Dwór na Umultowie w Poznaniu
Dwór na Umultowie – późnoklasycystyczny[1] dwór, zlokalizowany w Poznaniu, na Umultowie, przy ulicy Umultowskiej, w bezpośrednim sąsiedztwie jeziora Umultowskiego i kościoła św. Jadwigi Królowej Wawelskiej. Obiekt został wpisany do rejestru zabytków 12 marca 1970 pod numerem 1025/A[2].
 nr rej. 1025/A z 12.03.1970
| |
 Elewacja frontowa | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Umultowska 127 |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny |
późny klasycyzm |
| Inwestor |
rodzina von Treskow |
| Kondygnacje |
2 |
| Ukończenie budowy |
początek XIX w. |
| Pierwszy właściciel |
von Treskowowie |
| Kolejni właściciele |
Emilia Murkowska, Tadeusz Bogdański, Kazimierz Rafał Chłapowski, Bolesław Mikulski |
| Obecny właściciel |
prywatny |
Położenie na mapie Poznania  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
 52°28′34,1″N 16°56′26,0″E/52,476139 16,940556
| |
Historia majątku
edytuj
Wieś Umultowo nadano Poznaniowi w 1253. Od początku XIV wieku stanowiła własność kościelną, potem dominikańską (od 1385), a po kasacie zakonów przez prusaków – skarbu państwa pruskiego. W początku XIX wieku majątek nabyła niemiecka rodzina Von Treskow (w 1860 w dworze urodziła się córka Zygmunta Ottona von Treskow – Antonie Malwine Amalie Valeska von Treskow[3]), by sprzedać go w 1883 Robertowi Thieme z Poznania. W 1905 dobra należały do Komisji Kolonizacyjnej, a w 1910 zostały rozparcelowane. Resztówka zmieniała kilkakrotnie niemieckich właścicieli, a w 1922 stała się własnością polskiego Skarbu Państwa. Kolejni właściciele majątku to: Emilia Murkowska, Tadeusz Bogdański, Kazimierz Rafał Chłapowski i Bolesław Mikulski, dyrektor Banku Cukrownictwa, który odzyskał dobra po II wojnie światowej, pozostające potem w jego rękach do 1958. Obecnie dwór stanowi własność prywatną i nie jest udostępniony do zwiedzania[4].
W 2006 obiekt został wzorowo odrestaurowany[5].
Architektura dworu
edytujDwór wraz z zabudowaniami folwarcznymi wybudowała rodzina von Treskowów[3]. Jest to obiekt parterowy wzniesiony w początku XIX wieku. Kryje go dach naczółkowy z oknem powiekowym na osi[6]. Ryzalit elewacji frontowej mieści wejście główne i jest zwieńczony trójkątnym naczółkiem. Przed ryzalitem znajduje się niewielki taras z balustradami, które najprawdopodobniej pochodzą z początku XX wieku[4]. Elewacja jest pięcioosiowa, a wnętrze prawdopodobnie dwutraktowe. Dzięki wysokiemu podpiwniczeniu dwór wydaje się być optycznie większym niż jest w rzeczywistości[6].
Przy dworze znajdują się pozostałości parku krajobrazowego z połowy XIX wieku o powierzchni 2,03 hektara[1] oraz aleja kasztanowa i budynki folwarku[7].
Turystyka
edytujObok dworu przebiega 
żółty szlak pieszy nr 3585[8].
Zobacz też
edytuj- pałac w Biedrusku, siedziba rodu von Treskow
- pałac w Radojewie, także zbudowany przez von Treskowów (w pobliżu)
- dwór na Naramowicach w Poznaniu (w pobliżu)
- Lapidarium UAM w Poznaniu (w pobliżu)
Przypisy
edytuj- ↑ a b Wycieczki po Piątkowie i okolicach, Abos, Poznań, 1995, s. 23-25. ISBN 83-85337-17-2
- ↑ WWKZ, spis zabytków nieruchomych, s. 178
- ↑ a b Antonie Malwine Amalie Valeska von Treskow b. 23 Jul 1860 Umultowo, Posen d. 21 Sep 1918 Posen: Geneagraphie - Families all over the world [online], geneagraphie.com [dostęp 2019-10-20].
- ↑ a b Marcin Libicki, Piotr Libicki, Dwory i pałace wiejskie w Wielkopolsce, Rebis, Poznań, 2010, s. 466, ISBN 978-83-7301-243-1.
- ↑ Archiwum Gazety Wyborczej, Umultowski dworek został wzorowo odremontowany.
- ↑ a b Zamki, pałace i dwory w Wielkopolsce, POZNAŃ - UMULTOWO MIASTO POZNAŃ
- ↑ Miejska Pracownia Urbanistyczna w Poznaniu, B5 Morasko
- ↑ Mapy.cz, Umultowo