Fernando Arrabal

hiszpański pisarz

Fernando Arrabal (ur. 11 sierpnia 1932 w Melilli) – hiszpański pisarz, dramaturg, poeta. Od 1955 osiadły na stałe we Francji i tworzący głównie w języku francuskim. Także scenarzysta, reżyser filmowy, autor dzieł plastycznych, aktor.

Fernando Arrabal
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

11 sierpnia 1932
Melilla

Narodowość

hiszpańska

Dziedzina sztuki

proza, poezja, teatr, film

Ważne dzieła

El arquitecto y el emperador de Asiria

Strona internetowa

Życiorys

edytuj

Arrabal dorastał w Ciudad Rodrigo, położonym nieopodal Salamanki. Wychowywał się bez ojca, który wkrótce po wybuchu wojny domowej został aresztowany i skazany na śmierć. Wyrok zamieniono wkrótce na karę długoletniego więzienia. 4 listopada 1941 na skutek zaburzeń umysłowych jego ojca przewieziono do szpitala, skąd uciekł i zniknął na zawsze. Tajemnica wywrze olbrzymi wpływ na chłopca, stanie się głównym motywem autobiograficznej powieści Baal w Babilonie (1959). Na podstawie tej książki Arrabal osnuł swój debiut filmowy Viva la muerte! (1971).

Najbardziej znany ze swych dzieł scenicznych, obok Ionesco czy Becketta jeden z najgłośniejszych przedstawicieli teatru absurdu. Założyciel, wspólnie z Alejandro Jodorowskym i Rolandem Toporem Grupy Panicznej (Panique). W swoich dramatach (najbardziej znane to: Cmentarzysko samochodów 1958, Guernica 1959, Architekt i cesarz Asyrii 1967) stosował awangardowe zabiegi formalne, często posługiwał się prowokacją i epatował brutalnością, ukazując zagubienie człowieka w cywilizacyjnym chaosie.

Jest także autorem tomów poezji i prozy poetyckiej, np. zbioru Jądro szaleństwa (1963).

W 1967, z powodów politycznych, został aresztowany w Hiszpanii i spędził kilka miesięcy w więzieniu. W jego obronie wystąpili wówczas Octavio Paz, Samuel Beckett, Camilo José Cela i Vicente Aleixandre.

  • Baal Babilonia
  • Fiesta y ritos de la confusión
  • La torre herida por el rayo
  • La virgen roja
  • La hija de King Kong
  • La extravagante cruzada de un castrado enamorado
  • La matarife en el invernadero
  • Levitación
  • El mono
  • La piedra iluminada
  • El entierro de la sardina
  • Un teniente abandonado
  • Porté disparu
  • Champagne pour tous

Poezja

edytuj
  • Mis humildes paraísos
  • La piedra de la locura

Tomiki jego wierszy ilustrowali m.in. Pablo Picasso, Salvador Dalí, René Magritte

Sto sztuk teatralnych opublikowano w 19 zbiorach:

  • El triciclo (1953)
  • Fando et Lis (1955)
  • Guernica (1959)
  • La Bicicleta del condenado (1959)
  • El Gran Ceremonial (1963)
  • El arquitecto y el emperador de Asiria (1966)
  • El Jardín de las delicias (1967)
  • El laberinto (1967)
  • Bestialidad erótica (1968)
  • El Cielo y la Mierda (1972)
  • El cementerio de automóviles (1959)
  • Jóvenes bárbaros de hoy
  • ...Y pusieron esposas a las flores
  • La tour de Babel
  • Inquisición
  • Carta de amor (como un suplicio chino)
  • La noche también es un sol
  • Delicias de la carne

Reżyseria

edytuj
  • Viva la muerte
  • Iré como un caballo loco
  • El árbol de Guernica
  • La Odisea del Pacífico
  • Cementerio de automóviles
  • ¡Adiós Babilonia!
  • Borges: una vita di poesía
  • La dudosa luz del día (Nagroda Espasa de Ensayo, 1994)
  • El Greco
  • Bobby Fischer: el rey maldito
  • Carta al Gral. Franco
  • 1984: Carta a Fidel Castro
  • Carta a Stalin
  • Un esclavo llamado Cervantes
  • Goya-Dalí
  • Echecs et mythes
  • Fêtes et défaites sur l'échiquier
  • Les échecs féériques et libertaires
  • Le frénétique du spasme (1991)
  • Houellebecq!
  • Diccionario pánico

Fernando Arrabal od 30 lat prowadzi kronikę szachową w «L’Express» a także współpracuje z hiszpańskimi periodykami: El Mundo, El País i ABC.