Gustaw VI Adolf
Gustaw VI Adolf, właśc. Oscar Fredrik Wilhelm Olaf Gustaf Adolf Bernadotte (ur. 11 listopada 1882 w Sztokholmie, zm. 15 września 1973 w Helsingborgu) – król Szwecji w latach 1950–1973 z dynastii Bernadotte. Syn króla Szwecji Gustawa V Bernadotte i Wiktorii Badeńskiej, córki wielkiego księcia Badenii Fryderyka I Badeńskiego.
Plikten framför allt Obowiązek ponad wszystko | |
Król Szwecji | |
Okres | |
---|---|
Poprzednik | |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Ojciec | |
Matka | |
Żona | |
Dzieci |
z Margaret Connaught: |
Odznaczenia | |
Zarys biografii
edytujPo urodzeniu został kreowany księciem Skanii (Skåne). Wstąpił na tron po śmierci ojca 29 października 1950 i jako ostatni monarcha szwedzki nosił pradawny tytuł: „Z Bożej Łaski Król Szwedów, Gotów i Wendów” (szw. med Guds Nåde Sveriges, Götes och Vendes Konung; łac. Dei Gratia Suecorum, Gothorum et Vandalorum Rex). Za dewizę swego panowania obrał: „Obowiązek ponad wszystko” (szw. Plikten framför allt).
Był dwukrotnie żonaty. Z pierwszego małżeństwa zawartego 15 czerwca 1905 z wnuczką królowej Wielkiej Brytanii Wiktorii Hanowerskiej księżniczką Małgorzatą z Connaught miał pięcioro dzieci:
- Gustaw Adolf, książę Västerbotten (1906–1947)
- Sigvard, książę Upplandu (1907–2002)
- Ingrid, królowa Danii (1910–2000), żona Fryderyka IX (1899–1972)
- Bertil, książę Halland (1912–1997)
- Karol Jan, książę Dalarny (1916–2012)
Z synów tylko Gustaw Adolf zawarł małżeństwo z równą rodem księżniczką. Pozostali (oprócz Bertila, który do późnego wieku tj. 1976 r. pozostał w stanie wolnym) musieli się zrzec praw do tronu i wrócić do rodowego nazwiska Bernadotte.
Po śmierci księżnej Małgorzaty w 1920, Gustaw VI Adolf poślubił w 1923 księżniczkę Ludwikę Mountbatten (ciotkę Filipa Mountbattena, męża królowej Wielkiej Brytanii Elżbiety II, prawnuczkę Maurycego Haukego). Ich jedyne dziecko – córka – urodziło się martwe.
Gustaw VI Adolf był uznanym archeologiem amatorem. W 1953 został członkiem honorowym Akademii Brytyjskiej. Założył szwedzki instytut archeologiczny w Rzymie i Atenach.
Najstarszy syn i następca tronu, książę Gustaw Adolf Bernadotte zmarł tragicznie w 1947. Tron po Gustawie VI Adolfie odziedziczył wnuk Karol XVI Gustaw, jedyny syn księcia Gustawa Adolfa.
