Gałęziak – zmodyfikowana, spłaszczona łodyga barwy zielonej, która przejmuje funkcje liścia (przeprowadza fotosyntezę) i jest do niego podobna z kształtu. U roślin wytwarzających gałęziaki liście właściwe są zwykle silnie zredukowane[1], wykształcają się jako ciernie lub łuski, często szybko opadające. U niektórych roślin cała łodyga wykształca się w formie gałęziaków, u innych tylko część pędów, zazwyczaj końcowa, jest zmodyfikowana (np. u myszopłocha, szparaga, kokietnika)[2].

Fyllokladia u Ruscus hypoglossum
Kladokladia u Asparagus setaceus
Platykladia u Disocactus ackermannii

Gałęziaki wykształcają się zwykle u roślin, u których z powodu adaptacji do warunków suchych nastąpiła redukcja liści[1].

Wyróżnia się kilka typów gałęziaków[1][3]:

  • fyllokladium – pęd o ograniczonym wzroście i kształcie zbliżonym do liścia (np. u myszopłocha i kokietnika),
  • kladokladium – pęd o ograniczonym wzroście i kształcie igiełkowatym (np. u szparaga),
  • platykladium – spłaszczony pęd, o nieograniczonym wzroście, nierzadko z normalnymi liśćmi wyrastającymi z węzłów (np. u Muehlenbeckia platyclada).

Zobacz też

edytuj
  • liściak – zmodyfikowany ogonek liściowy pełniący funkcje blaszki liściowej

Przypisy

edytuj
  1. a b c Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski: Słownik botaniczny. Wyd. II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003, s. 240. ISBN 83-214-1305-6.
  2. Adrian D. Bell, Alan Bryan: Plant form. Portland, London: Timber Press, 2008, s. 156-157. ISBN 978-0-88192-850-1.
  3. Zbigniew Podbielkowski, Maria Podbielkowska: Przystosowania roślin do środowiska. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1992, s. 78-80. ISBN 83-02-04299-4.