Gerszon Szofman
Gerszon Szofman, także Schoffmann (ur. 1880 w Orszy, zm. 1972 w Izraelu) – żydowski pisarz i tłumacz piszący w języku hebrajskim, znany przede wszystkim z miniatur literackich.
.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
1880 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1972 |
| Język |
hebrajski |
| Dziedzina sztuki |
literatura |
| Nagrody | |
|
| |
Życiorys
edytujGerszon Szofman urodził się w 1880 roku w Orszy[1]. Odebrał tradycyjne, religijne wykształcenie[1], które rozwinął poprzez lekturę literatury po hebrajsku i rosyjsku[2].
W 1899 roku na łamach prasy pojawiły się jego pierwsze teksty, zaś trzy lata później ukazał się jego debiutancki zbiór opowiadań pt. Sipurim we-cij(j)urim (Opowiadania i obrazki)[1]. Służąc w armii rosyjskiej w Homlu poznał i zaprzyjaźnił się z Uri Nissanem Gnessinem[1]. Na początku wojny rosyjsko-japońskiej zbiegł z wojska do Galicji i osiadł we Lwowie, gdzie przebywał do 1913 roku[2][3]. W tym okresie zdobył rozgłos jako jeden z czołowych, modernistycznych pisarzy tworzących po hebrajsku[3]. Opublikował wtedy ok. 50 opowiadań, tworzył poezję, tłumaczył, zajmował się krytyką literacką i redagował czasopisma literackie, w których m.in. opublikował pierwsze hebrajskie opowiadanie i wiersz młodego Uri-Cewi Grinberga[3].
W 1913 roku Szofman wyjechał do Austrii, po czym w 1938 roku dokonał aliji i zamieszkał w Hajfie[1]. W 1957 roku został laureatem Nagrody Izraela[2]. Zmarł w 1972 roku[2].
Twórczość
edytujZnany przede wszystkim z miniatur literackich[1], refleksyjnych szkiców dydaktycznych i zwięzłych esejów na temat literatury i życia[2]. Jego twórczość charakteryzuje się precyzją i oszczędnością[2]. W opowiadaniach unika tradycyjnej, linearnej fabuły, jego utwory opierają się raczej na zwięzłych wypowiedziach i scenach, które z początku mogą wydawać się niezwiązane ze sobą, jednak zawsze są konsekwencją twardych zasad przeznaczenia[2]. Miniatury te nie posiadają także tradycyjnego zakończenia[1]. Tematy jego utworów związane są z jego własnymi doświadczeniami i obserwacjami życia żydowskiej diaspory, jak i emigracją[1].
Przekładał na hebrajski utwory m.in. Maksima Gorkiego, Petera Altenberga czy Antona Czechowa[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i Małgorzata Naimska, Rafał Żebrowski, Szofman (Schoffmann) Gerszon, [w:] Polski Słownik Judaistyczny [online], delet.jhi.pl [dostęp 2023-05-07] (pol.).
- ↑ a b c d e f g Gideon Katznelson, Shofman (Schoffmann), Gershon, [w:] Encyclopaedia Judaica [online], Encyclopedia.com [dostęp 2023-05-07].
- ↑ a b c Lvov: The City of Uncertain Boundaries, [w:] Shachar Pinsker, Literary Passports: The Making of Modernist Hebrew Fiction in Europe, Stanford University Press, 2010, ISBN 978-0-8047-7724-7 [dostęp 2023-05-07] (ang.).