Odznaczenia
edytuj- Order Serafinów – Wielki Mistrz
- Order Gwiazdy Polarnej – Wielki Mistrz
- Order Miecza – Wielki Mistrz
- Order Wazów – Wielki Mistrz
- Order Karola XIII – Wielki Mistrz
- Odznaka Pamiątkowa Złotego Wesela Oskara II i Zofii (1907, Szwecja)
- Odznaka Pamiątkowa Króla Króla Oskara II (1897, Szwecja)
- Odznaka Jubileuszowa 90 Urodzin Króla Gustawa V (1948, Szwecja)
- Odznaka Jubileuszowa 70 Urodzin Króla Gustawa V (1928, Szwecja)
- Medal Srebrnego Wesela Gustawa i Wiktorii (1906, Szwecja)
- Order Wierności (Badenia)
- Medal Jubileuszowy Rządu (Badenia, 1906)
- Medal Pamiątkowy Złotego Wesela Fryderyka i Ludwiki (Badenia)
- Order Leopolda (Belgia)
- Order Krzyża Południa (Brazylia)
- Order Słonia (Dania)
- Wielki Komandor Orderu Danebroga (Dania)
- Odznaka Honorowa Orderu Danebroga (Dania)
- Medal Wolności Króla Chrystiana X (Dania)[6]
- Order Muhammada Ali z łańcuchem (Egipt)
- Order Salomona (Etiopia)
- Order Białej Róży z łańcuchem (Finlandia)
- Order Dwóch Rzek (Irak)
- Order Pahlawiego (Iran)
- Order Sokoła (Islandia)
- Order Cyncynata (USA)
- Order Legii Honorowej (Francja)
- Order Zbawiciela (Grecja)
- Order śś. Jerzego i Konstantyna z łańcuchem (Grecja)
- Order Quetzala z łańcuchem (Gwatemala)
- Order Annuncjaty (Włochy)
- Order Chryzantemy (Japonia)
- Order Pionierów (Liberia)
- Order Orła Azteckiego (Meksyk)
- Order Lwa (Norwegia)
- Order Świętego Olafa (Norwegia)
- Order Lwa Niderlandzkiego (Holandia)
- Order Zasługi (Oldenburg)
- Order Słońca z brylantami (Peru)
- Order Wieży i Miecza (Portugalia)
- Order Orła Czarnego (Prusy)
- Order Orła Czerwonego (Prusy)
- Order Hohenzollernów (Hohenzollern-Sigmaringen)
- Order Karola I (Rumunia)
- Order Świętego Andrzeja (Rosja)
- Order Świętego Aleksandra Newskiego (Rosja)
- Order Świętej Anny (Rosja)
- Order Orła Białego (Rosja)
- Order Świętego Stanisława (Rosja)
- Order Korony Rucianej (Saksonia)
- Order Ernestyński (Saksonia)
- Order Domowy Chakri (Syjam)
- Order Złotego Runa (Hiszpania)
- Order Podwiązki (Wielka Brytania)
- Order Łaźni cywilny (Wielka Brytania)
- Order Wiktoriański z łańcuchem (Wielka Brytania)
- Łańcuch Wiktoriański (Wielka Brytania)
- Order Osmana (Turcja)
- Medal Liakat (Turcja)
- Order Świętego Stefana (Austro-Węgry)
- Odznaka Honorowa za Zasługi (Austria)
- Medal Koronacyjny Króla Jerzego V (Wielka Brytania)
- Medal Pamiątkowy Cesarza Wilhelma I (Prusy)
Genealogia
edytujPrapradziadkowie |
Król Szwecji i Norwegii |
Eugeniusz de Beauharnais |
książę |
Paweł Wirtemberski |
Karol Fryderyk Badeński |
król Szwecji |
król Prus |
Karol Fryderyk Sachsen-Weimar-Eisenach |
Pradziadkowie |
Król Szwecji i Norwegii |
Wilhelm Nassau |
Leopold Badeński |
Cesarz niemiecki | ||||
Dziadkowie |
Król Szwecji i Norwegii |
Fryderyk I Badeński | ||||||
Rodzice |
Król Szwecji | |||||||
Gustaw VI Adolf Bernadotte (1882-1973), król Szwecji |
Przypisy
edytuj- ↑ a b Sveriges statskalender 1950
- ↑ Erik Uggla: Ordenskalender 1963. Svenska innehavare av svenska och utländska riddarordrar samt vissa svenska medaljer. Sztokholm 1963, s. 3
- ↑ Sveriges statskalender 1947
- ↑ Sveriges statskalender 1925
- ↑ The titled nobility of Europe. Londyn: Harrison & Sons, 1914, s. 193-195. (ang.).
- ↑ Lars Stevnsborg: Kongeriget Danmarks ordener, medaljer og hæderstegn. Frederiksberg, Syddansk Universitetsforlag: 2005. s. 547-551
Bibliografia
edytuj- Kungar.info (szw.) Dostęp 3 listopada 2009]
- Tacitus.nu (szw.) Dostęp 3 listopada 2009]
- cojeco.cz – Gustaw VI Adolf (cz.)