Feliks Kaliński
Feliks Kaliński ps. „Jan Kopeć, Napoleon, Scyzoryk” (ur. 15 grudnia 1893 w Trzebieszowie, zm. 25 stycznia 1959 w Górze Kalwarii) – polski nauczyciel, żołnierz Wojska Polskiego, członek Polskiej Organizacji Wojskowej, katorżnik, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Virtuti Militari.
szeregowy | |
Data i miejsce urodzenia |
15 grudnia 1893 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
25 stycznia 1959 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Późniejsza praca |
nauczyciel |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodził się 15 grudnia 1893 w Trzebieszowie[a]. (powiat Łuków). Był synem wdowy po wyrobniku i uczniem rosyjskiej szkoły (ros. Łukowskoje 4-klasnoje Gorodskoje Uczyliszcze)[b]. Absolwent szkoły średniej w Łukowie[1]. W wieku szkolnym musiał sam na siebie zarabiać. W kwietniu 1913 wstąpił do drużyny skautowej[2][3]. W czasie I wojny światowej, w latach 1914–1915, pod przybranym nazwiskiem „Jan Kopeć” był żołnierzem Oddziałów Lotnych POW[4] z którymi brał udział w akcjach dywersyjnych w okręgu siedleckim[1]. 25 maja 1915 podczas wykonywania zadania został ranny[1] pod wsią Brzozów i schwytany przez żołnierzy armii rosyjskiej, osadzony w więzieniu w Siedlcach, a następnie ewakuowany do Mińska. Tam został osądzony i skazany na karę śmierci przez rozstrzelanie. Po trzech miesiącach oczekiwania na wykonanie kary car zamienił ją na karę dwudziestu lat katorgi. Karę odbywał, zakuty w kajdany, w Smoleńsku. W 1917 w czasie rewolucji rosyjskiej, został uwolniony[5] .
W 1918[c] roku, po powrocie do Polski, został nauczycielem w szkole powszechnej w Jagodnem, a od następnego roku uczył w szkole powszechnej w Trzebieszowie. Był członkiem Związku Nauczycielstwa Polskiego. W 1920 roku, w czasie wojny z bolszewikami, walczył jako ochotnik w szeregach 45 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych[5][1]. Zarządzeniem prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego z dnia 7 listopada 1937 roku został, za pracę w dziele odzyskania niepodległości, odznaczony Krzyżem Niepodległości z Mieczami. Po zakończeniu wojny polsko-bolszewickiej pracował jako nauczyciel w szkole w Trzebieszowie[1]. W czasie okupacji niemieckiej uczestniczył w tajnym nauczaniu[6].
Po 1945 pracował nadal jako nauczyciel do czasu przejścia na rentę[1]. Zmarł 25 stycznia 1959 roku. Został pochowany na cmentarzu katolickim w Górze Kalwarii[7].
Życie prywatne
edytujŻonaty od 1919. Dzieci: Krystyna (ur. 1921), Ludomir (ur. 1922), Wojciech (ur. 1925), Stanisław (ur. 1926), Józef (ur. 1935), Grzegorz (ur. 1935), Danuta (ur. 1946)[8] Pokrewieństwa: Stryjeczny brat, Zygmunt Kaliński (ur. 9.X.1896 w Łukowie)
Ordery i odznaczenia
edytujOba ordery zostały mu wręczone dopiero w 1937 roku w Brześciu nad Bugiem, w obecności żołnierzy garnizonu oraz wojewody Wacława Kostek-Biernackiego[5] .
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 7562 – 17 maja 1922 roku[9][1]
- Krzyż Niepodległości z Mieczami – 7 listopada 1937 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[10][8]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g Polak (red.) 1993 ↓, s. 85.
- ↑ Księga pamiątkowa 1936 ↓, s. 21.
- ↑ Lewandowski 1992 ↓, s. 159.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 11 listopada 1937 roku, s. 56.
- ↑ a b c Kronika łukowska ↓.
- ↑ Waldemar Szczęśniak. Tajna Organizacja Nauczycielska w powiecie łukowskim. „Nowa Gazeta Łukowska”. 8 (217), s. 15, 2011-08-14. Łuków.
- ↑ Feliks Kaliński 1893-1959 Zasłużony Nauczyciel Kawaler Krzyża Virtuti Militari. Archiwum Fotografii. Dynamiczny herbarz rodzin polskich. [dostęp 2019-07-22].
- ↑ a b Polak (red.) 1993 ↓, s. 86.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 59 z 30 grudnia 1922 roku, s. 944, jako „Jan Kopeć”.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 259, poz. 409.
Uwagi
edytuj- ↑ Polak (red.) 1993 ↓, s. 85 podaje miejsce urodzenia Łuków.
- ↑ Polak (red.) 1993 ↓, s. 85 podaje imiona rodziców „Aleksander (cieśla) i Józefa z d. Gryczon”.
- ↑ Polak (red.) 1993 ↓, s. 85 podaje rok 1920.
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
- Jan Lewandowski. Początki skautingu i harcerstwa na Lubelszczyźnie (1911 - 1914). „Rocznik Lubelski”. XXXI-XXXII, 1992. Lublin: Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Lublinie. ISSN 0080-3510.
- Księga pamiątkowa 25-lecia harcerstwa w Lubelszczyźnie : wspomnienia i dokumenty 1911-1936. Tadeusz Moniewski (oprac.). Lublin: Zarząd Okręgu Lubelskiego ZHP, 1936.
- Kronika łukowska. „Ziemia Siedlecka”. 32, s. 6–7, 1937-12-10. Siedlce.
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.