Dunajów
Dunajów (ukr. Дунаїв) – wieś na Ukrainie w obwodzie lwowskim.
 Kościół św. Stanisława | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||
| Rejon | |||||
| Powierzchnia |
2,84 km² | ||||
| Wysokość |
307 m n.p.m. | ||||
| Populacja • liczba ludności |
| ||||
| Nr kierunkowy |
+380 3263 | ||||
| Kod pocztowy |
81234 | ||||
Położenie na mapie obwodu lwowskiego  | |||||
Położenie na mapie Ukrainy  | |||||
 49°37′00″N 24°49′25″E/49,616667 24,823611
| |||||
Wieś położona 19 km na wschód od Przemyślan nad Złotą Lipą. W II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą gminy wiejskiej Dunajów w powiecie przemyślańskim województwa tarnopolskiego.
Historia
edytujZałożony w 1420 r. przez arcybiskupa lwowskiego Jana Rzeszowskiego, który wybudował tutaj zamek. Arcybiskup Grzegorz z Sanoka uczynił z Dunajowa pierwszy na ziemiach polskich ośrodek humanizmu renesansowego. Około 1470 r. znalazł tu schronienie uciekający z Włoch Filip Kallimach (Filippo Buonaccorsi) – humanista XV-wieczny.
W 1476 r. w czasie najazdu Turków na Polskę, zamek ten wytrzymał długotrwałe oblężenie i kilkukrotne szturmy. Po I rozbiorze Polski władze austriackie internowały tutaj arcybiskupa Wacława Hieronima Sierakowskiego.
Pod koniec XIX w. osada w miejscowości nosiła nazwę Podwiński[1].
W 1921 miasteczko liczyło 417 budynków i zagród i 2184 mieszkańców, w tym 677 Ukraińców, 1412 Polaków i 95 Żydów. W 1931 budynków było 535 a mieszkańców 2717.
W 1940 roku siedziba rejonu dunajowskiego.
W czasie okupacji niemieckiej mieszkające tutaj polskie rodziny Hoffmanów, Strońskich i Wincewiczów udzielały pomocy Żydom, za co po wojnie Instytut Jad Waszem uhonorował Władysława i Janinę Hoffmanów[2], Michała i Teklę Strońskich[3], Franciszka, Stanisławę i Józefa Wincewiczów (rodzeństwo) oraz Rozalię Wincewicz (żonę Franciszka)[4] tytułami Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.
W 1944 i 1945 nacjonaliści ukraińscy zamordowali 28 osób narodowości polskiej[5].
We wsi urodził się Jurij Bobało, ukraiński badacz, rektor Uniwersytetu Państwowego Politechnika Lwowska.
Zabytki
edytuj- kościół pw. św. Stanisława
- kościół pw. Narodzenia NMP
- zamek[6]
Przypisy
edytuj- ↑ Podwiński, osada w Dunajowie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 480.
- ↑ Hoffman Władysław & Janina (Tysnarzewska). collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).
- ↑ Stroński Michal & Strońska Tekla. collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).
- ↑ Wincewicz Franciszek & Rozalia (Bielska); Sister: Stanisława ; Brother: Józef. collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).
- ↑ Józef Wyspiański, Barbarzyństwa OUN-UPA, Lublin 2009, s. 154-158.
- ↑ Dunajów. ruinyizamki.pl. [dostęp 2013-08-10].
Bibliografia
edytuj- Michał Baliński, Tymoteusz Lipiński: Dunajów. W: Starożytna Polska pod względem historycznym, geograficznym, i statystycznym. T. 2. Cz. 2. Warszawa, 1845, s. 583–584.
- Mali bohaterowie. „Nowości Illustrowane”. 42, s. 10–12, 17 października 1914.
Linki zewnętrzne
edytuj- Dunajów (z Pisarówką), mko, pow, przemyślański, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 224.
- Zamek w Dunajowie
- Reportaż zdjęciowy z blogu
