Ester Mägi
Ester Mägi (ur. 10 stycznia 1922 w Tallinnie[1], zm. 14 maja 2021)[2] – estońska kompozytor i pedagog.
| Data i miejsce urodzenia |
10 stycznia 1922 |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Data śmierci |
14 maja 2021 |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujStudiowała w Konserwatorium w Tallinnie początkowo grę fortepianową[3], a następnie kompozycję u Marta Saara[4][5][3]. W latach 1951–1954 kontynuowała naukę na studiach doktoranckich (aspirantura) w Konserwatorium Moskiewskim pod kierunkiem Wissariona Szebalina[4][5]. Pracą doktorską była jedna z bardziej znanych jej kompozycji – kantata Kalevipoja teekond Soome (Kalevipoeg's Journey into Finland) (1954) na mezzosopran, chór i orkiestrę, której premiera odbyła się dopiero w 1961 w wykonaniu narodowego chóru męskiego Eesti Rahvusmeeskoor i państwowej orkiestry symfonicznej Eesti Riiklik Sümfooniaorkester pod dyrekcją Neemego Järviego[3][6].
Od 1954 do przejścia na emeryturę w 1984 wykładała teorię muzyki, analizę i kontrapunkt w tallińskim Konserwatorium (od 1977 jako profesor nadzwyczajna)[4][5]. Uczelnia ta uhonorowała ją w 1999 tytułem doktora honoris causa[5].
W 1998 otrzymała jedno z najwyższych odznaczeń państwowych Estonii – Order Herbu Państwowego (V klasy)[5].
Twórczość
edytujOd czasu studiów pod kierunkiem Marta Saara istotny wpływ na jej twórczość miały estoński styl narodowy[a] i folklor[4]. Jej twórczość obejmuje liczne pieśni chóralne i solowe, ale także wielkie formy orkiestrowe, takie jak Symfonia (1968), Wariacje na fortepian, klarnet i orkiestrę smyczkową (1972) czy Bukoolika (1983).
W późniejszych jej kompozycjach, np. w Lapimaa joiud (The Joiks from Lapland) (1987), pojawiają się elementy muzyki postmodernistycznej, m.in. politonalność i rozszerzona tonalność, bogata faktura harmoniczna i rytmiczna, repetycje oraz tendencje stylizacyjne[1][5].
Wybrane kompozycje
edytuj(na podstawie materiału źródłowego[4])
Utwory orkiestrowe
edytuj- Serenaad, koncert na skrzypce i orkiestrę, 1958
- Symfonia, 1968
- Wariacje na klarnet, fortepian i orkiestrę smyczkową, 1972
- Bukoolika (Bucolics), 1983
- Vanalinn (The Old City), partita na flet, klawesyn i orkiestrę smyczkową, 1987
Utwory wokalne
edytuj- Kalevipoja teekond Soome (Kalevipoeg’s Journey to Finland), kantata na mezzosopran, chór męski i orkiestrę, (tekst: F.R. Kreutzwald), 1954
- Haikud (Haiku) na głos i harfę, (tekst: A. Koney), 1977
- Laulud (Songs) na głos i fortepian, (tekst: B. Alver), 1981
- Tuule tuba (The House of Wind), ballada na chór męski i organy lub orkiestrę, (tekst: J. Kaplinski), 1981
- Lauluema (The Mother of Song) na sopran, mezzosopran i chór mieszany, (tekst: ludowy A. Annist), 1983
- 3 setu muinasjutulaulu (3 Fairy Tale Songs from Setu) na głos i fortepian, (tekst trad.), 1985
- Huiked (Calls) na sopran, flet i gitarę, 1995
oraz ponad 150 pieśni chóralnych i wiele solowych
Utwory kameralne i instrumentalne
edytuj- Ostinato na kwintet dęty drewniany, 1962
- I kwartet smyczkowy, 1964
- II kwartet smyczkowy, 1965
- Canto doloroso et inventione na organy, 1973
- Dialoogid (Dialogues) na flet, klarnet, wiolonczelę i fortepian, 1976
- Koncert na organy i klawesyn, 1980
- Serenada na flet, skrzypce i altówkę, 1982
- Duod rahvatoonis (Duos in Folk Style) na flet i wiolonczelę, 1983
- Sonatana klarnet i fortepian, 1985
- Vana kannel (The Ancient Kannel) na fortepian, 1985
- Cantus and Processus na wiolonczelę i gitarę, 1987–1988
- Lapimaa joiud (The Joiks from Lapland) na fortepian, 1987
- Collocutio na kwartet saksofonowy, 1994
Uwagi
edytuj- ↑ Mart Sarr, razem z takimi kompozytorami estońskimi, jak Rudolf Tobias, Artur Kapp, Heino Eller i Cyrillus Kreek, jest uznawany za twórcę stylu narodowego w estońskiej muzyce poważnej[7][8].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Lippus 2004 ↓.
- ↑ Suri helilooja Ester Mägi (est.)
- ↑ a b c Urve Lippus: Ester Mägi. [w:] Toccata Classics [on-line]. [dostęp 2018-04-10]. (ang.).
- ↑ a b c d e
Urve Lippus: Mägi, Ester. [w:] Oxford Music Online. Grove Music Online [on-line]. 2001-01-20. [dostęp 2018-04-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-10)]. via Oxford University Press. (ang.).
- ↑ a b c d e f Ester Mägi. [w:] Estonian Music Information Centre [on-line]. [dostęp 2018-04-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-10)]. (ang. • est.).
- ↑ Strimple 2005 ↓.
- ↑ Mart Saar. [w:] Estonian Music Information Centre [on-line]. [dostęp 2018-04-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-09)]. (ang. • est.).
- ↑ Humal 2004 ↓.
Bibliografia
edytuj- Urve Lippus: Mägi, Ester. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. M. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
- Nick Strimple, Choral Music in the Twentieth Century, Pompton Plains: Amadeus Press, 2005, s. 164, ISBN 1-57467-074-3, via Google Book [dostęp 2018-04-07] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-07] (ang.).
- Mart Humal: Mägi, Ester. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. S. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Ester Mägi w bazie AllMusic (ang.) (ang.)
- Dyskografia Ester Mägi w bazie MusicBrainz (ang.) (ang.)
- Ester Mägi w bazie Discogs.com (ang.) (ang.)
- Ester Mägi w Estonian Music Information Centre (ang.)