Główczyce (gmina)
Główczyce – gmina wiejska w województwie pomorskim, w powiecie słupskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie słupskim.
| gmina wiejska | |||||
 Budynek urzędu gminy w Główczycach | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||
| Powiat | |||||
| TERC |
2212042 | ||||
| Wójt |
Rafał Teterka | ||||
| Powierzchnia |
323,81 km² | ||||
| Populacja (30.06.2023) • liczba ludności |
| ||||
| • gęstość |
26 os./km² | ||||
| Nr kierunkowy |
59 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
GSL | ||||
Adres urzędu: ul. Kościuszki 876-220 Główczyce | |||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| |||||
Położenie na mapie województwa
| |||||
| 54°37′09″N 17°22′14″E/54,619167 17,370556 | |||||
| Strona internetowa | |||||
| Biuletyn Informacji Publicznej | |||||
_location_map.png)
Siedziba gminy to Główczyce.
Według danych z 31 grudnia 2010[2] gminę zamieszkiwało 9432 osób. Według danych z 31 grudnia 2017 roku[3] gminę zamieszkiwało 9148 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2023 roku gminę zamieszkiwało 8282 osób[1].
Struktura powierzchni
edytujWedług danych z roku 2002 gmina Główczyce ma obszar 323,81 km², w tym:
- użytki rolne: 58%
- użytki leśne: 28%[4].
Gmina stanowi 14,05% powierzchni powiatu[4].
Pod względem powierzchni jest to największa gmina w powiecie słupskim i szósta co do wielkości w województwie pomorskim[5].
Demografia
edytujDane z 30 czerwca 2004[2]:
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| populacja | 9359 | 100 | 4586 | 49 | 4773 | 51 |
| gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
28,9 | 14,2 | 14,7 | |||
- Piramida wieku mieszkańców gminy Główczyce w 2014 roku[6].
Gmina Główczyce
edytujPołożona w północno–wschodniej części powiatu słupskiego, w zlewniach rzek Łupawy i Łeby, około 10 tys. mieszkańców (2000), powierzchnia 323,81 km², z czego lasy 91,14 km² (30%), użytki rolne 186,31 km² (57%).
Wytyczono turystyczne szlaki piesze, rowerowe i kajakowe, dogodne warunki do uprawiania wędkarstwa. W miejscowości Cecenowo bardzo duża kolonia bociana białego (ponad 28 gniazd bocianich).
Ślady przeszłości
edytujLiczne odkrycia archeologiczne, między innymi z III okresu epoki brązu około 1200 roku p.n.e. związane z kulturą łużycką, której ludność zajmowała się żarową uprawą roli i chowem zwierząt, zbieractwem, łowiectwem i rybołówstwem. Ludność tej kultury osiągnęła wysoki poziom metalurgii brązowej i garncarstwa, charakterystyczną formą pochówku były płaskie pola popielnicowe.
Tradycje kaszubskie
edytujGmina o silnych tradycjach kaszubskich, w 1828 r. dwie trzecie mieszkańców Główczyc i Cecenowa posługiwało się mową kaszubską. Ostatnie nabożeństwo w miejscowym języku odbyło się tu w 1886 roku. Dokładny opis stroju Kaszubów zamieszkujących Cecenowo i okoliczne wsie oraz informacje o zwyczajach związanych z obrzędowością rodzinną i doroczną zawdzięczamy pastorowi Lorkowi z Cecenowa, który swój opis wzbogacony rysunkami letnich i zimowych strojów kaszubskich zamieścił w "Pommersche Provcinzialblatter" w 1821 roku.
Zabytki
edytujLiczne pałace, parki podworskie i kościoły:
- Cecenowo – kościół z 1867–1868 roku oraz klasycystyczno-eklektyczny pałac z XVII–XIX wieku, z parkiem o powierzchni około 6 ha z końca XVII wieku,
- Izbica – kościół, założenie parkowe z XIX wieku o powierzchni 1,9 ha, zachowane zabytkowe budownictwo wiejskie,
- Skórzyno – klasycystyczny pałac z XIX wieku wraz z parkiem leśnym o powierzchni 2 ha z XIX wieku,
- Stowięcino – kościół z XV wieku, przebudowany w XVIII wieku z wieżą kościelną gotycko-renesansowo-barokową,
- Szczypkowice – pałac z XIX wieku,
- Wolinia – pałac z połowy XIX wieku z parkiem i ogrodem w miejscu dawnego grodziska,
- Wykosowo – późnoklasycystyczny pałac z połowy XIX wieku,
- Żelkowo – kościół i park podworski z drugiej połowy XIX w. o powierzchni około 12 ha ze stawem,
- Żoruchowo – klasycystyczny pałac z 1833 roku z parkiem leśnym o powierzchni około 4 ha,
Ochrona przyrody
edytuj- Słowiński Park Narodowy
- Bagna Izbickie, rezerwat położony w okolicy Izbicy, wielkość: 281,18 ha, walory przyrodnicze: zespoły roślinne cechujące środowisko wilgotne; wrzosiec bagienny, woskownica europejska, rosiczka okrągłolistna, przygiełka biała, turzyca bagienna, modrzewnica, bażyna czarna, bagno zwyczajne
- Rezerwat przyrody Bielice
- Rezerwat przyrody Bory Torfowe
- Rezerwat przyrody Ciemińskie Błota
- Rezerwat przyrody Gackie i Żarnowskie Lęgi, rezerwat położony w obrębie Słowińskiego Parku Narodowego, obszar lęgowy kaczek, mew i ptaków drapieżnych.
- Rezerwat przyrody Olszyna
- Rezerwat przyrody Torfowisko Pobłockie, wielkość: 112,31 ha, walory przyrodnicze: obszar retencji wodnej, występują tu: woskownica europejska, wrzosiec bagienny, modrzewnica, rosiczka okrągłolistna, bagno zwyczajne.
Sąsiednie gminy
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2023-11-20].
- ↑ a b Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Gmina Główczyce w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-04-30], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ a b Gmina Główczyce. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. [dostęp 2022-06-23]. (pol.).
- ↑ Gmina w liczbach. Urząd Gminy w Główczycach. [dostęp 2022-06-23]. (pol.).
- ↑ Gmina Główczyce w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ BIP UG Główczyce. Organizacja działania samorządu. Organy pomocnicze. Sołectwa [dostęp 15-11-2017]