Frank Witek
Frank Peter Witek (ur. 10 grudnia 1921 w Debry w stanie Connecticut, zm. 3 sierpnia 1944 na wyspie Guam w archipelagu Marianów) – żołnierz Korpusu Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych pochodzenia polskiego[1], poległy w czasie bitwy o wyspę Guam podczas II wojny światowej na Pacyfiku. Odznaczony pośmiertnie Medalem Honoru, najwyższym amerykańskim odznaczeniem wojskowym.
starszy szeregowy | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1942–1944 |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
3 Dywizja Marines |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodził się 10 grudnia 1921 roku w Derby w stanie Connecticut[2]. Kiedy miał 9 lat, jego rodzina przeniosła się do Chicago[2][3]. Tam ukończył technikum urządzeń dźwigowych i podjął pracę w Standard Transformer Company[3]. 20 stycznia 1942 roku wyjechał na szkolenie wojskowe po zaciągnięciu się na ochotnika do Korpusu Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych[2][3]. Rok później (styczeń 1943) jego rodzina dostała od niego list z informacją, że dotarł na Nową Zelandię[3]. Stamtąd popłynął na Wyspę Bougainville’a, gdzie walczył w trzech bitwach w czasie tamtejszej kampanii i został awansowany na starszego szeregowego[2][3].
21 lipca 1944 roku 3 Dywizja Marines wylądowała na Guam. St. szer. Witek, walczący w jej szeregach, był strzelcem karabinu maszynowego Browninga. 8 września 1944 roku jego matka otrzymała telegram z Waszyngtonu informujący ją, że jej syn zginął 3 sierpnia. Według relacji korespondenta wojennego, został zabity w bitwie przy blokadzie drogowej na Mount Santa Rosa[4]. Kiedy go znaleziono, z wydanych mu 240 nabojów zostało przy nim tylko osiem[3]. W niedzielę 20 maja 1945 roku 50 000 osób, w tym jego matka i gen. Alexander Vandegrift, komendant Korpusu Piechoty Morskiej, przybyło na Soldier Field w Chicago, aby uczcić jego pamięć[3]. Początkowo Witek został pochowany na cmentarzu Armii, Marynarki Wojennej i Korpusu Piechoty Morskiej na Guam[3], po czym przeniesiono jego szczątki na Cmentarz Narodowy Rock Island w stanie Illinois w 1949 roku[2][3].
Medal Honoru
edytujSt. szer. Witek został pośmiertnie odznaczony Medalem Honoru. W oficjalnym uzasadnieniu wyróżnienia napisano:
„Za rzucającą się w oczy waleczność w obliczu ryzyka utraty życia wykraczającego ponad obowiązki służbowe podczas służby w 1. batalionie 9 Pułku 3 Dywizji Piechoty Morskiej w bitwie pod Finegayan na wyspie Guam w archipelagu Marianów, 3 sierpnia 1944 roku. Kiedy jego pluton strzelecki został zatrzymany przez ciężki ostrzał z dobrze zakamuflowanych pozycji wroga, st. szer. Witek odważnie utrzymywał swoją pozycję, aby wystrzelić pełny magazynek ze swojego karabinu maszynowego w stronę okopu zajmowanego przez wojska japońskie, zabijając ośmiu przeciwników i umożliwiając większej części jego plutonu ukrycie się. Podczas wycofywania się plutonu w celu umocnienia linii pozostał na miejscu, by chronić ciężko rannego towarzysza, odważnie odpowiadając na ogień wroga aż do przybycia sanitariuszy, a następnie osłaniać jego ewakuację z pola walki ciągłym ogniem. Gdy jego pluton ponownie został przyszpilony przez wrogi karabin maszynowy, st. szer. Witek z własnej inicjatywy śmiało ruszył naprzód, wysuwając się przed czołgi wsparcia i innych żołnierzy, na przemian rzucając granatami ręcznymi i strzelając, aż zbliżył się na odległość od pięciu do dziesięciu jardów do pozycji nieprzyjaciela, niszcząc stanowisko wrogiego karabinu maszynowego i zabijając kolejnych ośmiu Japończyków, zanim sam nie został trafiony przez wrogiego strzelca. Jego dzielne i inspirujące działania skutecznie zmniejszyły siłę ognia wroga, co umożliwiło jego plutonowi osiągnięcie wyznaczonego celu. St. szer. Witek dzielnie oddał swoje życie za ojczyznę. [Podpisano:] FRANKLIN D. ROOSEVELT”[5][6].
Upamiętnienie
edytuj- W 1946 roku na cześć st. szer. Witka nazwano niszczyciel typu Gearing, USS „Witek”[2][3]. Okręt został zwodowany 2 lutego 1946 roku i ochrzczony przez matkę Witka, panią Norę Witek. USS „Witek” wszedł do służby 25 kwietnia tego roku, formalnie wycofano go ze służby 19 sierpnia 1968 roku[7];
- W 1999 roku rodzinne miasto Witka, Derby w stanie Connecticut, nazwało jeden z parków PFC Frank P. Witek Memorial Park na jego cześć[8];
- Fundacja Marine Corps Scholarship przyznaje stypendium imienia st. szer. Franka Witka[9].
Przypisy
edytuj- ↑ Tomasz Borówka: Nieznana wojna polskich bohaterów: od Pearl Harbor po Okinawę. Nasza Historia, 22.02.2018. [dostęp 2020-12-07].
- ↑ a b c d e f g h i j Katie Lange: Medal of Honor Monday: Marine Corps Pfc. Frank Witek. U.S. Department of Defense, 3.08.2020. [dostęp 2020-12-07]. (ang.).
- ↑ PRIVATE FIRST CLASSFRANK PETER WITEK, USMC (DECEASED). Marine Corps University. [dostęp 2020-12-07]. (ang.).
- ↑ Franklin D. Roosevelt: Citation of Medal of Honor. Marine Corps University. [dostęp 2020-12-07]. (ang.).
- ↑ Frank P. Witek. Congressional Medal of Honor Society. [dostęp 2020-12-07]. (ang.).
- ↑ Witek (DD-848). Naval History and Heritage Command. [dostęp 2020-12-07]. (ang.).
- ↑ Medal of Honor recipient PFC Frank P. Witek Memorial Park. City of Derby, Connecticut. [dostęp 2020-12-07]. (ang.).
- ↑ Marine Corps Scholarship Foundation Memorial Scholarships. [dostęp 2020-12-07]. (ang.).