 kwietnia udał się na remont do Kure, eskortując przy tym krążownik "Kashima"[3].

Po remoncie i zmianie dowódcy, w dniach 16-23 sierpnia "Hatsukaze" eskortował pancernik "Yamato" do Truk. Między 18-25 września i ponownie 16-28 października eskortował flotę z Truk do atolu Eniwetok i z powrotem, z powodu rajdów amerykańskich lotniskowców na centralny Pacyfik[3].

Między 30 października a 1 listopada "Hatsukaze" transportował personel lotniczy z Truk do Rabaulu, po czym 1 listopada wyruszył stamtąd z siłami przeznaczonymi do zniszczenia sił amerykańskich na południe od Bougainville. Po północy 2 listopada 1943 wziął udział w bitwie w Zatoce Cesarzowej Augusty. Został podczas niej uszkodzony w kolizji z krążownikiem "Myōkō", tracąc urwany dziób, po czym został zatopiony ogniem dział amerykańskich niszczycieli USS "Spence", USS "Ch. F. Ausuburne", USS "Dyson", USS "Stanley" i USS "Claxton", tonąc o 5.39[4]. Zatonął na pozycji 6°01′S 153°58′E/-6,016667 153,966667 z całą załogą, w tym dowódcą kmdr. por. Ashidą[3]. 3 stycznia 1944 został oficjalnie skreślony z listy floty[3].

Dowódcy

edytuj

Źródło:[3]

1. kmdr por. Kameshirou Takahashi - 1941 – 28 grudnia 1942
2. kmdr por. Yasumasa Watanabe - 28 grudnia 1942 – 1 lipca 1943
3. kmdr por. Buichi Ashida - 1 lipca 1943 – 2 listopada 1943†

Dane techniczne

edytuj

Opis konstrukcji i szczegółowe dane – w artykule niszczyciele typu Kagerō. Poniżej dane ogólne dla niszczycieli tego typu[5].

  • wyporność:
    • standardowa: 2033 t
    • pełna: ok. 2600 t
  • wymiary:
    • długość całkowita: 118,5 m
    • długość na linii wodnej: 116,2 m
    • szerokość: 10,8 m
    • zanurzenie: 3,8 m
  • napęd: 2 turbiny parowe o mocy łącznej 52 000 KM, 3 kotły parowe (ciśnienie pary 30 at), 2 śruby
  • prędkość maksymalna: 35 w.
  • zasięg: 5000 mil morskich przy prędkości 18 w.
  • zapas paliwa: 500 t.
  • załoga: 240

Uzbrojenie i wyposażenie

edytuj
  1. Zapis w kanji: 初風, hiragana (na rufie): はつかぜ, katakana: ハツカゼ (od lewej do prawej - na lewej burcie; na prawej burcie od prawej do lewej ゼカツハ[potrzebny przypis])

Przypisy

edytuj
  1. Japanese Warship Names w serwisie Imperial Japanese Navy Page [dostęp: 25-03-2010]
  2. Hiroshi Nishida: Kagero class 1st class destroyers w serwisie Imperial Japanese Navy [dostęp 25-3-2011]
  3. a b c d e f g h i j k Allyn D. Nevitt: IJN Hatsukaze: Tabular Record of Movement
  4. Zbigniew Flisowski, Burza nad Pacyfikiem Tom 2, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1989, ISBN 83-210-0412-1, s. 93-96
  5. W. Daszjan, Korabli...

Bibliografia

edytuj