Elżbieta Korompay
Elżbieta Korompay ps. „Grażyna” (ur. 8 lipca 1921 w Przemyślu, zm. 12 lub 13 stycznia 1943 w Warszawie) – polska harcerka węgierskiego pochodzenia, łączniczka Armii Krajowej[1][2][3][4][5].
| Data i miejsce urodzenia |
8 lipca 1921 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
12 lub 13 stycznia 1943 |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujElżbieta Korompay była córką węgierskiego nauczyciela akademickiego i kapitana Wojska Polskiego Emanuela Aladára Korompaya oraz Mieczysławy z domu Grabas. Zamieszkała w Warszawie i była uczennicą liceum ss. Nazaretanek. Harcerka 11. drużyny Chorągwi Warszawskiej Organizacji Harcerek od 1935. W czasie okupacji niemieckiej na tajnych kompletach zdała maturę, a następnie w Prywatnej Szkole Zawodowej dla Pomocniczego Personelu Sanitarnego dr. Jana Zaorskiego rozpoczęła studia medyczne}. Od 1941 w konspiracji, gdzie była łączniczką ppłk. dypl. Mariana Drobika „Dzięcioła” (szef Oddziału II Informacyjno-Wywiadowczego KG ZWZ-AK), a później w Wydziale Bezpieczeństwa i Kontrwywiadu, którym kierował Bernard Zakrzewski „Oskar”[1].
9 stycznia 1943 została aresztowana z materiałami obciążającymi w lokalu konspiracyjnym i uznana za przestępczynię polityczną. Była oprowadzana w asyście gestapowców w cywilu po warszawskich kawiarniach w celu wychwytania znanych jej konspiratorów, ale umiejętnym zachowaniem ostrzegała zagrożonych, by się do niej nie zbliżali[1]. W obecności aresztowanej matki była torturowana i gwałcona podczas badań w al. Szucha, ale nic nie ujawniła. Jedna ze współwięźniarek przekazała jej swój cyjanek potasu, który Elżbieta zażyła i zmarła w nocy 12/13 stycznia[2][3][4][5][a].
Odznaczona pośmiertnie Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari i Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami, a jej nazwisko figuruje na tablicy pamiątkowej w Muzeum Walki i Męczeństwa w dawnej siedzibie gestapo w al. Szucha[1].
Uwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d e Michalska 1988 ↓, s. 199.
- ↑ a b Warszawskie sagi rodzinne - "Elżbieta Korompay ps. Grażyna". [online], Muzeum Powstania Warszawskiego [dostęp 2023-09-14].
- ↑ a b Zofia Brzezińska, Polskie dzieci o węgierskich korzeniach [online], Rzeczpospolita, 14 kwietnia 2022 [dostęp 2023-09-14].
- ↑ a b Maria Jaworska, Dramatyczne losy rodziny Emánuela Korompaya – autora pierwszego słownika polsko-węgierskiego [online], Instytut Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka, 23 listopada 2019 [dostęp 2023-09-14].
- ↑ a b Anita M. Madarász, Polski oficer z Węgier, „Pamięć.pl – Biuletyn IPN”, 3, 2016, s. 37–40 [dostęp 2023-09-14].
Bibliografia
edytuj- Hanna Michalska: Słownik uczestniczek walki o niepodległość Polski 1939-1945; poległe i zmarłe w okresie okupacji niemieckiej. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1988, s. 199. ISBN 83-06-01195-3.