Goryczkowa Czuba (słow. Goričkova kopa, Horičkova kopa, 1912 m[1][2]) – szczyt w Tatrach Zachodnich, leżący w głównej grani Tatr, na granicy polsko-słowackiej[3].

Goryczkowa Czuba
Horičkova kopa
Ilustracja
Goryczkowa Czuba od strony Pośredniego Wierchu Goryczkowego
Państwo

 Polska
 Słowacja

Położenie

Wysokie Tatry, Zakopane

Pasmo

Tatry, Karpaty

Wysokość

1912 m n.p.m.

Wybitność

112 m

Pierwsze wejście zimowe

1908
Feliks Antoniak, Józef Lesiecki

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, w centrum znajduje się czarny trójkącik z opisem „Goryczkowa Czuba”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Goryczkowa Czuba”
Ziemia49°13′56,2″N 19°57′27,4″E/49,232278 19,957611

Topografia

edytuj

Od sąsiedniego (w kierunku na zachód) szczytu, Wysokiej Suchej Czuby oddzielona jest przełęczą Wysokie Wrótka (1847 m), od położonego na wschód Pośredniego Goryczkowego WierchuGoryczkową Przełęczą Świńską (1801 m). Ma dwa wierzchołki rozdzielone przełączką o około pięciometrowym wcięciu. Wyższy o niecałe pół metra jest wierzchołek wschodni[1]. Niektóre z wcześniejszych pomiarów określały wysokość Goryczkowej Czuby na 1913 m[3]. Po północnej, polskiej stronie, od szczytu do Doliny Bystrej biegnie długi grzbiet, zwany Kondratowym Wierchem, który oddziela od siebie dwie dolinki: Dolinę Suchą Kondracką i Dolinę Goryczkową Świńską (zachodnia odnoga Doliny Goryczkowej). Najbardziej strome są północno-zachodnie stoki opadające do Doliny Suchej Kondrackiej. Jest to w taternickim rozumieniu niemal ściana o wysokości ok. 200 m[4].

Po południowej, słowackiej stronie, stoki Goryczkowej Czuby opadają do Doliny Cichej (do dna doliny w tym miejscu jest prawie 700 m różnicy wysokości). Od grani opadają do tej doliny dwie szerokie grzędy, pomiędzy którymi znajduje się wielki żleb mający wylot powyżej Liptowskiego Koszaru[4].

Opis szczytu

edytuj

Nazwa szczytu nie pochodzi od często występującej w Tatrach rośliny goryczki, lecz od Hali Goryczkowej, tej zaś od popularnego wśród górali nazwiska Goryczka[3]. Dawniej stoki Goryczkowej Czuby były intensywnie wypasane[5]. Na mapie Hacqueta z 1796 r. szczyt oznaczony był jako Gorecnowa. Partie szczytowe i północne stoki zbudowane są z granitoidów, natomiast stoki południowe, gdzieś od połowy wysokości ze skał wapiennych. W tym miejscu bowiem w wapiennych Tatrach Zachodnich znajduje się tzw. wyspa krystaliczna Goryczkowej – góry zbudowane ze skał krystalicznych (granit, gnejs). Występują w nich liczne żyły hydrotermalne[6]. Wśród skał ciekawa roślinność tatrzańska, m.in. takie rzadkie gatunki, jak: rojnik górski, jastrzębiec pomarańczowy, fiołek żółty sudecki, pierwiosnek maleńki. Z bardziej pospolitych tatrzańskich roślin masowo występuje tu dzwonek wąskolistny i alpejski, ciemiężyca zielona[5].

Stoki Goryczkowej Czuby zaliczane są do szczególnie lawiniastych. Lawiny schodzą do wszystkich trzech dolin, nad którymi wznosi się Goryczkowa Czuba. Na szczyt wchodzono od dawna. Pierwsze wejście zimowe na szczyt: Feliks Antoniak, Józef Lesiecki w 1908 r[4].

Szlaki turystyczne

edytuj
  – odcinek czerwonego szlaku z Kasprowego Wierchu granią główną Tatr i południowe stoki Suchych Czub do Przełęczy pod Kopą Kondracką. Szlak omija szczyt Goryczkowej Czuby trawersując jej południowy stok. Czas przejścia: 1:40 h, z powrotem 1:20 h[7].

Przypisy

edytuj
  1. a b Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania.
  2. Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Dane pomiarowe z lotniczego skaningu laserowego.
  3. a b c Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  4. a b c Władysław Cywiński, Tatry. Tom 13. Kasprowy Wierch, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2008, ISBN 83-7104-011-3.
  5. a b Władysław Szafer, Tatrzański Park Narodowy, Zakład Ochrony Przyrody PAN, 1962.
  6. Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3.
  7. Tatry Polskie. Mapa turystyczna 1:20 000, Piwniczna: Agencja Wydawnictwo „WiT” S.c., 2009, ISBN 83-89580-00-4.
Panorama z Goryczkowej Czuby (ze szlaku turystycznego z południowych stoków pod wierzchołkiem)