Edward Kubrak
Edward Kubrak (ur. 18 lipca 1927 w Olchowcach, zm. 5 maja 2012) – pułkownik Milicji Obywatelskiej.
.JPG) Edward Kubrak (1964) | |
 pułkownik
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1944–1990 |
| Formacja | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytujUrodził się 18 lipca 1927 w Olchowcach pod Sanokiem jako syn Anny i Marcina, robotnika tamtejszej Fabryki Wagonów, działacza politycznego[1][2]. Podczas II wojny światowej jego rodzice zostali aresztowani przez Niemców i w styczniu 1941 wywiezieni do obozu Auschwitz-Birkenau (ojciec poniósł tam śmierć[1][3]). Trafił pod opiekę krewnych[1]. Uczył się w zawodzie ślusarza w sanockiej fabryce[1]. Po przejściu frontu wschodniego z sierpnia 1944 i wyzwoleniu Sanoka spod okupacji niemieckiej, zgłosił się do tworzonej Milicji Obywatelskiej[1]. Odbył dwumiesięczne przeszkolenie i jako milicjant został przydzielony do służby w Tyrawie Wołoskiej nieopodal rodzinnych Olchowiec[1]. Brał udział w walkach z Ukraińską Powstańczą Armią (był trzykrotnie w niewoli, z której się oswabadzał) oraz w działaniach mających na celu likwidację Samodzielnego Batalionu Operacyjnego NSZ „Zuch” pod dowództwem Antoniego Żubryda[4][1].
Od 17 stycznia 1945 pełnił funkcję młodszego referenta w Wydziale Służby Zewnętrznej w Komendzie Wojewódzkiej MO w Rzeszowie[2]. Tam przeszedł przeszkolenie w wymiarze trzech miesięcy[1]. Od października 1945 był instruktorem polityczno-wychowawczym w Komendzie Powiatowej MO w Sanoku (funkcjonującej w budynku przy ul. Henryka Sienkiewicza 5)[2]. Został mianowany komendantem posterunku MO w Załużu[1]. W 1947 ukończył szkołę oficerską w Łodzi[4][1]. Ukończył także wykształcenie średnie[4]. Od lipca 1947 służył na stanowisku p.o. instruktora politycznego w KP MO w Tarnobrzegu[2]. Tam także uczestniczył w likwidacji oddziałów Narodowych Sił Zbrojnych (tzw. banda „Grubego Władka”)[1]. Następnie pracował w KP MO w Lubaczowie, od 15 kwietnia 1949 na stanowisku zastępcy komendanta ds. polityczno-wychowawczych[2], później na stanowisku komendanta[1]. Również na tym terenie uczestniczył w likwidacji polskich oddziałów określanych wówczas jako „szpiegowsko-dywersyjne”[1]. Później odbył studia wyższe w Warszawie ukończone z tytułem magistra[1][5], po czym w stopniu porucznika pełnił funkcję naczelnika Wydziału Szkolenia w KW MO w Rzeszowie od 1 lipca do 14 grudnia 1954[1][2]. Od 1 stycznia 1957 do 9 listopada 1965 sprawował stanowisko komendanta Komendy Miejskiej MO w Rzeszowie[4][1][2]. W 1964 został awansowany do stopnia podpułkownika[1]. W Rzeszowie pełnił mandat radnego Miejskiej Rady Narodowej (w 1964 w trzeciej kolejnej kadencji) oraz członkiem Egzekutywy KM PZPR[4][1]. Został przeniesiony do Komendy Wojewódzkiej MO w Rzeszowie, w której od 10 listopada 1965 do 30 kwietnia 1967 był zastępcą komendanta, od 1 maja do 31 lipca 1967 zastępcą komendanta KW MO ds. MO[2]. Na początku lat 70. pełnił funkcję prezesa Klubu Sportowego Walter Rzeszów[6]. Od 1 sierpnia 1970 do 31 maja 1975 był I zastępcą komendanta KW MO ds. MO w Tarnowie, od 1 czerwca 1975 do 31 lipca 1983 komendantem[7] KW MO w Tarnowie[8][2]. Od 1 sierpnia 1983 do 31 grudnia 1989 był szefem Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w Tarnowie[2][9]. W 1987 powołał sztab kierujący zabezpieczeniem wizyty Jana Pawła II w Tarnowie od 9 do 10 czerwca 1987 podczas pielgrzymki do Polski[10]. Został odwołany przez ministra spraw wewnętrznych Czesława Kiszczaka ze względu na wiek i stan zdrowia[11]. Od 1 stycznia do 31 marca 1990 był przydzielony do dyspozycji dyrektora Departamentu Kadr MSW[2]. Do końca służby był w stopniu pułkownika[2].
