Franciszek Szafranek
Franciszek Szafranek (ur. 27 września 1901 w Strożyskach, k. Buska-Zdroju, zm. 20 kwietnia 1997 w Słupsku) – słupski pionier, organizator powojennej gospodarki i spółdzielczości.
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie Jana (1876–1966), działacza ludowego, posła i senatora II RP, oraz Antoniny z domu Pietrzyk (1876–1944). Miał czterech braci i siostrę[1]. Ukończył gimnazjum w Warszawie. Po odbyciu w latach 1920–1924 służby wojskowej pracował do września 1939 jako referent w wydziale finansowo-budżetowym w VII Departamencie Ministerstwa Spraw Wojskowych. W latach 30. XX w. związał się ze spółdzielczością „Społem”, wstąpił do Związku Zawodowego Pracowników Handlowych i Biurowych, został wybrany do Prezydium Zarządu Okręgu Związku. Był korespondentem „Gazety Chłopskiej”[2].
Wziął udział w kampanii wrześniowej, pełniąc funkcję dowódcy kompanii piechoty. W okresie okupacji niemieckiej był żołnierzem ZWZ, a później Armii Krajowej o pseudonimie „Frasza”. Brał udział w powstaniu warszawskim, w stopniu podporucznika dowodził 2. kompanią „Szare Szeregi” batalionu „Kiliński”[3], był dwukrotnie ranny. Po upadku powstania trafił do niewoli niemieckiej (nr jeniecki 305234)[4] i osadzony w Oflagu II D Gross-Born[2].
Po wyzwoleniu powrócił do Warszawy, a następnie 1 maja 1945 przybył do Słupska wraz z grupą 32 osób. Zameldowano go jako 16. mieszkańca – Polaka. Jako kierownik referatu przemysłu Urzędu Obwodowego Pełnomocnika Rządu zajął się organizacją przemysłu w mieście i powiecie. Pełnił obowiązki kierownika wydziału przemysłu w Starostwie Powiatowym w Starostwie Powiatowym. W latach 1948–1950 był dyrektorem Zarządu Nieruchomości Miejskich, latach 1950–1960 starszym inspektorem w Banku Rolnym. Brał udział w uruchamianiu szkół oraz pracował w szkolnictwie zawodowym prowadząc zajęcia z geografii i planowania[2]. Przez szereg lat pełnił funkcję sekretarza komitetu powiatowego w Stronnictwie Demokratycznym. Od września 1945 do 1984 był radnym powiatowym, wojewódzkim i miejskim w Słupsku. Za działalność zawodową i społeczną został uhonorowany wieloma odznaczeniami i wyróżnieniami, w tym tytułem Honorowego Obywatela Miasta Słupska (1995)[5].
Zmarł w Słupsku, spoczywa z żoną Ireną (1915–2008) na cmentarzu komunalnym (Starym) (sektor 5A-4-4,5)[6].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
- Złoty Krzyż Zasługi
- Krzyż Walecznych
- Warszawski Krzyż Powstańczy[7]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (23 marca 1955)[8]
- Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
Źródło:[2].
Upamiętnienie
edytujW 1998 radni Rady Miejskiej w Słupsku przyjęli uchwałę o nadaniu imienia Franciszka Szafranka głównej ulicy na Osiedlu Westerplatte[9].
Przypisy
edytuj- ↑ Franciszek «Frasz» Szafranek M.J. Minakowski, Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 2024-09-19].
- ↑ a b c d Alicja Świetlicka, Elżbieta Wisławska: Znani Słupszczanie. Szkice biograficzne z powojennych dziejów miasta. Słupsk: ARW LenART, 2003, s. 123–125. ISBN 83-917334-8-3. [dostęp 2024-09-19].
- ↑ Gp24.pl – serwis Głosu Pomorza.
- ↑ Powstańcze Biogramy - Franciszek Szafranek [online], www.1944.pl [dostęp 2024-09-19] (pol.).
- ↑ Franciszek Szafranek [online], www.slupsk.pl [dostęp 2024-09-19] (pol.).
- ↑ Cmentarze komunalne w Słupsku - wyszukiwarka osób pochowanych [online], slupsk.grobonet.com [dostęp 2024-09-19].
- ↑ Lista odznaczonych Warszawskim Krzyżem Powstańczym. „Stolica”. Rok XXXVII, Nr 27 (1800), s. 15, 19 września 1982. Warszawa: Warszawskie Wyd. Prasowe RSW „Prasa-Książka-Ruch”. [dostęp 2024-09-19].
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 104, poz. 1411 - Uchwała Rady Państwa z dnia 23 marca 1955 r. nr 0/423 - na wniosek Centralnego Komitetu Stronnictwa Demokratycznego.
- ↑ Ewa Gontarek, Andrzej Obecny, Słupszczanie – patroni słupskich ulic, Słupsk 2007.
Bibliografia
edytuj- Ewa Gontarek, Andrzej Obecny, Słupszczanie – patroni słupskich ulic, Słupsk 2007.