Gawłuszowice (gromada)

Gawłuszowice – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Gawłuszowice
gromada
1954–1973
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

rzeszowskie

Powiat

mielecki

Data powstania

5 października 1954

Data likwidacji

1 stycznia 1973

Siedziba

Gawłuszowice

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw

4

Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)

21

brak współrzędnych

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].

Gromadę Gawłuszowice z siedzibą GRN w Gawłuszowicach utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie mieleckim w woj. rzeszowskim na mocy uchwały nr 28/54 WRN w Rzeszowie z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Gawłuszowice, Kliszów, Ostrówek i Wola Zdakowska ze zniesionej gminy Gawłuszowice w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 21 członków gromadzkiej rady narodowej[7].

1 stycznia 1960 do gromady Gawłuszowice włączono obszar zniesionej gromady Krzemienica w tymże powiecie[8].

30 czerwca 1960 do gromady Gawłuszowice włączono wsie Borki Nizińskie, Brzyście i Młodochów ze zniesionej gromady Borki Nizińskie w tymże powiecie[9].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[10]. 1 stycznia 1973, Gawłuszowice na okres 20 lat utraciły funkcje administracyjne[11]. Powróciła do nich dopiero 1 stycznia 1993, kiedy to w województwie rzeszowskim reaktywowano zniesioną w 1954 roku gminę Gawłuszowice[12].

Przypisy

edytuj
  1. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  2. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  3. a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  4. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  5. Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
  6. Uchwała Nr 28/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu mieleckiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 18 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 30 listopada 1954 r., Nr. 11, Poz. 41)
  7. Uchwała Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Mielcu (punkt 11) z dnia 5 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 9 października 1954 r., Nr. 9, Poz. 34)
  8. Uchwała Nr 10/59 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 20 sierpnia 1959 r. w sprawie łączenia, zniesienia i tworzenia gromad, zmiany granic oraz przeniesienia niektórych siedzib gromadzkich rad narodowych w województwie rzeszowskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 26 listopada 1959 r., Nr. 8, Poz. 78)
  9. Uchwała Nr 11/60 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 28 kwietnia 1960 r. w sprawie zniesienia niektórych gromad w województwie rzeszowskim, w brzmieniu zatwierdzonym uchwałą Rady Ministrów Nr 199/60 z dnia 22. VI. 1960 r. (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 24 czerwca 1960 r., Nr. 6, Poz. 42)
  10. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
  11. Uchwała Nr XVIII/56/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 4 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie rzeszowskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 grudnia 1972 r., Nr 16, Poz. 196)
  12. Dz.U. z 1992 r. nr 100, poz. 500