Nazwisko Edward Kubraka pojawiło się na liście Wildsteina, upublicznionej na początku 2005[12][13]. Edward Kubrak zmarł 5 maja 2012. Został pochowany 8 maja 2012 na Cmentarzu Olchowieckim w Sanoku[14]. Był żonaty, miał córkę[4][15].
Odznaczenia
edytuj- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1964)[1]
- Złoty Krzyż Zasługi (przed 1959)[4]
- Srebrny Krzyż Zasługi (przed 1959)[4]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Julian Woźniak. 20 lat w służbie narodu i społeczeństwa. Ppłk Edward Kubrak. „Nowiny Rzeszowskie”. Nr 234, s. 6, 2 października 1964. [dostęp 2018-07-07].
- ↑ a b c d e f g h i j k l Dane osoby z katalogu funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa. Edward Kubrak. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2018-07-07].
- ↑ Marcin Kubrak został wymieniony na tablicy ustanowionej na Mauzoleum Ofiar II Wojny Światowej na Cmentarzu Centralnym w Sanoku.
- ↑ a b c d e f g h Sylwetki przodującym milicjantów. Kpt. Edward Kubrak. „Nowiny Rzeszowskie”. Nr 237, s. 3, 2 października 1959. [dostęp 2018-07-07].
- ↑ Kazimierz Talarek. Przygotowanie i przebieg wizyty Jana Pawła II w Tarnowie w dniach od 9 do 10 czerwca 1987 roku w świetle dokumentów sprawy obiektowej ,,Pielgrzym”. „Tarnowskie Studia Teologiczne”, s. 94, Tom XXXI/2 z 2012.
- ↑ Obchody 28 rocznicy MO i SB oraz 25-lecia działalności KS „Walter” w Rzeszowie. „Nowiny Rzeszowskie”. Nr 272, s. 2, 1 października 1972.
- ↑ Spotkanie pracowników MO i SB z władzami woj. tarnowskiego. „Dziennik Polski”, s. 1, Nr 229 (10104) z 8 października 1976.
- ↑ Paweł Piotrowski (red.), Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza. Tom III 1975–1990, Instytut Pamięci Narodowej / Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2008, s. 299 [zarchiwizowane z adresu 2015-07-14].
- ↑ Zygmunt Szych: Bojownik o wolność i demokrację w PRL-u. [dostęp 2015-05-23].
- ↑ Kazimierz Talarek. Przygotowanie i przebieg wizyty Jana Pawła II w Tarnowie w dniach od 9 do 10 czerwca 1987 roku w świetle dokumentów sprawy obiektowej ,,Pielgrzym”. „Tarnowskie Studia Teologiczne”, s. 85, Tom XXXI/2 z 2012.
- ↑ Zmiany kadrowe. „Magazyn Kryminalny 997”, s. 2, Nr 2 (1869) z 14 stycznia 1990.
- ↑ Lista Wildsteina. osobovo.pl. [dostęp 2015-05-23].
- ↑ Lista Wildsteina. listawildsteina.eu. [dostęp 2015-05-23].
- ↑ Edward Kubrak. Nekrolog. Gazeta Wyborcza, 2012-05-08. [dostęp 2015-05-23].
- ↑ Obituary. 2012-05-08. [dostęp 2015-05-23].