Fredropol (gmina)
Fredropol – gmina wiejska w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie przemyskim.
| gmina wiejska | |||||
 Krajobraz gminy | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||
| Powiat | |||||
| TERC |
1813032 | ||||
| Wójt |
Mariusz Śnieżek (2010) | ||||
| Powierzchnia |
159,68 km² | ||||
| Populacja (30.06.2016) • liczba ludności |
| ||||
| • gęstość |
34,7 os./km² | ||||
| Nr kierunkowy |
16 | ||||
| Kod pocztowy |
37-734,-742,-743 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
RPR | ||||
Adres urzędu: Fredropol 1537-734 Fredropol | |||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| |||||
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |||||
Położenie na mapie Polski  | |||||
 49°42′N 22°45′E/49,695000 22,745833
| |||||
| Strona internetowa | |||||
| Biuletyn Informacji Publicznej | |||||
Siedziba gminy to Fredropol.
Gmina należy do mikroregionu „Dolina Wiaru”.
Według danych z 30 czerwca 2004[4] gminę zamieszkiwało 5410 osób.
Historia
edytujPodczas okupacji hitlerowskiej w 1942 roku zniesiono przedwojenną gminę Hermanowice, nalężacą do 1939 roku do powiatu przemyskiego w woj. lwowskim[5]. Z północnej połowy gminy Hermanowice[6] oraz z części gmin Prałkowce, Popowice i Żurawica hitlerowcy utworzyli gminę Przemyśl, natomiast południową połowę gminy Hermanowice włączono do gminy Niżankowice[7]. Z tej właśnie połowy – po odpadnięciu Niżankowic do ZSRR – utworzono w 1944 roku gminę Fredropol w woj. rzeszowskim[5][7].
Powojenny skład gminy Fredropol objął zatem 11 gromad: Aksmanice, Darowice, Fredropol, Kłokowice, Kniażyce, Koniusza, Koniuszki, Kormanice, Kupiatycze, Młodowice i Sólca[8].
W maju 1948, w związku z korektą granic Polski z ZSRR do gminy Fredropol włączono gromady Malhowice i Sierakośce z radzieckiego rejonu niżankowickiego[9][10][11].
Odtąd gmina Fredropol składała się z 13 gromad (stan z 1 lipca 1952): Aksmanice, Darowice, Fredropol, Kłokowice, Kniażyce, Koniusza, Koniuszki, Kormanice, Kupiatycze, Malhowice, Młodowice, Sierakośce i Sólca[12]. Gmina przetrwała do reformy gminnej w 1954 roku, kiedy to w miejsce gmin utworzono gromady.
Gminę reaktywowano 1 stycznia 1973 w związku z kolejną reformą gminną o zmienionych granicach. W jej skład weszły 22 sołectwa: Aksmanice, Darowice, Fredropol, Gruszowa, Huwniki, Kalwaria Pacławska, Kłokowice, Kniażyce, Koniusza, Koniuszki, Kopysno, Kormanice, Kupiatycze, Leszczyny, Makowa, Młodowice, Nowe Sady, Nowosiółki Dydyńskie, Pacław, Rybotycze, Sierakośce i Sólca) oraz 4 obręby geodezyjne (Borysławka, Paportno, Posada Rybotycka i Sopotnik)[13]:
- W porównaniu ze stanem z 1954 roku nowa gmina Fredropol objęła:
- prawie cały obszar dawnej gminy Fredropol (oprócz Malhowic, które weszły w skład gminy Przemyśl) oraz
- prawie cały obszar dawnej gminy Rybotycze (oprócz Łodzinki Dolnej, która weszła w skład gminy Bircza).
- W porównaniu ze stanem z 1939 roku nowa gmina Fredropol objęła obszary należących przed wojną do czterech gmin w dwóch powiatach:
- gminy Hermanowice (pow. przemyski) – Aksmanice, Darowice, Fredropol, Kłokowice, Kniażyce, Koniusza, Koniuszki, Kormanice, Kupiatycze, Młodowice, Sierakośce i Sólca;
- gminy Nowosiółki Dydyńskie (pow. dobromilski) – Gruszowa, Huwniki, Kalwaria Pacławska, Leszczyny, Nowe Sady (d. Hujsko), Nowosiółki Dydyńskie, Pacław i Sopotnik;
- gminy Rybotycze (pow. dobromilski) – Borysławka, Kopysno, Makowa (d. Makowa Kolonia), Posada Rybotycka i Rybotycze;
- gminy Dobromil (pow. dobromilski) – Paportno.
Struktura powierzchni
edytujWedług danych z roku 2002[14] gmina Fredropol ma obszar 159,68 km², w tym:
- użytki rolne: 41%
- użytki leśne: 50%
Gmina stanowi 13,16% powierzchni powiatu.
Demografia
edytujDane z 30 czerwca 2004[4]:
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| populacja | 5410 | 100 | 2703 | 50 | 2707 | 50 |
| gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
33,9 | 16,9 | 17 | |||
- Piramida wieku mieszkańców gminy Fredropol w 2014 roku[1].
Sołectwa
edytujAksmanice, Darowice, Gruszowa (z Koniuszą), Huwniki, Kalwaria Pacławska, Kłokowice, Kniażyce, Kormanice/Fredropol, Koniuszki, Kupiatycze, Makowa (z Leszczynami, Sopotnikiem i Paportnem), Młodowice, Młodowice Osiedle, Nowe Sady, Nowosiółki Dydyńskie, Pacław, Rybotycze (z Borysławką, Kopysnem i Posadą Rybotycką), Sierakośce, Sólca[2]
Sąsiednie gminy
edytujBircza, Krasiczyn, Przemyśl, Ustrzyki Dolne. Gmina sąsiaduje z Ukrainą.
Przypisy
edytuj- ↑ a b Gmina Fredropol w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ a b Strona gminy, sołectwa. [dostęp 2018-04-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-09)].
- ↑ a b Urząd Statystyczny w Rzeszowie
- ↑ a b Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ a b Podział administracyjny Rzeczypospolitej Polskiej: Praca zespołowa pod redakcją prof. Stanisława Srokowskiego. Warszawa: Biblioteka Samorządowca Nr 77, 1948, s. 167.
- ↑ Jedynie Stanisławczyk włączono do gminy Miżyniec.
- ↑ a b Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG.
- ↑ Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej – 1948 r.
- ↑ APP, PUR Przemyśl, sygn. 9, Odpis Ogólnego Ostatecznego Protokołu przebiegu granicy państwowej między Polską a Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich, k. 11–12.
- ↑ Zapałowski, A. (2016). Granica w ogniu: 35." Przemyska" Komenda Odcinka WOP w działaniach przeciw OUN i UPA w latach 1945-1948. Oficyna Wydawnicza Aspra-JR.
- ↑ NBUV
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Uchwała Nr XVIII/56/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 4 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie rzeszowskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 grudnia 1972, Nr 16, Poz. 193).
- ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).