Franciszek Sołtys
Franciszek Sołtys (ur. 15 sierpnia 1908 w Krzątce, zm. 20 listopada 1983 w Rzeszowie) – działacz robotniczy i komunistyczny, funkcjonariusz Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i Milicji Obywatelskiej.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość |
polska |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytujUrodził się 15 sierpnia 1908 w Krzątce[1][2]. Był synem Jana i Marii[3][2]. W wieku nastoletnim zarabiał pracując u bogatych gospodarzy[1]. Zaangażował się w działalność w radykalnym ruchu ludowym i robotniczym[1]. Był przewodniczącym miejscowego koła Związku Młodzieży Wiejskiej RP „Wici”[1]. Od 1933 współpracował z działaczami Komunistycznej Partii Polski, kolportując ich wydawnictwa i występując na antysanacyjnych wiecach[1].
Podczas II wojny światowej od 1942 był działaczem Polskiej Partii Robotniczej, pełnił funkcję sekretarza komitetu dzielnicy PPR[1]. Był członkiem sztabu Podokręgu Gwardii Ludowej[1]. Na obszarze ziemi kolbuszowskiej organizował pierwsze komórki partyjne i „piątki” GL[1]. Po nastaniu Polski Ludowej objął stanowisko sekretarza Komitetu Powiatowego w Kolbuszowej[1]. Był członkiem Prezydium Powiatowej Rady Narodowej[1].
Skierowany przez partię został funkcjonariuszem Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego[1][2]. Od 1 stycznia 1945 był referentem w Powiatowym Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego w Kolbuszowej, a od 22 maja 1945 do 30 kwietnia 1947 w stopniu podporucznika był p.o. kierownika PUBP w Kolbuszowej[4][2]. Od 1 maja 1947 pozostawał do dyspozycji szefa Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Rzeszowie[2]. Od 1 października 1947 do 31 lipca 1951 w stopniu porucznika był zastępcą szefa PUBP w Rzeszowie[5][2]. Od 1 sierpnia 1951 do 30 czerwca 1952 był zastępcą szefa PUBP w Jaśle[4][2]. Od 1 lipca 1952 do 30 września 1954 był zastępcą szefa PUBP w Gorlicach[3][2]. W tym okresie od 5 marca do 1 maja 1953 odbywał krótkoterminowy kurs przeszkolenia szefów i zastępców szefów PUBP w OS MBP w Warszawie[2]. Od 1 października 1954 był zastępcą szefa PUBP w Sanoku, a dalej od 1 kwietnia 1955 do 31 grudnia 1956 w stopniu kapitana był zastępcą szefa PUdsBP w Sanoku[6][2]. W 1956 odbywał sześciotygodniowy kurs powiatowego aktywu kierowniczego w OS MBP w Warszawie[2]. Od 1 stycznia 1957 pełnił stanowisko starszego oficera operacyjnego w referacie ds. bezpieczeństwa Komendy Powiatowej Milicji Obywatelskiej w Sanoku[2]. Od 1 czerwca 1958 do 31 sierpnia 1960 nadal w stopniu kapitana był zastępcą komendanta ds. bezpieczeństwa PUBP w Sanoku[2]. Z uwagi na stan zdrowia w 1960 przeszedł na rentę[1].
Był działaczem oddziału powiatowego w Sanoku Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, 7 grudnia 1958 wybrany przewodniczącym zarządu[7], ponownie 12 marca 1961[8], 17 marca 1963[9], po czym w sierpniu 1965 ustąpił z funkcji z powodu wyjazdu na stałe do Rzeszowa[10][11]. Kierował terenową POP PZPR w Rzeszowie[1]. W tym mieście działał w osiedlowym komitecie ZBoWiD[1].
Został odznaczony Krzyżem Komandorskim i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Partyzanckim[1].
Zmarł 20 listopada 1983 w Rzeszowie[1]. Został pochowany na cmentarzu Wilkowyja w Rzeszowie 23 listopada 1983[1][12].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Nowiny 1983 ↓.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Katalog IPN ↓.
- ↑ a b Aparat 2005 ↓, s. 394.
- ↑ a b Aparat 2005 ↓, s. 395.
- ↑ Aparat 2005 ↓, s. 402.
- ↑ Aparat 2005 ↓, s. 403.
- ↑ ZBoWiD 1986 ↓, s. 50.
- ↑ ZBoWiD 1986 ↓, s. 57.
- ↑ ZBoWiD 1986 ↓, s. 70.
- ↑ ZBoWiD 1986 ↓, s. 85.
- ↑ Komitet Organizacyjny Fundacji Sztandaru. Związek Bojowników o Wolność i Demokrację. Zarząd Koła w Sanoku. 1986, s. 109.
- ↑ Franciszek Sołtys. grobonet.erzeszow.pl. [dostęp 2021-09-21].
Bibliografia
edytuj- Tow. Franciszek Sołtys nie żyje. „Nowiny Rzeszowskie”. Nr 275, s. 2, 22 listopada 1983. [dostęp 2021-09-21].
- Arnold Andrunik: Rozwój i działalność Związku Bojowników o Wolność i Demokrację na Ziemi Sanockiej w latach 1949-1984. Sanok: 1986, s. 1-335.
- 2. Obsada kierowniczych stanowisk w aparacie bezpieczeństwa publicznego w latach 1944–1956 (zestawienie tabelaryczne). Województwo rzeszowskie WUBP/WUdsBP w Rzeszowie. Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie rzeszowskim. W: Krzysztof Szwagrzyk (red.): Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza. T. I: 1944–1956. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej / Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2005. ISBN 83-89078-94-5. [dostęp 2021-09-21].
- Dane osoby z katalogu funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa. Franciszek Sołtys. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2021-09-21].