Gila River, Gila – rzeka w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, przepływająca przez stany Nowy Meksyk i Arizonę, dopływ rzeki Kolorado.

Gila River
Ilustracja
Rzeka Gila w pobliżu źródeł
Kontynent

Ameryka Północna

Państwo

 Stany Zjednoczone

Lokalizacja

Nowy Meksyk
Arizona

Rzeka
Długość 1044[1] km
Powierzchnia zlewni

150 737[1] km²

Średni przepływ

247[2] m³/s Dome, Arizona

Źródło
Miejsce Middle Fork Gila River (Góry Skaliste)
Wysokość

1692

Współrzędne

33°10′47,2″N 108°12′22,2″W/33,179791 -108,206160

Ujście
Recypient Zatoka Kalifornijska
Miejsce

Dome, Arizona[1]

Wysokość

36

Współrzędne

32°43′13,8″N 114°33′27,0″W/32,720500 -114,557500

Mapa
Mapa rzeki
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „ujście”

Rzeka ma długość 1044 kilometrów (649 mil), powierzchnię dorzecza 150,7 tys. km². Źródła rzeki znajdują się w Gila Hot Springs i Gila Cliff Dwellings National Monument w południowo-zachodniej części Nowego Meksyku (Hrabstwo Sierra)[3]. Źródła są w masywie Black Range będącym jednocześnie kontynentalnym działem wodnym Oceanu Atlantyckiego i Pacyfiku[4]. Z całej długości 1044 km tylko 56 km znajduje się w Nowym Meksyku, a w pozostałej części płynie przez południowe tereny Arizony.

Jezioro San Carlos utworzone na Gila River przez tamę Coolidge Dam

Przepływ charakteryzuje się dużymi wahaniami rocznymi, zdarzały się okresowe wyschnięcia koryta[2] i dlatego na rzece znajdują się trzy tamy (Ashurst-Hayden Dam, Coolidge Dam, Painted Rock Dam) tworzące zbiorniki retencyjne zabezpieczające przed powodziami oraz magazynujące wodę będące źródłem wody w pitnej dla okolicznej ludności[3].

Rzeka Gila, w swym środkowym biegu, przepływa w przez rezerwat Gila River Indian Reserwation zamieszkały przez Indian Pima i Maricopa[5].

Do 1853 roku rzeka stanowiła granicę pomiędzy Meksykiem a Stanami Zjednoczonymi i dopiero w wyniku Zakupu Gadsdena granica została przesunięta na południe, a powierzchnia Arizony i Nowego Meksyku wzrosła o 76 770 km²[6].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c Kammerer, J.C.: Largest Rivers in the United States. U.S. Geological Survey. [dostęp 2014-04-04]. (ang.).
  2. a b Water-Data Report 2011, Gila River Near Dome, AZ. U.S. Geological Survey. [dostęp 2014-04-04]. (ang.).
  3. a b Gila River Fact Sheet. Environmental Defense Fund. [dostęp 2014-04-04]. (ang.).
  4. The Continental Divide National Scenic Trail. [dostęp 2014-04-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-07)]. (ang.).
  5. The official site of Gila River Indian Community. [dostęp 2014-04-04]. (ang.).
  6. Gadsden Purchase Treaty : December 30, 1853. Lillian Goldman Law Library. [dostęp 2014-04-04]. (ang.).